Alexander Vinnik: Ποιος είναι ο Mr Bitcoin
Ο Βίνικ -ο οποίος συνελήφθη, βάσει διεθνούς εντάλματος, τον περασμένο Ιούλιο στη Χαλκιδική, όπου παραθέριζε με την οικογένεια του- έχει αρνηθεί οιαδήποτε εμπλοκή του σε αξιόποινες πράξεις, πολλώ δε μάλλον ότι ήταν διαχειριστής της πλατφόρμας, (BTC-e) που θεωρείται από τα πλέον διαδεδομένα ανταλλακτήρια ψηφιακών νομισμάτων. Ωστόσο το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης τη συσχετίζει με τη δράση ύποπτων προσώπων, χάκερ, πρακτόρων, ακόμη και εκβιαστών του κυβερνοχώρου.
Η συγκεκριμένη υπόθεση κατέστη ακόμη πιο περίπλοκη όταν, μετά το αίτημα των ΗΠΑ, ακολούθησε και αίτημα των ρωσικών αρχών περί έκδοσης του Βίνικ για μικροαπάτη ύψους 10.000 ευρώ.
Η αναζήτηση του Ρώσου «Βασιλιά του Bitcoin» δεν ήταν σε καμία περίπτωση εύκολη υπόθεση. Εωσότου εντοπιστεί από τις αμερικανικές αρχές στη Χαλκιδική, έπρεπε να χαρτογραφηθεί ένα δίκτυο εικονικών εταιρειών σε επτά χώρες, προκειμένου αποσαφηνιστεί η δαιδαλώδης διαδρομή του παράνομου χρήματος. Τραπεζικές καταθέσεις σε Κύπρο και Λετονία αλλά και ένας ρωσικός αριθμός τηλεφώνου ήταν κάποια από τα στοιχεία που φαίνεται ότι οδήγησαν στα ίχνη του.
Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ο Αλεξάντερ Βίνικ ήταν ο βασικός διαχειριστής του BTC-e, ένα από τα πιο διαδεδομένα ανταλλακτήρια ψηφιακών νομισμάτων. Όμως, η συγκεκριμένη πλατφόρμα, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, χρησιμοποιείτο και από κυβερνοεκβιαστές, διεφθαρμένους ομοσπονδιακούς πράκτορες των ΗΠΑ, χάκερς που υπέκλεπταν προσωπικά δεδομένα, αλλά και εμπόρους ναρκωτικών, με βασικό στόχο το «ξέπλυμα» των παράνομων εσόδων τους.
Οι αμερικανικές εισαγγελικές αρχές ανέφεραν ότι «κρυπτονομίσματα», όπως για παράδειγμα το bitcoin, δίνουν τη δυνατότητα στους χρήστες να πραγματοποιούν νόμιμες εμπορικές συναλλαγές. Όμως, όπως τονίζεται στο κατηγορητήριο, από την εν λόγω περίπτωση αποδεικνύεται ότι καθώς εξελίσσεται η τεχνολογία ανάλογα και «οι εγκληματίες θα χρησιμοποιούν αυτές τις πλατφόρμες με βασικό σκοπό να εξυπηρετήσουν τα παράνομα σχέδια τους».
Σύμφωνα με τα αμερικανικά δικαστικά έγγραφα, η BTC-e διέθετε server στις ΗΠΑ, αν και η ιστοσελίδα της είχε τη βάση της στη Βουλγαρία, ενώ παράλληλα ισχυριζόταν ότι υπαγόταν στο νομικό καθεστώς της Κύπρου. Ως διαχειρίστρια εμφανιζόταν η εικονική εταιρεία Canton Business Corporation στην οποία αντιστοιχούσε ρωσικός τηλεφωνικός αριθμός, αλλά είχε ως έδρα της τις Σεϋχέλλες. Οι διαδικτυακές της διευθύνσεις ήταν καταχωρημένες σε άλλες εικονικές εταιρείες στη Γαλλία, στη Σιγκαπούρη, στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους και στη Νέα Ζηλανδία.
Ανάμεσα σε άλλα, το κατηγορητήριο αναφέρει ότι η πλατφόρμα ιδρύθηκε το 2011 και μέχρι πρόσφατα παρείχε υπηρεσίες σε τουλάχιστον 700.000 χρήστες σε όλον τον κόσμο. Οι δραστηριότητές της φαίνεται ότι αυξήθηκαν μετά την παύση λειτουργίας άλλων ανταλλακτηρίων, όπως του “Liberty Reserve” (που είχε ως βάση την Κόστα Ρίκα και ο συνιδρυτής του καταδικάστηκε το 2016 στις ΗΠΑ για «ξέπλυμα» μαύρου χρήματος) και του Mt. Gox (που πτώχευσε το 2014).
Η BTC-e λάμβανε προμήθεια από τις συναλλαγές, το ακριβές ποσό όμως δεν ανακοινώθηκε ποτέ από τις αμερικανικές αρχές. Σύμφωνα με το αμερικανικό κατηγορητήριο, η εταιρεία δε παρείχε ασφαλιστικές δικλείδες κατά του «ξεπλύματος» παράνομων εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες κατά παράβαση ομοσπονδιακού νόμου των ΗΠΑ.
Στα δικαστικά έγγραφα γίνεται ακόμη αναφορά για εμπλοκή της διαδικτυακής πλατφόρμας σε μία από τις μεγαλύτερες απάτες υποκλοπής ψηφιακών αρχείων (Ransomware) με το κακόβουλο λογισμικό CryptoWall και CryptoLocker.
Την ίδια διαδικτυακή πλατφόρμα φέρονται να χρησιμοποιούσαν και δύο διεφθαρμένοι ομοσπονδιακοί πράκτορες των ΗΠΑ με στόχο να κρύψουν τα παράνομα έσοδα τους. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του αμερικανικού Τύπου, ένας από αυτούς, εργαζόμενος σε μυστική αποστολή, δωροδοκείτο με χρήματα σε μορφή ψηφιακών νομισμάτων (κυρίως bitcoin), από τον ιδρυτή του Silk Road (διαδικτυακής αγοράς ναρκωτικών). Ως αντάλλαγμα του παρείχε πληροφορίες για τις έρευνες των αρχών εναντίον του.
Σύμφωνα με τα αμερικανικά δικαστικά έγγραφα, προτού πτωχεύσει η Mt. Gox υπήρξε στόχος κυβερνοεπιθέσεων. Εκατοντάδες χιλιάδες bitcoin κλάπηκαν τότε από τους λογαριασμούς της.
Από αυτά, 300.000 bitcoins φέρεται να κατέληξαν σε τρεις λογαριασμούς της BTC-e με τις κωδικές ονομασίες «Vamnedam», «Grmbit» και «Petr». Στο κατηγορητήριο αναφέρεται ότι ο 38χρονος Ρώσος ήταν διαχειριστής ενός εξ αυτών των λογαριασμών και ότι μεταξύ Αυγούστου 2013 και Νοεμβρίου 2015 φέρεται να έλαβε bitcoin από τον συγκεκριμένο λογαριασμό, να τα μετέτρεψε και να πραγματοποίησε καταθέσεις σε τράπεζες στην Κύπρο και στη Λετονία.