ΗΠΑ - ΚΟΥΒΑ: Πώς φθάσαμε ως εδώ - Το αύριο ήρθε νωρίτερα
Της Κατερίνας Τζαβάρα
Η εντυπωσιακή και εν πολλοίς απρόσμενη στροφή που σηματοδοτεί μια αλλαγή σταθμό στις σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών – Κούβας, προφανώς και δεν ήταν απλώς το αποτέλεσμα της συνάντησης που είχαν οι πρόεδροι των δύο χωρών και στις παρεμβάσεις που στήριξαν, σε επίπεδο δημιουργίας εντυπώσεων, αυτή την πρωτοβουλία. Ξεκίνησε με ένα αμερικανικό διάβημα στην Αβάνα και χτίστηκε σε μια σειρά οχτώ διαδοχικών μυστικών συναντήσεων με ένα σκληρό διαπραγματευτικό σκάκι, ξεκινώντας από τον Ιούνιο του 2013. Στη διαδικασία μπορεί να συνυπολογιστεί η καταλυτική όσο και ασυνήθιστη παρέμβαση του Πάπα Φραγκίσκου, που άνοιξε το Βατικανό για να βοηθήσει στο σφράγισμα μιας συμφωνίας κι απηύθυνε προσωπικές επιστολές στον Αμερικανό πρόεδρο Ομπάμα και τον Κουβανό πρόεδρο Ραούλ Κάστρο ζητώντας την ανταλλαγή κρατουμένων και την αποκατάσταση διπλωματικών σχέσεων.
Για ένα διάστημα, οι συνομιλίες είχαν οδηγηθεί σε αδιέξοδο στην προσπάθεια και μόνο να προσδιοριστεί ποιος τελικά ήταν κατάσκοπος. Οι παρασκηνιακές συνομιλίες προχωρούσαν όμως όχι από επαγγελματίες διπλωμάτες αλλά από δύο συμβούλους του Αμερικανού προέδρου σε θέματα εθνικής ασφάλειας που έκαναν σαφές στους Κουβανούς ότι επρόκειτο για πρωτοβουλία που ξεκινούσε απευθείας από το Λευκό Οίκο.
Απ' την αρχή της δεύτερης θητείας του ο Μπαράκ Ομπάμα είχε δρομολογήσει σειρά διερευνητικών επαφών που θα ξεπερνούσαν τα παραδοσιακά διπλωματικά κανάλια και θα έθεταν τις συνομιλίες σε άλλο επίπεδο. Απ' την πλευρά του Λευκού Οίκου ανέλαβαν ο Μπέντζαμιν Ρόουντς και ο Ρικάρντο Ζουνίγκα ενώ και η κουβανική αντιπροσωπεία συνίστατο εξίσου από υψηλόβαθμους συμβούλους. Όλοι άνοιγαν σταδιακά τα χαρτιά τους για λογαριασμό των προέδρων τους.
Η πρώτη συνάντηση έγινε στην Οτάβα του Καναδά, οι δύο ομάδες διατηρήθηκαν επίτηδες ολιγομελείς και μέσα στο δεκαοχτάμηνο ακολούθησαν πολλές συναντήσεις και επαφές.
Οι κουβέντες για ανταλλαγή κρατουμένων, η παρέμβαση του πρώτου Λατινοαμερικανού Πάπα και η ιστορική τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των προέδρων των δύο χωρών, η πρώτη από το 1959, έκαναν το αδύνατο να φαίνεται εφικτό. Όπως σημείωσε, απευθυνόμενος στους Αμερικανούς ο Μπαράκ Ομπάμα, ο ίδιος γεννήθηκε δύο χρόνια μετά την άνοδο του Φιντέλ Κάστρο στην εξουσία.
Το πέρασμα στην επόμενη μέρα ξεκίνησε όταν τρία αεροσκάφη μετέφεραν τους κρατουμένους των οποίων είχε συμφωνηθεί η ανταλλαγή. Ανάμεσά τους βρισκόταν και ο άνθρωπος για τον οποίο ο Ομπάμα δήλωσε ότι είναι ο καλύτερος κατάσκοπος που είχε η Αμερική στην Κούβα και ο οποίος φέρεται ότι αποκάλυψε την υπόθεση των «Πέντε του Μαϊάμι».
Οι Ρεπουμπλικανοί μπορεί να έχουν τις αντιρρήσεις τους, όμως η οικονομία πιέζει για το άνοιγμα νέων αγορών και ο Αμερικανός πρόεδρος θεωρεί ότι με διατάγματα που θα επιτρέψουν την διευκόλυνση των καθημερινών σχέσεων ΗΠΑ- Κούβας, αφενός θα ενθαρρύνει την Αβάνα να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, αφετέρου θα χαλαρώσει η εσωτερική του αντιπολίτευση στην αλλαγή αυτήν πολιτικής που αποφάσισε. Το αύριο ήρθε σήμερα, τελικά.
Ακολουθήστε μας στη σελίδα μας στο twitter @newsbombgr
Κάντε like και ακολουθήστε μας στο facebook.com/newsbombgr
(Πηγές: Washington Post, Associated Press)