G20: Το πακέτο μέτρων και η αιφνιδιαστική αποχώρηση Πούτιν
Στη λήψη ενός πακέτου μέτρων με στόχο να ενισχύσει την παγκόσμια ανάπτυξη κατά 2,1 ποσοστιαίες μονάδες πάνω από ό,τι προβλεπόταν έως σήμερα μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, συμφώνησαν οι είκοσι μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη (G20), όπως αναφέρεται στο τελικό ανακοινωθέν της συνόδου τους που φιλοξενήθηκε στο Μπρίσμπαν της Αυστραλίας -Άρον άρον αποχώρησε ο Πούτιν.
Τα μέτρα που υπόσχονται να λάβουν για να δώσουν ώθηση στην οικονομική δραστηριότητά τους αφορούν κυρίως τις επενδύσεις υποδομής και το εμπόριο, ενώ εκτιμάται ότι «θα αυξήσουν (το παγκόσμιο ΑΕΠ) κατά περισσότερα από 2 τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ και θα δημιουργήσουν εκατομμύρια θέσεις εργασίας».
Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Τόνι Άμποτ, επιβεβαίωσε ότι η πρόοδος στην εφαρμογή των μέτρων θα εξετάζεται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης.
Ανακοίνωσε επίσης ότι συμφωνήθηκε οι υπουργοί Ενέργειας των χωρών της G20 να συναντηθούν εντός του 2015, για πρώτη φορά, ώστε να συζητήσουν θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων τους.
Οι χώρες της G20 συμφώνησαν εξάλλου να συνεργαστούν για να καταπολεμήσουν τη φοροαποφυγή και τη διαφθορά, αλλά και να ενισχύσουν τους χρηματοοικονομικούς θεσμούς τους ώστε να αποφευχθεί μια επανάληψη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 2008. Η σύνοδος χαιρέτισε επίσης «τη σημαντική πρόοδο» που έχει επιτευχθεί υπό την αιγίδα του ΟΟΣΑ για την καταπολέμηση της φοροαποφυγής των πολυεθνικών εταιρειών και κυρίως της χορήγησης φοροαπαλλαγών, μιας πρακτικής σαν αυτή που χρησιμοποιούσε το Λουξεμβούργο και αποκαλύφθηκε πρόσφατα από τη Διεθνή Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων.
Στην τελική ανακοίνωση γίνεται ακόμα λόγος για ανάληψη «ισχυρής και αποτελεσματικής δράσης» όσον αφορά στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, ένα θέμα που, σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους, περιλήφθηκε τελικά μετά από «μάχη χαρακωμάτων» μεταξύ της οικοδέσποινας Αυστραλίας και άλλων μελών, όπως των ΗΠΑ και της Ευρώπης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Αυστραλία επιδίωκε να επικεντρωθεί η σύνοδος σε οικονομικά ζητήματα, όμως το μεγαλύτερο μέρος της επισκιάστηκε από την ουκρανική κρίση και το θέμα της κλιματικής αλλαγής.
«Σοβαρό λάθος η οικονομική απομόνωση της ανατολικής Ουκρανίας από το Κίεβο»
Ο πρόεδρος της Ρωσίας, πάντως, Βλαντίμιρ Πούτιν έσπασε το πρωτόκολλο, αναχωρώντας από το Μπρίσμπαν της Αυστραλίας μετά τη σύνοδο κορυφής της G20, που διεξήχθη σε τεταμένη ατμόσφαιρα, κυρίως λόγω της κρίσης στην Ουκρανία και την έντονη κριτική που ασκήθηκε στη Μόσχα για τις ενέργειές της.
Το προεδρικό Ιλιούσιν απογειώθηκε από το αεροδρόμιο του Μπρίσμπαν όπως ήταν προγραμματισμένο, πριν δοθεί στη δημοσιότητα το τελικό ανακοινωθέν της συνόδου.
Λίγο νωρίτερα, στο περιθώριο της συνόδου, ο Πούτιν είχε χαρακτηρίσει «σοβαρό λάθος» εκ μέρους του Κιέβου την απόφασή να διακοπεί η χρηματοδότηση των ανατολικών, αυτονομιστών περιοχών καθώς, όπως είπε, έτσι αποκόπτονται στην πράξη από την υπόλοιπη χώρα.
«Πληροφορήθηκα από τα Μέσα ενημέρωσης τον οικονομικό αποκλεισμό των περιοχών του Λουγκάνσκ και του Ντονέτσκ. Νομίζω ότι είναι ένα σοβαρό λάθος γιατί κόβουν με τα ίδια τους τα χέρια αυτές τις περιοχές (σ.σ. από την υπόλοιπη Ουκρανία). Γιατί; Θα το συζητήσουμε με τον Πέτρο Αλεξέγεβιτς (Ποροσένκο, τον πρόεδρο της Ουκρανίας)», είπε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε και μεταδόθηκε απευθείας από τη ρωσική τηλεόραση.
Σύμφωνα με τον Πούτιν, το θέμα της ουκρανικής κρίσης δεν αναφέρθηκε στη σύνοδο, παρά μόνο στις διμερείς επαφές που είχε στο περιθώριό της.
«Οι συζητήσεις αυτές ήταν ειλικρινείς, σημαντικές και, κατά την άποψή μου, χρήσιμες. Νομίζω ότι μπορέσαμε να δώσουμε στους συναδέλφους μας να καταλάβουν τα κίνητρα της Ρωσίας. Με ενημέρωσαν για τις ανησυχίες τους. Νομίζω ότι αυτό θα μας βοηθήσει», τόνισε.
Ο Ρώσος πρόεδρος υποστήριξε μάλιστα ότι «υπάρχουν καλές προοπτικές» για μια διευθέτηση της κρίσης στην Ουκρανία. «Μπορεί να μοιάζει παράξενο, όμως οι θεσμοί που έχουν δημιουργηθεί από τις δύο πλευρές μπορούν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις, λαμβάνοντας υπόψη πάνω απ' όλα το συμφέρον των ανθρώπων που ζουν στο έδαφος της Ουκρανίας και στα νοτιοανατολικά της χώρας», συνέχισε.
Υπενθυμίζεται ότι το Σάββατο η ουκρανική κυβέρνηση έδωσε εντολή να κλείσουν όλες οι δημόσιες υπηρεσίες στις περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο των φιλορώσων αυτονομιστών.
Σύμφωνα με το Γερμανικό Πρακτορείο ο Βλαντίμιρ Πούτιν είπε σε ρωσικά Μέσα ενημέρωσης ότι δεν είναι ικανοποιημένος από τις επαφές που είχε στη σύνοδο επειδή δέχτηκε άδικες επικρίσεις για γεγονότα που δεν μπορεί να ελέγξει ο ίδιος…
Παρόλα αυτά, ο Πούτιν εξήρε την «εποικοδομητική ατμόσφαιρα» κατά τη σύνοδο κορυφής της ομάδας των G20, υπογραμμίζοντας:
«Πράγματι, κάποιες από τις απόψεις μας δεν συμπίπτουν, αλλά οι συζητήσεις ήταν ολοκληρωμένες, εποικοδομητικές και πολύ χρήσιμες», αφού ευχαρίστησε ιδιαίτερα τον πρωθυπουργό της Αυστραλίας και οικοδεσπότη της συνόδου κορυφής, Τόνι Άμποτ για τη φιλοξενία.
«Απομονωμένη η Ρωσία αν δεν σεβαστεί»
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ωστόσο, Μπαράκ Ομπάμα προειδοποίησε ότι η Ρωσία θα παραμείνει απομονωμένη από τη διεθνή κοινότητα αν ο πρόεδρος της, Βλαντίμιρ Πούτιν, συνεχίσει να παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και τις συνθήκες που στοχεύουν να βάλουν ένα τέλος στην ουκρανική κρίση.
«Αυτή τη στιγμή οι κυρώσεις που εφαρμόζουμε είναι πάρα πολύ καλές», ανέφερε ο Αμερικανός πρόεδρος μετά τη λήξη της συνόδου, προσθέτοντας: «Οι ομάδες μας διαρκώς εξετάζουν μηχανισμούς στους οποίους θα στραφούμε εφόσον χρειαστεί μεγαλύτερη πίεση».
«Εάν (ο Ρώσος πρόεδρος) εξακολουθήσει να παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, να παραβιάζει τη συμφωνία για την οποία δεσμεύτηκε πριν από μερικές εβδομάδες, η απομόνωση της Ρωσίας θα συνεχιστεί», κατέστησε σαφές ο Ομπάμα στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε.
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον είπε ότι η Ευρώπη και οι ΗΠΑ έστειλαν ένα «σαφές μήνυμα» στον πρόεδρο Πούτιν ότι η χώρα του θα απομονωθεί από τη διεθνή κοινότητα εάν δεν επιλυθεί η κρίση στην Ουκρανία.
«Νομίζω ότι η Ρωσία πρέπει να μάθει ότι στις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουμε μια πραγματική ενότητα σκοπού: να διασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρχει κάποιου είδους μόνιμη παγωμένη σύρραξη στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, δεν νομίζω ότι η σχέση της Ρωσίας από τη μία και της Βρετανίας, της Ευρώπης και της Αμερικής από την άλλη, θα παραμείνει η ίδια», τόνισε.
«Ελπίζω ότι ακόμα και σε αυτό το στάδιο ο πρόεδρος Πούτιν μπορεί να επιλέξει έναν διαφορετικό δρόμο», συνέχισε ο Βρετανός πρωθυπουργός, υπογραμμίζοντας ότι ο Ρώσος ηγέτης «βλέπει ότι βρίσκεται σε σταυροδρόμι».
Αντεπίθεση στις ρωσικές «αποσταθεροποιητικές ενέργειες» στην Ουκρανία
Την ίδια ώρα, οι ηγέτες των Ηνωμένων Πολιτειών της Ιαπωνίας και της Αυστραλίας, εξέφρασαν την αντίθεσή τους για τις «αποσταθεροποιητικές ενέργειες» της Ρωσίας στην Ουκρανία, υποστηρίζοντας επιπλέον ότι πρέπει να «οδηγηθούν στη δικαιοσύνη οι υπεύθυνοι» της κατάρριψης της πτήσης MH17 των Μαλαισιανών Αερογραμμών τον περασμένο Ιούλιο.
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Μπαράκ Ομπάμα και οι πρωθυπουργοί της Ιαπωνίας Σίνζο Άμπε και της Αυστραλίας Τόνι Αμποτ στο τέλος μιας πολυμερούς συνάντησης στο περιθώριο της συνόδου, απηύθυναν επίσης έκκληση για την «ειρηνική επίλυση» των «ιδιαίτερα σοβαρών εδαφικών και ναυτικών διαφορών» στην περιοχή της Ασίας και ιδιαίτερα στο θαλάσσιο χώρο της ανατολικής και νότιας Κίνας.
Μάχη χαρακωμάτων για την κλιματική αλλαγή
Την ίδια ώρα, η αναφορά στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής στο τελικό ανακοινωθέν της συνόδου κορυφής της G20 που διεξάγεται στο Μπρισμπέιν της Αυστραλίας έχει οδηγήσει σε ένα «πόλεμο χαρακωμάτων», δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης. Κατά τη διάρκεια της συνόδου «η πιο δύσκολη συζήτηση ήταν αυτή για την αλλαγή του κλίματος», ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Ήταν μια μάχη χαρακωμάτων, βήμα προς βήμα», σημείωσε αρνούμενος όμως να κατονομάσει τους πρωταγωνιστές αυτής της μάχης. Πάντως στο τελικό ανακοινωθέν, όπως είπε: «περιλαμβάνεται μια αναφορά στην κλιματική αλλαγή».
Μια άλλη πηγή που έχει γνώση των συζητήσεων, κατονόμασε την «Αυστραλία και την Σαουδική Αραβία ως τις χώρες που ήταν αντίθετες με την προσθήκη μιας παραγράφου για την αλλαγή του κλίματος» στο τελικό ανακοινωθέν της συνόδου των 20 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων των πλουσιότερων χωρών του κόσμου.
Η Αυστραλία, η οικοδέσποινα χώρα της συνόδου κορυφής που μέχρι τώρα σημαδεύτηκε κυρίως από τις πολύ μεγάλες εντάσεις ανάμεσα στις χώρες της Δύσης και τη Ρωσία για την κρίση στην Ουκρανία, ουδέποτε απέκρυψε ότι το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής δεν ήταν μία από τις προτεραιότητές της.
Φαίνεται μάλιστα ότι η αυστραλιανή κυβέρνηση ήταν ιδιαίτερα «εχθρική» προς μια ειδική αναφορά στο τελικό ανακοινωθέν για το πράσινο ταμείο του ΟΗΕ, το οποίο θα βοηθήσει τις αναπτυσσόμενες χώρες στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. «Η αναφορά ότι η Αυστραλία είναι η μόνη χώρα της G20 που μπλοκάρει τη δέσμευση για το Πράσινο Ταμείο του ΟΗΕ στο τελικό ανακοινωθέν είναι πολύ ανησυχητικό», ανέφερε ο Ντέρμοντ-Ο- Κόρμαν, επικεφαλής της WWF Αυστραλίας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ωστόσο έχουν αποφασίσει να κινηθούν διαφορετικά, δεδομένου ότι ο Μπαράκ Ομπάμα τοποθέτησε την κλιματική αλλαγή στο επίκεντρο της συζήτησης, ενθαρρύνοντας τον πλανήτη να παραδειγματιστεί από τη συμφωνία ΗΠΑ-Κίνας η οποία ανακοινώθηκε αυτή την εβδομάδα για τη μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου και την υπόσχεση της Ουάσιγκτον να καταθέσει 3 δισεκατομμύρια δολάρια για τα πράσινα ταμεία του ΟΗΕ.
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών προσπαθεί να αναλάβει ηγετικό ρόλο στο θέμα (προεκλογικής του προτεραιότητας το 2008) ενόψει της Διάσκεψης του Παρισιού τον Δεκέμβριο του 2015, η οποία θα έχει ως στόχο την επίτευξη μιας παγκόσμιας συμφωνίας για το κλίμα πέντε χρόνια μετά την αποτυχία της Κοπεγχάγης.
