Φόβοι για μετάδοση του «ιού Brexit» στην Ευρώπη
Στη Βρετανία οι αναποφάσιστοι έχουν φτάσει το 17% και το αποτέλεσμα θα κριθεί από αυτούς ενώ πολλοί εκτιμούν ότι μετά τη δολοφονία της Κοξ οι Βρετανοί που είναι υπέρ του Brexit δεν το δηλώνουν. Πολιτικά κόμματα και εφημερίδες είναι χωρισμένες σε δύο στρατόπεδα, στους «Μένουμε» και στους «Φεύγουμε» και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το αποτέλεσμα. Ούτε το αποτέλεσμα ούτε τις συνέπειές του.
«Όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα, η Βρετανία θεωρείται ένα έθνος διχασμένο» λένε οι αναλυτές. Όμως η Βρετανία μόνο... ή μήπως η Ευρώπη; Η αγωνία για την επόμενη μέρα της Ευρώπης είναι μεγάλη, καθώς οι επιπτώσεις της απόφασης των Βρετανών θα επηρεάσει και τους υπόλοιπους λαούς της Ευρώπης, δημιουργώντας σοβαρές μετασεισμικές δονήσεις.
Πολιτικοί και διπλωμάτες από άκρη σε άκρη της Ευρώπης υποστηρίζουν ότι εξετάζουν κάθε πιθανό σενάριο, από την άνοδο του ευρωσκεπτικισμού στις χώρες τους, τις εμπορικές ζημιές και πλήθος άλλων συνεπειών που θα έχει η αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ.
Το 60% των Γάλλων θέλει Brexit και όχι επειδή δεν συμπαθεί τους Βρετανούς, αλλά επειδή οι Γάλλοι που διαδηλώνουν ενάντια στα μέτρα που επιβάλλουν οι κανόνες της Ευρωζώνης, ονειρεύονται και αυτοί με τη σειρά τους να κλείνουν την πόρτα στην Ευρώπη.
Χθες ο Ολάντ, δεν απαγόρεψε τελικά τη διαδήλωση κατά της μεταρρύθμισης για τα εργασιακά όπως ήταν το αρχικό του σχέδιο από φόβο ότι θα ενίσχυε το ρεύμα του Βrexit, απόδειξη ότι αν κινδυνεύει η συνοχή της Ε.Ε είναι ακριβώς επειδή οι λαοί της έχουν κάτι κοινό: δεν αντέχουν τους όρους που επιβάλλει.
Η Γαλλία είναι ιδρυτικό μέλος της ΕΕ και διαθέτει ένα από τα ισχυρότερα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα στην Ευρώπη, ενώ ο ευρωσκεπτικισμός έχει αυξηθεί με τα νέα μέτρα που έφερε η κυβένρηση Ολάντ στα εργασιακά για να μειώσει το έλλειμμα. Η αντιπάθεια προς τις Βρυξέλλες είναι επίσης υψηλή στη Γαλλία - μια δημοσκόπηση από το Pew Research Center που δημοσιεύθηκε αυτό το μήνα έδειξε ότι οι Γάλλοι είχαν χαμηλότερη εκτίμηση για την ΕΕ, ακόμη και από τους Βρετανούς. Εάν συμβεί το Brexit, η κυβέρνηση της Γαλλίας είναι έτοιμη να κινηθεί γρήγορα για να σταματήσει η εξάπλωση του αντιευρωπαϊκού συναισθήματος, πιέζοντας για ... «τιμωρία» της Βρετανίας με ένα γρήγορο «διαζύγιο» με το Ηνωμένο Βασίλειο - χωρίς προνόμια ή αναδιαπραγμάτευση.
Σε περίπτωση Brexit, σε πολιτικό επίπεδο, η Γαλλία θα προσπαθήσει να πάρει το προβάδισμα με τη Γερμανία και άλλες χώρες του πυρήνα της Ευρώπης, σε μια προσπάθεια να προχωρήσει στην μετα-Brexit ΕΕ. Θα ακολουθήσουν όμως οι Γάλλοι ή θα εγκαταλείψουν τον Ολάντ και τα σχέδιά του;
Από την άλλη σύμφωνα με το Politico υπάρχει μια σειρά ευρωπαϊκών χωρών που ακολουθούν την Βρετανία και συνδέονται ιδιαίτερα μαζί της. Η Ολλανδία, η Αυστρία και η Φινλανδία αλλά και η Δανία είναι χώρες όπου αναμένεται να επηρεαστούν ενισχύοντας τις τάσεις του ευρωσκπετικισμού. Η Ολλανδία γενικά θεωρείται σύμμαχος του Ηνωμένου Βασιλείου, ψηφίζοντας μαζί τις φιλελεύθερες οικονομικές πολιτικές. Ο Ολλανδός πρωθυπουργός Mark Rutte συνέδεσε τις δύο χώρες σε μια εκδήλωση στη Χάγη την περασμένη εβδομάδα, λέγοντας: «Η Βρετανία είναι μια ελεύθερη οικονομία της αγοράς προς τα έξω, όπως ακριβώς και η Ολλανδία. Είμαστε και οι δύο ναυτικά έθνη, που έχουμε μάθει να κάνουμε εμπόριο και να εργαζόμαστε με ανοιχτά σύνορα. Είναι σημαντικό μια χώρα με αυτό το υπόβαθρο να παραμένει».
Η Φινλανδία είναι ένας ισχυρός σύμμαχος του Ηνωμένου Βασιλείου σε θέματα της ΕΕ, με παρόμοια ενδιαφέροντα στην ανταγωνιστικότητα, το ελεύθερο εμπόριο, την οικονομία της αγοράς, την καλύτερη ρύθμιση και τη χρηστή διακυβέρνηση. Η αύξηση του ευρωσκεπτικισμού αναμένεται να ενισχυθεί από ένα Brexit.
Αντίστοιχα στη Δανία, το Δανικό Λαϊκό Κόμμα, με 17%, πιέζει για δημοψήφισμα για την ΕΕ, αίτημα που θα μπορούσε να αναζωπυρωθεί από ένα Brexit... Όπως και το Ηνωμένο Βασίλειο, η Δανία έχει πολλές βασικές εξαιρέσεις από τις πολιτικές της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του ενιαίου νομίσματος και των θεμάτων Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων.
Όσο για την Ελλάδα, μετά από ένα Brexit, διπλωμάτες προειδοποιούν ότι η υπόλοιπη Ευρωζώνη μπορεί να μην είναι πρόθυμη να δείξει μεγάλη ευελιξία στα θέματα του ελληνικού χρέους και το ευρύτερο πλαίσιο να αποδειχθεί αυστηρότερο.
Όχι exit polls μόνο δημοσκοπήσεις
Τα πρώτα αποτελέσματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων θα γίνουν γνωστά από το κανάλι Sky News στις 22:00, τοπική ώρα (24:00 ώρα Ελλάδας), όταν το βρετανικό ινστιτούτο δημοσκοπήσεων YouGov θα δώσει στη δημοσιότητα έρευνα για τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος λίγη ώρα αφότου κλείσουν οι κάλπες, το βράδυ της Πέμπτης, με την ελπίδα ότι θα επαναλάβει την επιτυχία που είχε η πρόβλεψή του για τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος της Σκωτίας, το 2014.
Όπως και το 2014 και σε αντίθεση με τις βουλευτικές εκλογές, τα βρετανικά τηλεοπτικά δίκτυα δεν πρόκειται να διενεργήσουν τα κλασικά exit poll, επειδή το περιθώριο λάθους για ένα ερώτημα που δεν έχει προηγούμενο, θεωρείται υπερβολικά μεγάλο.
Η έρευνα του YouGov θα βασιστεί στις απαντήσεις που θα δώσει μια προεπιλεγμένη ομάδα ψηφοφόρων που θεωρείται αντιπροσωπευτική του εκλογικού σώματος.
Η έρευνα αυτή θα είναι διαδικτυακή, δεν θα βασιστεί δηλαδή στις απαντήσεις που θα δίνουν οι ψηφοφόροι βγαίνοντας από τα εκλογικά τμήματα, όπως γίνεται συνήθως στα exit poll. Οι ερωτηθέντες θα επιλεγούν μεταξύ εκείνων που συμμετείχαν σε άλλες δημοσκοπήσεις του ινστιτούτου και έχουν συμφωνήσει να αποκαλύψουν την απόφαση που έλαβαν, αφού ψηφίσουν.