Ιστορική συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης
Σε μια ιστορική συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, κατέληξαν Ιράν και διεθνής κοινότητα, σύμφωνα με κοινή ανακοίνωση της επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι, του υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας, αλλά και της ιρανικής ηγεσίας.
Όπως ενημέρωσε το υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας, επιτεύχθηκε μια αρχική συμφωνία για το πλαίσιο μιας τελικής συμφωνίας μέχρι την 30ή Ιουνίου. «Οι δύο πλευρές συμφώνησαν στα βασικά σημεία που θα πρέπει να περιλαμβάνονται σ' αυτήν», πρόσθεσε με μήνυμά του στο Twitter ο υπουργός Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ.
Ο πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ροχανί τόνισε από την πλευρά του ότι έχουν βρεθεί οι λύσεις για τις «παραμέτρους-κλειδιά» του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης, σημειώνοντας ότι η σύνταξη του κειμένου της τελικής συμφωνίας θα ξεκινήσει άμεσα και θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί «μέχρι την 30ή Ιουνίου».
Μια δυτική διπλωματική πηγή σημείωσε ότι στο πλαίσιο της συμφωνίας αυτής το μεγαλύτερο μέρος των αποθεμάτων εμπλουτισμένου ουρανίου που διαθέτει το Ιράν θα καταστραφεί ή θα εξαχθεί από τη χώρα. Επιπροσθέτως, το Ιράν δέχτηκε να γίνονται επιθεωρήσεις για δέκα χρόνια - όσο και το διάστημα ισχύος της συμφωνίας - ενώ, όπως ανέφεραν τα ιρανικά Μέσα ενημέρωσης, θα διατηρήσει σε λειτουργία τις 6.000 από τις 19.000 μηχανές φυγοκέντρησης που διαθέτει.
«Βρήκαμε τις λύσεις, είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε άμεσα τη σύνταξη του προσχεδίου», επιβεβαίωσε και ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ μέσω του λογαριασμού του στο Twitter.
Ως «καλή είδηση» χαιρέτισε τέλος την ανακοίνωση η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι.
Σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στη Λωζάννη, η Μογκερίνι τόνισε ότι οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στο Ιράν θα αρθούν, εφόσον η Τεχεράνη τηρήσει τις δεσμεύσεις της.
Αναφερόμενη σε λεπτομέρειες της συμφωνίας αυτής, η Μογκερίνι είπε ότι μια διεθνής κοινοπραξία θα βοηθήσει το Ιράν να ανασχεδιάσει και να κατασκευάσει έναν εκσυγχρονισμένο αντιδραστήρα βαρέος ύδατος στο Αράκ. Όσο για το πυρηνικό εργοστάσιο του Φορντό, κοντά στην πόλη Κομ, αυτό θα μετατραπεί σε τοποθεσία πυρηνικής φυσικής και δεν θα υπάρχει σχάσιμο υλικό στον χώρο αυτό.
«Οι δυνατότητες εμπλουτισμού ουρανίου που διαθέτει σήμερα το Ιράν θα περιοριστούν», συνέχισε η Μογκερίνι, συμπληρώνοντας: «Την τελική συμφωνία, το κείμενο της οποίας θα πρέπει να έχει συνταχθεί μέχρι την 30ή Ιουνίου, θα πρέπει να εγκρίνει το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών».
Από την πλευρά του, ο Ιρανός ΥΠΕΞ επισήμανε ότι με βάση τη μελλοντική τελική συμφωνία όλες οι αποφάσεις που έχουν ληφθεί στο παρελθόν από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και αφορούν το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, θα παύσουν να ισχύουν. Ο Ζαρίφ πρόσθεσε ότι στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, θα αρθούν και οι κυρώσεις που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση στη χώρα του.
Ο υπουργός επιβεβαίωσε επίσης ότι το Ιράν θα σταματήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου στο Φορντό, όμως θα συνεχίσει τη δραστηριότητα αυτή στις πυρηνικές εγκαταστάσεις που διαθέτει στο Νατάνζ.
Ωστόσο, ο Ζαρίφ εμφανίστηκε κάπως επιφυλακτικός όσον αφορά στην προκαταρκτική συμφωνία, λέγοντας ότι «είμαστε ακόμη κάπως μακριά από το σημείο όπου θα θέλαμε να βρισκόμαστε». Ο Ιρανός υπουργός είπε επίσης ότι η επίτευξη αυτής της συμφωνίας δεν σημαίνει και την αυτόματη εξομάλυνση των σχέσεων της χώρας του με τις ΗΠΑ, καθώς «Οι σχέσεις του Ιράν με τις ΗΠΑ δεν έχουν καμία σχέση με αυτό που ήταν μια προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος των πυρηνικών (...). Έχουμε σοβαρές διαφορές με τις ΗΠΑ».
«Στο παρελθόν οικοδομήσαμε την αμοιβαία δυσπιστία. Έτσι, αυτό που ελπίζω είναι ότι μέσω της θαρραλέας εφαρμογής αυτής (της συμφωνίας) θα μπορούσε να αποκατασταθεί κάποια εμπιστοσύνη. Αλλά αυτό θα περιμένουμε όλοι να το δούμε», πρόσθεσε.
Τη συμφωνία χαιρέτισε, μέσω του Twitter και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι, σημειώνοντας ότι η ΕΕ, η Ομάδα 5+1 (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία) και το Ιράν διαθέτουν πλέον «τις παραμέτρους για να επιλύσουν τα κυριότερα προβλήματα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος».
«Μεγάλη μέρα. Η ΕΕ, η Ομάδα 5+1 και το Ιράν έχουν πλέον τις παραμέτρους για να λύσουν τα βασικά ζητήματα του πυρηνικού προγράμματος. Επιστρέφουμε σύντομα στη δουλειά για μια τελική συμφωνία», ανέφερε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, Φίλιπ Χάμοντ, τόνισε από την πλευρά του ότι αυτή η προκαταρκτική συμφωνία συνιστά μια «καλή βάση» για αυτό που θα μπορούσε να αποτελέσει μια «πολύ καλή συμφωνία». Η συνολική συμφωνία με το Ιράν εντός των συμπεφωνημένων παραμέτρων θα δώσει τις αναγκαίες εγγυήσεις ότι το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης είναι ειρηνικό, πρόσθεσε, ενώ ο Γερμανός ομόλογός του Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ χαρακτήρισε το πλαίσιο της συμφωνίας «ένα μεγάλο, αποφασιστικό βήμα προς τα εμπρός».
Τέλος, ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Λοράν Φαμπιούς επισήμανε πάντως ότι «ακόμα υπάρχει δουλειά που πρέπει να γίνει μέχρι τη σύνταξη του τελικού κειμένου».
