Συρία: Ο «πόλεμος διασταυρουμένων πυρών» αλλάζει τις συμμαχίες
Ο πύραυλος που σκότωσε χθες δύο ισραηλινούς στρατιώτες και τραυμάτισε επτά σε μια περιοχή που το Ισραήλ ονομάζει Όρος Ντοβ εκτοξεύτηκε από τη λιβανική Χεζμπολάχ.
Οι τελευταίοι, ως Σιίτες, υποστηρίζουν το καθεστώς της Δαμασκού και πολεμούν τους σουνίτες τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους. Οι τελευταίοι βρίσκονται όμως στο στόχαστρο και της συμμαχίας που καθοδηγείται από τους Αμερικανούς. Με άλλα λόγια, Αμερικανοί και Χεζμπολάχ έχουν έναν κοινό στόχο. Το ίδιο ισχύει για τους Σαουδάραβες, που μετέχουν στην αμερικανική συμμαχία κατά του Ισλαμικού Κράτους.
Αυτό δεν εμποδίζει τους πυραύλους της Χεζμπολάχ να εκτοξεύονται κατά του Ισραήλ, που είναι στενός σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών. Ούτε τη Σαουδική Αραβία, που είναι μια σουνιτική δύναμη, να είναι ο κυριότερος αντίπαλος του σιιτικού Ιράν, του οποίου σύμμαχος είναι η Χεζμπολάχ.
Αυτή είναι μόνο μία πλευρά του μωσαϊκού των συγκρούσεων που πρέπει να γίνουν κατανοητές ώστε να αναλυθεί αυτό που συμβαίνει στη Μέση Ανατολή. Η δολοφονία δύο στρατιωτών κοντά στα υψίπεδα του Γκολάν θυμίζει αυτό που έγινε το 2006. Τότε, ένας πύραυλος είχε σκοτώσει τρεις στρατιώτες, ενώ άλλοι δύο είχαν συλληφθεί αιχμάλωτοι. Στην προσπάθεια απελευθέρωσής τους, έχασαν τη ζωή τους άλλοι πέντε Ισραηλινοί. Κι έτσι ξεκίνησε ένας πόλεμος που κράτησε ένα μήνα. Ο τελικός απολογισμός ήταν 1.000 νεκροί Λιβανέζοι και 160 Ισραηλινοί.
Υπάρχει άραγε κίνδυνος να επαναληφθεί κάτι τέτοιο;
Το Ισραήλ απάντησε με πυρά όλμων από τα οποία σκοτώθηκε ένας ισπανός κυανόκρανος. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός δήλωσε ότι θα υπάρξει μια πιο σκληρή απάντηση. Η χθεσινή εκτόξευση του πυραύλου σημειώθηκε εννιά ημέρες μετά την αεροπορική επιδρομή σε συριακό έδαφος, που αποδόθηκε σε Ισραηλινούς, από την οποία σκοτώθηκαν πέντε άνθρωποι. Ανάμεσά τους, ο γιος ενός ηγετικού στελέχους της Χεζμπολάχ. Εκτός από Λιβανέζους, σκοτώθηκε κι ένας ιρανός στρατηγός. Το Ισραήλ περίμενε απάντηση. Ανώτατος αξιωματούχος της Τεχεράνης είχε προειδοποιήσει ότι τα αντίποινα θα έρχονταν σύντομα.
Η σύγκρουση μεταξύ Ισραηλινών και Χεζμπολάχ είναι ένα ξεχωριστό κεφάλαιο, αλλά αντανακλά στη γενικότερη κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Και σχετίζεται άμεσα με τον πόλεμο στη Συρία, όπου τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχουν βρει τον θάνατο πάνω από 200.000 άνθρωποι. Εκεί έχει σημειωθεί τους τελευταίους μήνες μια ριζική και δραματική εξέλιξη. Το Ισλαμικό Κράτος ελέγχει πλέον τη μισή επικράτεια, ενώ οι μετριοπαθείς και «κοσμικές» δυνάμεις των ανταρτών δεν μπορούν πια να απειλήσουν το καθεστώς της Δαμασκού.
Η θέση του Άσαντ έχει ενισχυθεί. Όταν ο Τζον Κέρι του ζητά να αλλάξει πολιτική, δεν τον απειλεί πλέον με ανατροπή. Δεν θα ήταν ρεαλιστικό κάτι τέτοιο. Η αμερικανική και δυτική αεροπορία, όπως κι εκείνη των Αράβων, βομβαρδίζουν τις ίδιες θέσεις που βομβαρδίζουν και τα αεροπλάνα του Ασαντ. Τα δύο στρατόπεδα έχουν έναν κοινό εχθρό. Ο πόλεμος διασταυρουμένων πυρών αναγκάζει τους Αμερικανούς να συγκροτήσουν ένα μέτωπο στο οποίο ανήκουν η Ρωσία και το Ιράν, κυριότεροι σύμμαχοι του Άσαντ, αλλά και η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία, που είναι οι κυριότεροι αντίπαλοί του. Την ίδια στιγμή, τα Ηνωμένα Έθνη προσπαθούν να οργανώσουν μια διαπραγμάτευση από την οποία θα αποκλειστούν μόνο οι τζιχαντιστές. Ουσιαστικά, θα ξεκινήσει ένας διάλογος με τον Άσαντ.