Χουάν Μανουέλ Φάντζιο: Ο οδηγός της Φόρμουλα 1 με τα μοναδικά ρεκόρ

Κατάφερε να κερδίσει 5 παγκόσμια πρωταθλήματα Φόρμουλα 1 (1951,1954-1957), με τέσσερις διαφορετικές ομάδες (Άλφα Ρομέο, Μαζεράτι (Maserati), Φερράρι και Μερτσέντες-Μπεντς). Θεωρείται πολύ σημαντική προσωπικότητα του μηχανοκίνητου αθλητισμού διεθνώς και ιδιαίτερα τόσο στην Λατινική Αμερική όσο και στην πατρίδα του, Αργεντινή.

Τα πρώτα χρόνια

Γεννήθηκε το 1911 στην πόλη Μπαλκάρσε (Balcarce) της επαρχίας του Μπουένος Άιρες. Οι γονείς του ήταν μετανάστες από την Ιταλία. Από μικρός ξεκίνησε να δουλεύει σε συνεργείο αυτοκινήτων ως μηχανικός. Το 1929 παίρνει μέρος στο πρώτο του αγώνα, ως συνοδηγός ενός ντόπιου οδηγού που ονομαζόταν Manuel Ayerza, πελάτη του εργοστασίου όπου δούλευε, σε μια τοπική κούρσα και τερματίζουν δεύτεροι με μία Chevrolet του 1928. Αργότερα θα ανοίξει και την δική του επιχείρηση ως μηχανικός.

Οι πρώτοι αγώνες

Στις 25 Οκτωβρίου του 1936, με ένα Φορντ A του 1929, που προηγουμένως ήταν ταξί, κάνει το ντεμπούτο του ως οδηγός σε έναν αγώνα της Αργεντινής. Το 1938, αρχίζει επίσημα να παίρνει μέρος σε διάφορους αγώνες στην Αργεντινή. Αποφασίζει να λάβει μέρος στους αγώνες Turismo de Carretera, που έχουν πολύ καλή φήμη στην Αργεντινή. Το 1940 κερδίζει τον πρώτο του αγώνα, σε μία διαδρομή 9,5 χιλιομέτρων στις Άνδεις μεταξύ Αργεντινής, Βολιβίας και Περού. Στο τέλος της χρονιάς κατακτά το πρωτάθλημα της Turismo de Carretera στην Αργεντινή με Chevrolet, πράγμα που θα καταφέρει και την επόμενη χρονιά.

Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, στην Αργεντινή διοργανώνονται ξανά αγώνες ταχύτητας, στους οποίους ο Φάντζιο παίρνει μέρος αρχικά με ένα Ford T με κινητήρα από Chevrolet, και στη συνέχεια με ένα Volpi-Chevrolet. Το 1948, η Λέσχη Αυτοκινήτου της Αργεντινής (με την υποστήριξη του Περόν) θα αποφασίσει να στείλει οδηγούς στην Ευρώπη στην προσπάθειά της να αναβαθμίσει τους αγώνες στην χώρα. Ανάμεσα στους οδηγούς αυτούς είναι και ο Φάντζιο. Θα πάρει μέρος στον αγώνα με κανονισμούς Φόρμουλα 1 στη Ρενς στην Γαλλία, με μία Talbot, αλλά θα εγκαταλείψει. Την επόμενη χρονιά θα λάβει μέρος σε αγώνες στο Σαν Ρέμο με μία Maserati 4CLT/48 υπό την χορηγία της Αυτοκινητιστικής Λέσχης της Αργεντινής και θα καταφέρει να νικήσει. Πήρε μέρος σε άλλους έξι αγώνες εκείνη τη χρονιά, νικώντας στους τέσσερις.

Τα παγκόσμια πρωταθλήματα Φόρμουλα 1

Το 1950 η Διεθνής Ομοσπονδία Αυτοκινήτου διοργανώνει το πρώτο επίσημο πρωτάθλημα αυτοκινήτων Φόρμουλα 1. Ο Φάντζιο θα πάρει μέρος σαν οδηγός της Άλφα Ρομέο, μαζί με τους Λουίτζι Φατζιόλι και Τζουζέπε Φαρίνα. Ο Φάντζιο καταφέρνει να κερδίσει και τους τρεις αγώνες στους οποίους τερμάτισε (Μονακό, Βέλγιο, Γαλλία), αλλά ο Φαρίνα με μία τέταρτη θέση επιπλέον ήταν αυτός που αναδείχθηκε νικητής στο τέλος. Ο Φάντζιο θα πάρει μέρος και σε οκτώ μη επίσημους αγώνες εκείνης της χρονιάς, και θα νικήσει στους 4, ενώ σε άλλους δύο θα έρθει δεύτερος.

Το 1951, ξανά με Άλφα Ρομέο, θα κερδίσει τρία από τα οκτώ Γκραν Πρι του πρωταθλήματος, ενώ σε άλλα δύο θα έρθει δεύτερος. Παράλληλα η άνοδος της Φερράρι με τους Χοσέ Γκονσάλες και κυρίως τον Αλμπέρτο Ασκάρι, που θα στερήσει βαθμούς από τους συνοδηγούς του στην Άλφα Ρομέο, θα τον βοηθήσουν να κερδίσει το πρώτο του πρωτάθλημα.

Με την αλλαγή των κανόνων στην Φόρμουλα 1 του 1952, η Άλφα Ρομέο δεν μπόρεσε να πάρει μέρος και ο Φάντζιο έμεινε χωρίς ομάδα, ενώ και ένα σοβαρό ατύχημα σε ένα μη επίσημο αγώνα του στέρησε τη δυνατότητα για κάτι καλύτερο εκείνη την χρονιά.

Το 1953, αφού νίκησε στο Carrera Panamericana με μία Λάντσια D24, επανέρχεται στη Φόρμουλα 1 με την ομάδα της Μαζεράτι. Κατάφέρνει να κερδίσει στη Μόντσα και να τερματίσει άλλες δύο φορές δεύτερος, αλλά η Φερράρι και ο Αλμπέρτο Ασκάρι κυριαρχούσαν στο πρωτάθλημα. Τελικά θα κατακτήσει την δεύτερη θέση.

Το 1954 θα επανέλθει στους τίτλους. Άρχισε την χρονιά με την ομάδα της Μαζεράτι με δύο νίκες σε Αργεντινή και Βέλγιο, αλλά μεταπηδά στην Μερτσέντες Μπεντς όταν αυτή αποφασίζει να πάρει μέρος στη μέση της σαιζόν. Με τα "ασημένια βέλη" θα κερδίσει άλλους 4 αγώνες και θα κατακτήσει για δεύτερη φορά τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή.

Την επόμενη χρονιά θα συνεχίσει να τρέχει με την ίδια ομάδα και θα έρθει τέσσερις φορές πρώτος. Το πρωτάθλημα του 1955 θα διακοπεί απότομα λόγω του δυστυχήματος στον αγώνα των 24 ωρών στο Λε Μαν, όπου 80 άτομα έχασαν την ζωή τους. Ο Φάντζιο θα καταφέρει ξανά να πάρει το πρωτάθλημα αφήνοντας δεύτερο τον συνοδηγό του στην Μερτσέντες Μπεντς, Στέρλινγκ Μος. Ύστερα από αυτό που συνέβη στο Λε Μαν η Μερτσέντες θα αποφασίσει να εγκαταλείψει την Φόρμουλα 1.

Το 1956, ο Φάντζιο θα βρεθεί στην Φερράρι, στη θέση του Ασκάρι που είχε σκοτωθεί σε δυστύχημα. Με την Φερράρι θα πάρει ένα ακόμα πρωτάθλημα, αλλά οι σχέσεις του με τον Έντσο Φερράρι δεν ήταν ιδιαίτερα καλές. Το πρωτάθλημα αυτό ήρθε πιο δύσκολα από τα προηγούμενα. Στον πρώτο αγώνα μοιράστηκε την νίκη με τον Ιταλό Λουίτζι Μούσσο. Νίκησε στην Αγγλία και την Γερμανία, αλλά το ίδιο έκανε και ο συνοδηγός του στην Φερράρι Πήτερ Κόλινς στο Βέλγιο και στη Γαλλία. Στον τελευταίο αγώνα στην Ιταλία, ο Κόλινς ήθελε 15 γύρους για να κατακτήσει αυτός το πρωτάθλημα. Τότε αναγκάστηκε να παραχωρήσει το αυτοκίνητό του στον Φάντζιο και τελικά μοιράστηκαν τους έξι βαθμούς της δεύτερης θέσης, με τον Φάντζιο να κατακτά τον τίτλο.

Το 1957 ο Φάντζιο επιστρέφει στη Μαζεράτι. Νικά τους τρεις πρώτους αγώνες σε Αργεντινή, Μονακό και Γαλλία αλλά εγκαταλείπει στο Σίλβερστοουν. Στον επόμενο αγώνα στο Νίρμπουργκρινγκ, ο Φάντζιο ξεκίνησε με λιγότερα καύσιμα, με σκοπό να κάνει ένα γρήγορο πιτ στοπ, αλλάζοντας ταυτόχρονα και ελαστικά. Όμως η ομάδα του δεν κατάφερε να ολοκληρώσει γρήγορα το πιτ στοπ του 13ου γύρου και ενώ πριν βρισκόταν μπροστά περίπου 30 δευτερόλεπτα από τις δύο Φερράρι του Κόλινς και του Χόθορν, βρέθηκε πίσω τους με διαφορά περίπου 50 δευτερολέπτων. Οδηγώντας ταχύτατα, σπάζοντας το ρεκόρ ταχύτερου γύρου σε κάθε πέρασμα, φτάνοντας στον 20ο γύρο να είναι 11 δευτερόλεπτα ταχύτερος από τον καλύτερο γύρο των Φερράρι, κατάφερε τελικά να τερματίσει πρώτος με τρία δευτερόλεπτα διαφορά από αυτές. Η εμφάνιση του Φάντζιο στη Γερμανία εκείνη την χρονιά, αναφέρεται συχνά ως η καλύτερή οδήγηση στην ιστορία της Φόρμουλα 1. Με τον Μούσσο να τερματίζει τέταρτος, o Φάντζιο κατακτά τον πέμπτο και τελευταίο τίτλο της καριέρας του στη Φόρμουλα 1, όντας ο μεγαλύτερος σε ηλικία πρωταθλητής στην ιστορία της διοργάνωσης (46 ετών). Η νίκη του αυτή ήταν και η τελευταία στη καριέρα του.

Το 1958 θα λάβει μέρος σε δύο αγώνες, στην πατρίδα του Αργεντινή, όπου θα έρθει τέταρτος, και στη Γαλλία. Στο τελευταίο αγώνα του, ο νικητής του αγώνα Χόθορν, αναγνωρίζοντας την αξία του Φάντζιο, αν και τον είχε περάσει ένα γύρο, σταμάτησε πριν την γραμμή του τερματισμού αφήνοντας τον Φάντζιο να προσπεράσει, ώστε να ολοκληρώσει τον τελευταίο του, πεντηκοστό, γύρο στον αγώνα.

Ρεκόρ

Είναι ο μόνος οδηγός που έχει πάρει πρωτάθλημα με τέσσερις διαφορετικές ομάδες, ενώ είναι και ο γηραιότερος πρωταθλητής στην ιστορία της Φόρμουλα 1. Το ρεκόρ του των 5 πρωταθλημάτων το κατέρριψε το 2003 ο Μίχαελ Σουμάχερ. Στη συνέντευξη μετά την κατάκτηση του πρωταθλήματος ο Σουμάχερ, αναφερόμενος στον Φάντζιο είπε ότι το κατόρθωμα του Φάντζιο έγινε σε μία δυσκολότερη εποχή και ότι θεωρεί ότι (ο Φάντζιο) είναι ένα επίπεδο πιο πάνω.

Ο Φάντζιο κέρδισε 24 Γκραν Πρι από τα 51 που πήρε μέρος, ποσοστό 47,06%, που είναι το μεγαλύτερο στην ιστορία του αθλήματος.

Πέθανε το 1995, στο Μπουένος Άιρες, σε ηλικία 84 ετών. Ο τάφος του βρίσκεται στη γενέτειρά του, Μπαλκάρσε, όπου υπάρχει και μουσείο προς τιμήν του.

Πηγή: Βικιπαίδεια