«Η Ιερουσαλήμ πρωτεύουσα του Ισραήλ»: Αντιδράσεις για την απόφαση Τραμπ

Συγκεκριμένα ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έδωσε την Τετάρτη εντολή στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ να ξεκινήσει τη διαδικασία για τη μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ.

Στην ομιλία του, αφού έκανε μια ιστορική αναδρομή στην ίδρυση του Ισραήλ και την πολιτική που ακολούθησαν οι προκάτοχοί του, επισήμανε ότι η Ιερουσαλήμ είναι σήμερα η έδρα της σύγχρονης κυβέρνησης του Ισραήλ, η έδρα του κοινοβουλίου και του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Ο Τραμπ τόνισε ταυτόχρονα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν βαθιά δεσμευμένες στην προσπάθεια για τη διευκόλυνση μιας ειρηνευτικής συμφωνίας, αποδεκτής τόσο από τους Ισραηλινούς όσο και από τους Παλαιστίνιους, δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος.

Ο πρόεδρος τόνισε ότι σκοπεύει «να κάνει ότι μπορεί για να βοηθήσει στη σφυρηλάτηση μιας τέτοιας συμφωνίας». Οι ΗΠΑ θα στηρίξουν τη λύση των δύο κρατών, εφόσον συμφωνηθεί και από τις δύο πλευρές, τόνισε.

Στη συνέχεια ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι ο αντιπρόεδρος Μάικ Πενς θα πραγματοποιήσει περιοδεία σε χώρες της Μέσης Ανατολής «εντός των επόμενων ημερών».

Ο Αμερικανός πρόεδρος, μετά την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ, ζήτησε να υπάρξει «ηρεμία» και να επικρατήσουν οι «μετριοπαθείς φωνές» επί εκείνων που κηρύσσουν το μίσος. Ζήτησε επίσης «αμοιβαία κατανόηση και σεβασμό».

Ο Τραμπ πρόσθεσε επίσης ότι με την απόφασή του «δεν παίρνει θέση» σε ζητήματα που αφορούν το τελικό καθεστώς, συμπεριλαμβανομένων και των «διαφιλοκινούμενων συνόρων».

«Ο Θεός να ευλογεί το Ισραήλ, τους Παλαιστίνιους και τις Ηνωμένες Πολιτείες», κατέληξε στην ομιλία του.

Δείτε ολόκληρο το τηλεοπτικό διάγγελμα:

«Βράζει» ο αραβικός κόσμος

Αντιδρώντας στο κάλεσμα των παλαιστινιακών πολιτικών οργανώσεων, το παλαιστινιακό υπουργείο Παιδείας κήρυξε την Πέμπτη αργία και προέτρεψε τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές και τους φοιτητές να πάρουν μέρος στις σχεδιαζόμενες κινητοποιήσεις στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, στη Λωρίδα της Γάζας και στις περιοχές της Ιερουσαλήμ όπου ζουν Παλαιστίνιοι.

Άραβες και μουσουλμάνοι σε όλη τη Μέση Ανατολή καταδίκασαν την αμερικανική απόφαση, κάνοντας λόγο για μια εμπρηστική ενέργεια.

Ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής κατήγγειλε άλλωστε την «οικτρή» επιλογή που έκανε ο Αμερικανός πρόεδρος και συμπλήρωσε ότι η Ουάσινγκτον δεν μπορεί πλέον να συνεχίσει να διαδραματίζει τον ιστορικό ρόλο της, αυτόν του διαπραγματευτή στις ειρηνευτικές συνομιλίες με τους Ισραηλινούς. Το ισλαμιστικό κίνημα Χαμάς από την πλευρά του έκρινε ότι με αυτή την ανακοίνωση ανοίγουν «οι πύλες της κόλασης» για τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή.

Οι Παλαιστίνιοι θέλουν η Ανατολική Ιερουσαλήμ, την οποία κατέλαβε το Ισραήλ στον πόλεμο του 1967 και κατόπιν προσάρτησε, να γίνει πρωτεύουσα του ανεξάρτητου κράτους που οραματίζονται. Το Ισραήλ χαρακτηρίζει όλη την Ιερουσαλήμ «αιώνια και αδιαίρετη» πρωτεύουσά του.

Η Ιορδανία, η Τουρκία, αλλά και η Γαλλία, η Βρετανία, η Γερμανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέφρασαν ανοικτά τη διαφωνία και τη λύπη τους για την απόφαση του Τραμπ.

«Είναι καιρός να αναγνωριστεί η Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ», είπε ο αμερικανός πρόεδρος στο διάγγελμά του, κατά τη διάρκεια του οποίου έκανε επίσης λόγο για μια «νέα προσέγγιση» στο ακανθώδες ζήτημα.

Κατόπιν αιτήματος οκτώ χωρών, συμπεριλαμβανομένων της Αιγύπτου, της Γαλλίας και της Βρετανίας, προγραμματίστηκε μια έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών το πρωί της Παρασκευής. Το καθεστώς της Ιερουσαλήμ, υπενθύμισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, δεν μπορεί να διευθετηθεί παρά μόνο μέσω μιας «απευθείας διαπραγμάτευσης» των Ισραηλινών και των Παλαιστίνιων.

Η Ιορδανία, κράτος-θεματοφύλακας των μουσουλμανικών ιερών τόπων στην Ιερουσαλήμ, κατήγγειλε μια «παραβίαση του διεθνούς δικαίου» και του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ. Η Τουρκία, όπως και η Σαουδική Αραβία, καταδίκασαν μια «ανεύθυνη» απόφαση. Το Ιράν, μαύρο πρόβατο για τον Τραμπ, προέβλεψε ότι η απόφαση του αμερικανού προέδρου θα προκαλέσει μια «νέα Ιντιφάντα»

Η Σαουδική Αραβία «καταδικάζει την απόφαση Τραμπ»

Η Σαουδική Αραβία εξέφρασε την «καταδίκη και τη βαθιά θλίψη» της για την αναγνώριση από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ, κάνοντας λόγο για μια «αδικαιολόγητη και ανεύθυνη» ενέργεια, σύμφωνα με μια ανακοίνωση του παλατιού που επικαλούνται σαουδαραβικά ΜΜΕ.

«Το βασίλειο εκφράζει τη βαθιά θλίψη του για την απόφαση να αναγνωριστεί η Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ. Είχε ήδη προειδοποιήσει εναντίον των σοβαρών συνεπειών που μπορεί να έχει αυτή η αδικαιολόγητη και ανεύθυνη ενέργεια», τονίζεται στην ανακοίνωση.

Η απόφαση δείχνει ότι η Ουάσινγκτον εμφορείται από προκατάληψη σε βάρος του παλαιστινιακού λαού και των δικαιωμάτων του, αναφέρεται ακόμη, πάει πίσω τις προσπάθειες να προχωρήσει η ειρηνευτική διαδικασία και παραβιάζει την ουδετερότητα όσον αφορά το καθεστώς της Ιερουσαλήμ, σύμφωνα με το παλάτι.

Στην ανακοίνωση προστίθεται ότι το βασίλειο ελπίζει η αμερικανική κυβέρνηση να επανεξετάσει την απόφασή της και να συμμορφωθεί προς τη βούληση της διεθνούς κοινότητας.

«Ανησυχία» του Πάπα

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν χαρακτήρισε «λυπηρή» την απόφαση του Τραμπ και απηύθυνε έκκληση να αποφευχθεί πάση θυσία η βία. «Δεν συμφωνούμε με την αμερικανική απόφαση», είπε η πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέι, ταυτόσημη άποψη εξέφερε η καγκελάριος της Γερμανίας Άγγελα Μέρκελ, ενώ η ΕΕ εξέφρασε την «σοβαρή ανησυχία της».

Πριν από την ομιλία του, πολλοί ηγέτες είχαν απευθύνει έκκληση στον Τραμπ να ζυγίσει τα λόγια του και να μετρήσει τις συνέπειες που θα έχουν οι πράξεις του, καθώς η Ιερουσαλήμ είναι ένα διπλωματικό καζάνι που βράζει.

«Δεν μπορώ να κρύψω τη βαθιά ανησυχία μου», είπε ο πάπας Φραγκίσκος, ο οποίος δεν μπορεί παρά να δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πόλη όπου βρίσκονται οι ιερότεροι χώροι λατρείας των τριών μεγαλύτερων μονοθεϊστικών θρησκειών, ανάμεσά τους κι ο Ναός της Αναστάσεως.

Στη Λωρίδα της Γάζας, εκατοντάδες Παλαιστίνιοι διαδήλωσαν κι έκαψαν αμερικανικές σημαίες και φωτογραφίες του Τραμπ. Παλαιστινιακές πολιτικές οργανώσεις κάλεσαν σε γενική απεργία και κινητοποιήσεις στη Ραμάλα, στη Γάζα και στην Ιερουσαλήμ.

Αναγνωρίζοντας ότι η ανακοίνωση του θα προκαλούσε αντιδράσεις, ο Τραμπ απηύθυνε στην ομιλία του έκκληση για «ηρεμία και μετριοπάθεια» και εξέφρασε την ελπίδα ότι «οι φωνές της λογικής θα επικρατήσουν έναντι εκείνων που κηρύσσουν το μίσος».

Για τον Ρίτσαρντ Χάας, τον πρόεδρο του Council on Foreign Relations, ο κίνδυνος που εγείρει η αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως της πρωτεύουσας του Ισραήλ δεν σχετίζεται τόσο με μια ειρηνευτική διαδικασία ήδη ούτως ή άλλως ετοιμοθάνατη, αν όχι κλινικά νεκρή. «Ο κίνδυνος είναι ότι θα αυξήσει τις εντάσεις και θα οδηγήσει σε βία τη στιγμή που έχουμε ήδη αρκετή ένταση και βία στον κόσμο», σχολίασε.

Η αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ θεωρείται casus belli για τους Παλαιστίνιους που διεκδικούν την κατεχόμενη Ανατολική Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του δικού τους κράτους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αρκετές εκατοντάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν έξω από το προξενείο των ΗΠΑ στην Κωνσταντινούπολη μετά την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.

Η διαμαρτυρία ήταν σε μεγάλο βαθμό ειρηνική, αν και ορισμένοι από τους διαδηλωτές πέταξαν νομίσματα και άλλα αντικείμενα εναντίον του προξενείου.