Παγκόσμιο θρίλερ μετά το Αραβικό... σχίσμα - Ανατρέπονται οι ισορροπίες στη Μέση Ανατολή
Ποιες χώρες γύρισαν την πλάτη στο Κατάρ - Τι οδήγησε στην κρίση - Ράλι στην τιμή του πετρελαίου - Τι προβλέπει το εμπάργκο
Σαουδική Αραβία, Αίγυπτος, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μπαχρέιν, Υεμένη και Μαλδίβες διέκοψαν τις διπλωματικές σχέσεις και έκλεισαν τα σύνορά τους, προκαλώντας το χειρότερο εδώ και χρόνια ρήγμα στις σχέσεις ανάμεσα σε μερικά από τα ισχυρότερα κράτη του αραβικού κόσμου.
Το απόγευμα και οι Μαλδίβες ανακοίνωσαν ότι διακόπτουν τις διπλωματικές τους σχέσεις με το Κατάρ. «Οι Μαλδίβες έλαβαν την απόφαση αυτή εξαιτίας της σφοδρής τους αντίθεσης στις δραστηριότητες που ενθαρρύνουν την τρομοκρατία και τον εξτρεμισμό», ανακοίνωσε η κυβέρνηση του μικρού αυτού κράτους στον Ινδικό Ωκεανό.
Παρά τη φήμη τους ως τουριστικός προορισμός οι Μαλδίβες, η πλειονότητα των κατοίκων των οποίων είναι μουσουλμάνοι, έχουν μεγάλο αριθμό νεαρών που έχουν ενταχθεί στο Ισλαμικό Κράτος και πολεμούν στη Μέση Ανατολή.
Η κρίση προκλήθηκε από τη στάση του Κατάρ στον εμφύλιο πόλεμο της Υεμένης, καθώς κατηγορήθηκε ότι στηρίζει τους ισλαμιστές του DEAS.
Η αεροπορική εταιρεία Qatar Airways ανακοίνωσε ότι αναστέλλει τις πτήσεις της προς τη Σαουδική Αραβία. Την ίδια στιγμή, η αεροπορική εταιρεία Etihad διακόπτει «μέχρι νεωτέρας» όλες τις πτήσεις της προς και από το Κατάρ, ενώ το ίδιο κάνει και η flydubai.
Όπως επισημαίνουν διεθνείς αναλυτές, είναι η σοβαρότερη κρίση που σημειώνεται στον Κόλπο μετά το 1981, οπότε και δημιουργήθηκε το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου (Σαουδική Αραβία, Μπαχρέιν, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κουβέιτ, Ομάν, Κατάρ).
Στο μεταξύ, και η Saudi Arabia Airlines (Saudia) ανακοίνωσε στον επίσημο λογαριασμό της στο Twitter ότι διακόπτει όλες της τις πτήσεις προς το Κατάρ.
Μέσα σε αυτό το ζοφερό κλίμα και η Αίγυπτος κατηγορεί την Ντόχα ότι εξαιτίας της πολιτικής της «απέτυχαν όλες οι προσπάθειες να σταματήσει το Κατάρ να υποστηρίζει τρομοκρατικές ομάδες». Εξάλλου, το μικρό νησιωτικό κράτος του Μπαχρέιν επιρρίπτει την ευθύνη για την απόφασή του στο Κατάρ για «υποκίνηση μέσω ΜΜΕ, υποστήριξη και χρηματοδότηση ένοπλων τρομοκρατικών δραστηριοτήτων που συνδέονται με ιρανικές οργανώσεις ώστε να κάνουν σαμποτάζ και να σπείρουν το χάος στο Μπαχρέιν».
Η Αίγυπτος καλεί τον πρέσβη του Κατάρ να εγκαταλείψει τη χώρα
Η Αίγυπτος ανακοίνωσε ότι δίνει διορία 48 ωρών στον πρεσβευτή του Κατάρ για να εγκαταλείψει τη χώρα, δήλωσε ο εκπρόσωπος του αιγυπτιακού υπουργείου Εξωτερικών.
Παράλληλα το Κάιρο ζήτησε από τον επιτετραμμένο του στο Κατάρ να επιστρέψει στη χώρα σε διάστημα 48 ωρών. Την ίδια ώρα κάποιες αιγυπτιακές τράπεζες σταμάτησαν τις συναλλαγές τους με τις τράπεζες του Κατάρ, όπως ανακοίνωσαν τέσσερα πιστωτικά ιδρύματα με έδρα το Κάιρο.
Η διαμάχη των χωρών του Κόλπου απειλεί τη συμμαχία κατά του Ιράν
Η διαμάχη μεταξύ του Κατάρ και κάποιων από των συμμάχων του στον Κόλπο κινδυνεύει να αλλάξει την περιφερειακή ισορροπία κατά της Τεχεράνης.
Η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι οργισμένα από τη συμβιβαστική γραμμή του Κατάρ απέναντι στο Ιράν, τον περιφερειακό τους αντίπαλο, και την υποστήριξη που δείχνει σε ισλαμιστικές οργανώσεις και κυρίως στη Μουσουλμανική Αδελφότητα, την οποία θεωρούν έναν επικίνδυνο πολιτικό εχθρό.
Τι προβλέπει συνοπτικά το εμπάργκο κατά του Κατάρ
- Άμεση διακοπή των διπλωματικών σχέσεων με το Κατάρ: το Μπαχρέιν, και τα ΗΑΕ ζήτησαν από τους διπλωμάτες τους να εγκαταλείψουν τη Ντόχα εντός 48 ωρών. Το 2014 Ριάντ, Μανάμα και Αμπού Ντάμπι είχαν ανακαλέσει τους πρεσβευτές τους από τη Ντόχα για να διαμαρτυρηθούν για την υποστήριξη που προσέφερε το Κατάρ στους Αδελφούς Μουσουλμάνους.
- Κλείσιμο του εναέριου χώρου της Σαουδικής Αραβίας, του Μπαχρέιν και των ΗΑΕ στην αεροπορική εταιρεία του Κατάρ, αναστολή των αεροπορικών και ναυτικών συνδέσεων μαζί του μέσα σε διάστημα 24 ωρών.
Οι εταιρείες Etihad, Emirates και flydubai αναστέλλουν τις πτήσεις τους προς τη Ντόχα από αύριο το πρωί. Η Qatar Airways ανέστειλε τις πτήσεις της προς τη Σαουδική Αραβία, η εθνική εταιρεία της οποίας Saudi έλαβε ανάλογο μέτρο.
- Κλείσιμο των χερσαίων συνόρων μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Κατάρ.
- Απαγόρευση στους πολίτες της Σαουδικής Αραβίας, των ΗΑΕ και του Μπαχρέιν να μεταβούν στο Κατάρ.
- Οι πολίτες του Κατάρ, επισκέπτες ή μόνιμοι κάτοικοι στις τρεις αυτές χώρες, θα πρέπει να αναχωρήσουν σε διάστημα 14 ημερών. Το μέτρο αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη συμφωνία για ελεύθερη μετακίνηση στο εσωτερικό των χωρών του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (CCG: Σαουδική Αραβία, Μπαχρέιν, ΗΑΕ, Κουβέιτ, Ομάν και Κατάρ).
-Μόνο οι προσκυνητές από το Κατάρ επιτρέπεται να μεταβαίνουν στη Σαουδική Αραβία για να επισκεφθούν τους ιερούς μουσουλμανικούς τόπους
Τι απαντά το Κατάρ
Ωστόσο, η απάντηση της Ντόχα υπήρξε άμεση. Η κυβέρνηση του εμιράτου κατήγγειλε ως αδικαιολόγητη τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων με τα υπόλοιπα αραβικά κράτη, υποστήριζοντας ότι κάποιοι επιχειρούν να θέσουν υπό κηδεμονία τη χώρα.
«Τα μέτρα αυτά είναι αδικαιολόγητα και αβάσιμα και έχουν έναν ξεκάθαρο στόχο: να τεθεί υπό κηδεμονία το κράτος του Κατάρ, πράγμα που σηματοδοτεί μια προσβολή της κυριαρχίας του», υπογράμμισε σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών του Κατάρ.
«Το Κατάρ, μέλος του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου, σέβεται την κυριαρχία των άλλων κρατών, δεν επεμβαίνει στις υποθέσεις άλλων και μάχεται εναντίον της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού», προσθέτει το υπουργείο Εξωτερικών. Θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα ώστε να αποτύχουν οι απόπειρες να πληγούν ο πληθυσμός του και η οικονομία του», κατέληξε το ΥΠΕΞ του εμιράτου.
Σε «πυροσβεστικό» ρόλο το Ιράν
Η Τεχεράνη κάλεσε τη Δευτέρα (05/06/2017) το Κατάρ και τους γείτονές του στον Κόλπο να διεξάγουν «έναν ειλικρινή διάλογο» για να επιλύσουν τις διαφορές τους, μετά τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων πολλών αραβικών χωρών με τη Ντόχα.
«Η επίλυση των διαφορών στις χώρες της περιοχής, περιλαμβανομένων των τρεχόντων προβλημάτων μεταξύ των τριών γειτόνων του Κατάρ και της χώρας αυτής, δεν είναι εφικτή παρά μόνο μέσω πολιτικών και ειρηνικών μέσων και του ειλικρινούς διαλόγου μεταξύ των πλευρών», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο Μπαχράμ Γασεμί εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών.
Νωρίτερα ένας ανώτερος Ιρανός αξιωματούχος είχε δηλώσει ότι η απόφαση κάποιων αραβικών χωρών του Κόλπου και της Αιγύπτου να διακόψουν τις διπλωματικές τους σχέσεις με το Κατάρ δεν θα βοηθήσει να τερματιστεί η κρίση στη Μέση Ανατολή.
«Η εποχή της διακοπής των διπλωματικών σχέσεων και του κλεισίματος των συνόρων έχει περάσει (...) δεν είναι αυτός ο τρόπος να επιλύονται οι διαφορές. Οι χώρες αυτές δεν έχουν άλλη επιλογή από το να ξεκινήσουν έναν περιφερειακό διάλογο», δήλωσε ο Χαμίντ Αμπουταλεμπί, ο αναπληρωτής προσωπάρχης του Ιρανού προέδρου Χασάν Ροχανί (φωτό).
«Αυτό που συμβαίνει είναι το προκαταρκτικό αποτέλεσμα του χορού των σπαθιών», πρόσθεσε, αναφερόμενος προφανώς στην πρόσφατη επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στη Σαουδική Αραβία.
Οι ιρανικές αρχές έχουν επικρίνει την ενισχυόμενη συμμαχία μεταξύ της Ουάσινγκτον και του Ριάντ εναντίον της Τεχεράνης, επισημαίνοντας ότι θα οξύνει περαιτέρω την κρίση στη Μέση Ανατολή.
«Φωτιά» στις τιμές του πετρελαίου
Οι εξελίξεις στον Κόλπο οδήγησαν σε νέο άλμα τις τιμές του πετρελαίου, με το Brent να ενισχύεται στα 50,40 δολάρια το βαρέλι, σημειώνοντας αύξηση 0,90%.
Παράλληλα, το αργό διαμορφώθηκε στα 48,08 δολ. το βαρέλι, καταγράφοντας άνοδο κατά 42 σεντς στο +0,88%.
Το χρονικό της μεγάλης κρίσης στον Περσικό Κόλπο
Τα βασικά γεγονότα που οδήγησαν στην κρίση μεταξύ του Κατάρ και των γειτονικών του χωρών του Κόλπου:
20 Μαΐου: Το Κατάρ ανακοινώνει ότι είναι θύμα μιας «ψευδούς» εκστρατείας που τον κατηγορεί ότι «στηρίζει» την τρομοκρατία, λίγο πριν την επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στη Σαουδική Αραβία.
21 Μαΐου: Ο εμίρης του Κατάρ σέιχ Τάμιμ μπον Χάμαντ αλ Θάνι συνομιλεί με τον Τραμπ στο Ριάντ.
24 Μαΐου: Το Κατάρ ανακοινώνει ότι το πρακτορείο ειδήσεων της χώρας «δέχθηκε κυβερνοεπίθεση από μια άγνωστη οντότητα» και ότι «ψευδείς» δηλώσεις αποδόθηκαν στον εμίρη της χώρας.
Μεταξύ των θεμάτων στα οποία φέρεται να αναφέρθηκε ο εμίρης είναι το Ιράν, η Χεζμπολάχ, η Χαμάς και οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι. Τις δηλώσεις αυτές διέψευσε η Ντόχα, ενώ ανακοίνωσε ότι ξεκίνησε έρευνα για την κυβερνοπειρατεία, όμως παρόλα αυτά τα μέσα ενημέρωσης του Κόλπου τις μεταδίδουν.
25 Μαΐου: «Το Κατάρ διχάζει τους Άραβες» είναι ο τίτλος της εφημερίδας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων al Bayane, ενώ η σαουδαραβική εφημερίδα Al Hayat γράφει ότι οι δηλώσεις που αποδίδονται στον αλ Θάνι «προκάλεσαν αγανάκτηση σε μεγάλη κλίμακα».
25 Μαΐου: Ο υπουργός Εξωτερικών του Κατάρ σέιχ Μοχάμεντ μπιν Αμπντεράχμαν αλ Θάνι καταγγέλλει «μια εκστρατεία των μέσων ενημέρωσης εχθρική προς το κράτος του Κατάρ», την οποία το εμιράτο «θα αντιμετωπίσει».
28 Μαΐου: Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΑΕ Άνουαρ Γκάργας δηλώνει ότι οι μοναρχίες του Κόλπου «περνούν μια νέα, μεγάλη κρίση» και καλεί το Κατάρ, χωρίς να το αναφέρει ονομαστικά, «να αλλάξει στάση και να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη και τη διαφάνεια».
2 Ιουνίου: Μια επίσημη πηγή από τη Ντόχα αναφέρει ότι Αμερικανοί ερευνητές του FBI βοηθούν το Κατάρ να εντοπίσει την προέλευση «της κυβερνοπειρατίας».
5 Ιουνίου: Η Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ, το Μπαχρέιν, η Αίγυπτος, η Υεμένη και η κυβέρνηση της ανατολικής Λιβύης διακόπτουν τις διπλωματικές τους σχέσεις με το Κατάρ, κατηγορώντας το ότι στηρίζει «την τρομοκρατία».
Με πληροφορίες από Reuters, Associated Press, ΑΠΕ-ΜΠΕ και AFP