Τι κρύβεται πίσω από την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους στα σύνορα Τουρκίας - Συρίας;
Την ώρα που ο Βλαντιμίρ Πούτιν κάνει λόγο για «πισώπλατη μαχαιριά» και «έγκλημα» που δεν θα ανεχτεί κατά της Ρωσίας, μετά την κατάρριψη του μαχητικού Σουχόι από την Τουρκία στα σύνορα με τη Συρία, ο κανόνας που ισχύει εδώ και δεκαετίες στη Μέση Ανατολή, φαίνεται να «υπερισχύει» ακόμα και της σχέσης των δύο χωρών, η οποία τις τελευταίες ώρες ακροβατεί σε ένα τεντωμένη σχοινί.
Ο κανόνας μάλιστα: «Αυτό που φαίνεται δεν είναι μόνο αυτό που φαίνεται», επισκιάζει ακόμα και το κατά πόσο θα κορυφωθεί η κρίση στις σχέσεις της Άγκυρας με τη Μόσχα.
Γιατί το πώς και γιατί καταρρίφθηκε το ρωσικό αεροσκάφος είναι ερωτήματα που αφορούν αυτό που φαίνεται. Ανάλογα δε με τις περιστάσεις και τις σκοπιμότητες, τα ερωτήματα αυτά θα απαντηθούν, αλλά επί της ουσίας μπορεί και να μην απαντηθούν.
Αυτό που φαίνεται, εκτός από το αεροσκάφος που έπεσε, είναι επίσης και οι ποικίλες απαντήσεις σε διάφορα ερωτήματα όπως, το αν θα κλιμακωθεί η ένταση, το τι θα κάνουν οι ισχυρές δυνάμεις για να αποφευχθεί η κρίση, αλλά και το αν η Άγκυρα καταρρίπτοντας ρωσικό μαχητικό, κάνει επίδειξη δύναμης.
Το ενδιαφέρον ερώτημα όμως είναι το τι μπορεί να είναι αυτό, το οποίο έκανε για παράδειγμα την Άγκυρα να προχωρήσει μέχρι και σε κατάρριψη ρωσικού αεροσκάφους.
Η Μέση Ανατολή και οι ανάγκες που αυτή η περιοχή δημιουργεί πολιτικά, καθιστούν άνευ περιεχομένου τα περί επίδειξης ισχύος. Μία απάντηση στο παραπάνω ερώτημα προκύπτει εκ του αποτελέσματος. Εξ ενός από τα αποτελέσματα.
Το αεροσκάφος έπεσε στον εναέριο χώρο που βρίσκεται πάνω από τη Λαττάκεια. Ανεξάρτητα από το αν υπάρχει παραβίαση του τουρκικού εναέριου χώρου, έπεσε σε περιοχή όπου βρίσκονται οι Τουρκομάνοι της Συρίας. Εκτός από τη Δαμασκό, τη Χάμα και το Χαλέπι, Τουρκομάνοι υπάρχουν και στη Λατάκεια.
Σημειώνεται ότι εδώ και ημέρες ωστόσο η Άγκυρα διαμαρτύρεται για το βομβαρδισμό θέσεων στη Λαττάκεια από ρωσικά αεροσκάφη. Σύμφωνα μάλιστα με μια πληροφορία που μεταδίδουν από το πρωί τα τουρκικά Μέσα ενημέρωσης, τουλάχιστον ένας Ρώσος πιλότος φέρεται να βρίσκεται στα χέρια των Τουρκομάνων της περιοχής.
Με λίγα λόγια, η παράμετρος «Τουρκομάνοι», με την πτώση του ρωσικού αεροσκάφους, μπαίνει επισήμως και διεθνώς στη θεματική ατζέντα του προβλήματος «Συρία». Άλλα παράπλευρα ερωτήματα είναι ποια η ισορροπία μεταξύ Τουρκομάνων και «Ισλαμικού Κράτους», αλλά και ποιες είναι οι διαθέσεις της Τουρκίας για αξιοποίηση των Τουρκομάνων.
Το μόνο σίγουρο είναι πως η πτώση του ρωσικού αεροσκάφους, προβάλλει στον ορίζοντα, ενδεχομένως προς όφελος της Τουρκίας και το στοιχείο των Τουρκομάνων, σχετικά με το θέμα της Συρίας, το οποίο εκτός από τους σουνίτες, τους σιίτες και τους Κούρδους της χώρας αυτής, μέχρι τώρα αφορούσε και χώρες όπως τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, την Αγγλία το Ιράν, την Τουρκία, αλλά και γειτονικούς πληθυσμούς, όπως τους Κούρδους του Ιράκ και της Συρίας.
Στο βαθμό δε που η πτώση του αεροσκάφους δεν θα προκαλέσει μεγάλη κρίση, η Άγκυρα μάλλον θα είναι ικανοποιημένη, διότι χωρίς μεγάλη ζημιά, θα έχει καταφέρει να θέσει στα σοβαρά θέμα Τουρκομάνων.
Δηλαδή θα θεωρεί ότι μπορεί πλέον με αξιώσεις να πιάσει από ένα σημείο της την εξίσωση Συρία, αναβαθμίζοντας τη διαπραγματευτική της ισχύ στην περιοχή. Εκτός αν οι μεγάλοι της εξίσωσης, οι ΗΠΑ, η ΕΕ και ειδικά η Μόσχα, έχουν διαφορετική άποψη...
Πληροφορίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ