Λωζάνη: Τελευταίες ώρες του διπλωματικού μαραθωνίου για τα πυρηνικά
Οι διεθνείς διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν εισήλθαν το πρωί στις τελευταίες τους ώρες για την επίτευξη πολιτικής συμφωνίας μέχρι τα μεσάνυκτα, χωρίς καμία βεβαιότητα για την έκβαση του διπλωματικού μαραθωνίου των τελευταίων 18 μηνών.
Οι υπουργοί Εξωτερικών των μεγάλων δυνάμεων και του Ιράν συναντήθηκαν και πάλι νωρίς το πρωί, έπειτα από λίγες ώρες νυκτερινής ανάπαυλας κατά τη διάρκεια της οποίας οι εμπειρογνώμονες συνέχιζαν τις συνομιλίες για τα τελευταία θέματα που παραμένουν σε εκκρεμότητα, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας που είχε αναχωρήσει χθες από τη Λωζάνη, ανακοίνωσε σήμερα ότι επιστρέφει και ότι οι "προοπτικές είναι ευοίωνες".
"Δεν υπάρχει τελική διευθέτηση", δήλωσε διπλωματική πηγή στη Λωζάνη διευκρινίζοντας ότι οι συνομιλίες θα συνεχισθούν ολόκληρη τη σημερινή ημέρα.
Οι υπουργοί Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ρωσίας, της Κίνας, της Γαλλίας, της Βρετανίας, της Γερμανίας και του Ιράν έχουν προθεσμία μέχρι τα μεσάνυκτα για να φθάσουν σε μία συμβιβαστική συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης που δηλητηριάζει τις διεθνείς σχέσεις εδώ και δώδεκα χρόνια.
Στόχος είναι να διασφαλισθεί ότι το Ιράν δεν θα είναι σε θέση να αποκτήσει πυρηνικό όπλο, με αντάλλαγμα την άρση των διεθνών κυρώσεων που πλήττουν την οικονομία του.
Εάν η 31η Μαρτίου δεν είναι η ημερομηνία της ύστατης ευκαιρίας, είναι αντίθετα η κατάληξη μίας κρίσιμης φάσης για τη συνέχιση των συνομιλιών και την επίτευξη ολοκληρωμένης ιστορικής συμφωνίας, και ως προς τις τελευταίες τεχνικές λεπτομέρειες, μέχρι την 30ή Ιουνίου.
"Διανύουμε τις τελευταίες ώρες. Οι υπουργοί Εξωτερικών είναι παρόντες εδώ και μέρες. Εχουν ανατρέψει τα προγράμματά τους για να παραμείνουν και όλοι έχουν υποχρεώσεις", δήλωσε διπλωματική πηγή στη Λωζάνη.
"Είναι πραγματικά καιρός να λάβουμε αποφάσεις" για την επίτευξη συμφωνίας, δήλωσε χθες το βράδυ η εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρί Χαρφ, υπολογίζοντας στο 50/50 τις πιθανότητες θετικής κατάληξης, ενώ δυτικός διπλωμάτης έλεγε ταυτόχρονα ότι "ήλθε πλέον η ώρα να πούμε ναι ή όχι".
"Η υφιστάμενη βούληση, η παρουσία των υπουργών που παρέμειναν, η σοβαρότητα που επιδεικνύουν όλοι δείχνουν ότι όλοι επιθυμούν την εξεύρεση λύσεων", δήλωσε από την πλευρά ιρανός διαπραγματευτής εκτιμώντας ότι "οι προσπάθειες όλων επικεντρώνονται στην επίτευξη συμφωνίας μέχρι το βράδυ".
Τα κύρια προβλήματα επικεντρώνονται σε δύο σημεία. Κατά πρώτον, η διάρκεια της συμφωνίας. Οι μεγάλες δυνάμεις επιδιώκουν την θέσπιση αυστηρού πλαισίου ελέγχου των ιρανικών πυρηνικών δραστηριοτήτων, ιδιαίτερα στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης, διάρκεια 15 ετών, αλλά το Ιράν δεν θέλει να δεσμευθεί παρά για διάστημα το πολύ δέκα ετών.
Κατά δεύτερον, το θέμα της άρσης των κυρώσεων του ΟΗΕ είναι επίσης , από την αρχή, σημείο προστριβής. Οι Ιρανοί θα ήθελαν άρση των οικονομικών και διπλωματικών κυρώσεων αμέσως μετά τη σύναψη της συμφωνίας. Οι μεγάλες δυνάμεις θέλουν μία σταδιακή άρση των κυρώσεων αυτών που συνδέονται με την διασπορά των πυρηνικών και έχουν ληφθεί από το 2006 με αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Σε περίπτωση άρσης ορισμένων κηυρώσεων, ορισμένες χώρες των "5+1" επιθυμούν την θεσμοθέτηση ενός μηχανισμού που θα επιτρέπει την επανεπιβολή τους σε περίπτωση που το Ιράν δεν τηρούσε τις δεσμεύσεις του.
Μία αποτυχία σήμερα δεν θα σήμαινε αυτομάτως την ρήξη και το τέλος των διαπραγματεύσεων, τονίζουν οι πρωταγωνιστές των συνομιλιών.
Ολες οι πλευρές όμως συμφωνούν ότι η κατάσταση θα ήταν πολύ περισσότερο περιπεπλεγμένη και δυσχερής, εξαιτίας εσωτερικών στις ΗΠΑ και το Ιράν αντιρρήσεων.
"Εχουμε πει ότι η 31η είναι η καταληκτική ημερομηνία. Αυτό σημαίνει κάτι συγκεκριμένο. Οι αποφάσεις δεν θα είναι πλέον απλές μετά τις 31. Εάν επιτύχουμε συμφωνία, θα βλέπουμε τον δρόμο μπροστά μας, θα βλέπουμε πού βρισκόμαστε. Και στη συνέχεια, θα λαμβάνουμε αποφάσεις", δήλωσε χθες η Μαρί Χαρφ.
