Η Ευρώπη ευελπιστεί ότι θα πείσει την Τουρκία να γίνει «αποθήκη» μεταναστών

ΕΚΤΑΚΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΝΑ ΚΡΑΤΗΘΟΥΝ ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΕΚΕΙ

Η συνεργασία σε θέματα ασφάλειας με την Τουρκία θεωρείται ολοένα και περισσότερο κομβικής σημασίας για την αντιμετώπιση του προβλήματος του προσφυγικού ζητήματος. Κάτι που ίσως επιθυμούσε ο Πρόεδρος Ερντογάν προκειμένου να ενισχύσει τη θέση της χώρας τους που ναι μεν παραμένει εκτός Ευρώπης αλλά διαθέτει ένα ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί. Μια Ευρώπη που φοβάται ότι το κύμα των προσφύγων θα την «πνίξει».

Η Τουρκία φιλοξενεί εκατομμύρια πρόσφυγες σε καταυλισμούς που έχουν δημιουργηθεί στο έδαφός της. Το Δεκέμβριο του 2013 η χώρα υπέγραψε τη Συμφωνία Επανεισδοχής με την Ε.Ε. σηματοδοτώντας έτσι μεγαλύτερη συνεργασία σε θέματα κινητικότητας και καταπολέμησης της παράνομης μετανάστευσης.

Τον Οκτώβριο του 2011, η Τουρκία ήταν η πρώτη χώρα στην περιοχή που κήρυξε Καθεστώς «Προσωρινής Προστασίας» για τους Σύριους. Με δεδομένο πως δεν υπήρχε σχετική νομοθεσία η απόφαση αυτή ήταν καθαρά πολιτική. Η Τουρκία αρνήθηκε διεθνή στήριξη και ανέλαβε την διαχείριση των προσφυγικών καταυλισμών.

Σε σύγκριση με τους αιτούντες διεθνή προστασία από άλλες χώρες οι Σύριοι απολαμβάνουν καλύτερη πρόσβαση στη στέγη, την εκπαίδευση, αλλά και την είσοδο σε τουρκικά πανεπιστήμια. Η πρόσβασή τους όμως στην αγορά εργασίας είναι εξίσου δύσκολη όπως και για όλους τους άλλους αιτούντες άσυλο στην Τουρκία. Εκτός από ένα μικρό αριθμό Συρίων που ήρθαν νόμιμα στην Τουρκία και για τους οποίους το τουρκικό υπουργείο Εργασίας εμφανίζεται πολύ πιο χαλαρό, η πλειονότητα των Συρίων που μπήκαν στη χώρα χωρίς διαβατήριο δεν πληροί τις προϋποθέσεις για να αιτηθεί άδεια εργασίας.

Σύμφωνα με μελέτη που έχουν κάνει διεθνείς ΜΚΟ (FIDH, Migreurop και EMHRN) που ασχολούνται με το προσφυγικό η συνεργασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία είχε ως στόχο την ισχυροποίηση των δυνατοτήτων ασφάλειας σε χώρες μη μέλη εναντίον της παράνομης μετανάστευσης. Η έκθεση που έχουν δημοσιεύσει ήδη εδώ και δύο χρόνια εντόπιζε το πρόβλημα στην πολιτικής της Ενωσης: Το να διατηρείς τους μετανάστες σε απόσταση με τη μέθοδο του «out-sourcing» σε συνδυασμό με την επικέντρωση της Ε.Ε. στον έλεγχο των εξωτερικών της συνόρων ως μέρος μια πολιτικής που καθοδηγείται από καχυποψία και κάποιες φορές εχθρότητα έναντι των μεταναστών, είναι πηγή πολλών –και πλέον επιβεβαιωμένων- παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφού δείχνει τον απαιτούμενο ανθρωπισμό, 4 χρόνια μετά την έναρξη του προβλήματος προτίθεται να αυξήσει την οικονομική βοήθεια της ΕΕ στην Τουρκία έτσι ώστε να συμβάλει στην στέγαση, στην εκπαίδευση και στην προσφορά υπηρεσιών υγείας στους πρόσφυγες. Σε αντάλλαγμα, οι Βρυξέλλες προσδοκούν από την Άγκυρα να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων, να καταγράψει περισσότερους και να δεχτεί περισσότερους πρόσφυγες που επαναπατρίζονται από την Ευρώπη, να πατάξει τους διακινητές και να αυξήσει τις προσπάθειες της ώστε οι Σύροι πρόσφυγες να μην μεταβαίνουν στην Ελλάδα.

Η άποψη της Τουρκίας

Η Τουρκία από την πλευρά της θεωρεί ότι η Ευρώπη μόλις φέτος άρχισε να αντιλαμβάνεται το μέγεθος της κρίσης. Η Άγκυρα λέει πως έχει δαπανήσει 7,6 δισεκατομμύρια δολάρια για τη σίτιση, τη στέγαση και την περίθαλψη των προσφύγων, ενώ έχει λάβει μόλις 417 εκατομμύρια δολάρια ως οικονομική βοήθεια από τη διεθνή κοινότητα.

Στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ σήμερα, οι Βρυξέλλες θα εξετάσουν την αύξηση της οικονομικής βοήθειας η οποία χορηγείται στην Άγκυρα από τον προϋπολογισμό της ΕΕ στο 1 δισεκατομμύριο ευρώ έως τα τέλη του 2016, εκ των οποίων τα δύο τρίτα θα προέλθουν από τον προϋπολογισμό της προβλεπόμενης προενταξιακής ενίσχυσης προς την Τουρκία, ανέφερε η ευρωπαϊκή πηγή.

Παράλληλα θα ζητηθεί από τα κράτη μέλη να συγκεντρώσουν ίσο ποσό από τους εθνικούς τους προϋπολογισμούς, προκειμένου να συγκεντρωθεί ένα συνολικό ποσό 2 δισεκ. ευρώ.

Αλλά υπάρχουν αμφιβολίες για το εάν η Τουρκία, η οποία φιλοξενεί πάνω από 2 εκατ. πρόσφυγες, που διαμένουν κυρίως εκτός επισήμων καταυλισμών, είναι σε θέση να τους εμποδίσει να αναζητήσουν καλύτερη ζωή στην Ευρώπη.

Λιγότεροι από 300.000 πρόσφυγες βρίσκονται σε καταυλισμούς που διαχειρίζεται η κυβέρνηση, με τους υπόλοιπους να ζουν κυρίως με τις δικές τους οικονομίες ανάμεσα στον τουρκικό πληθυσμό, την ώρα που η βοήθεια από το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών, που αντιμετωπίζει έλλειψη ρευστότητας, στερεύει.

«Σήμερα φεύγουν με έναν πολύ άναρχο τρόπο κυρίως επειδή οι τουρκικές αρχές κάνουν τα στραβά μάτια στη δραστηριότητα διακινητές στις ακτές», δήλωσε ο Μαρκ Πιερίνι, πρώην πρεσβευτής της ΕΕ στην Άγκυρα και σήμερα στέλεχος του ινστιτούτου μελετών Carnegie Europe.

Η διακίνηση ανθρώπων στις ακτές του Αιγαίου έχει μετατραπεί σε μια επιχείρηση με τζίρο δισεκατομμυρίων ευρώ. Πολλοί διακινητές έχουν προσωπικούς λογαριασμούς στο facebook με ενημερωμένες πληροφορίες για την κατάσταση των συνόρων και τις καιρικές συνθήκες, σημείωσε.

Σχετικές ειδήσεις

• Σύνοδος Κορυφής για το προσφυγικό με πολλά ζητήματα άλυτα
• Ομπάμα και Μέρκελ προτρέπουν χώρες της ΕΕ να δεχθούν τη δίκαιη κατανομή προσφύγων
• Ολάντ: «Η Ευρώπη ανέλαβε τις ευθύνες της απέναντι στους πρόσφυγες»