Ιστορική στιγμή - Τραμπ: Οι ΗΠΑ αποχωρούν από την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν (Vid)
Την απόφαση να αποσύρει τις Ηνωμένες Πολιτείες από τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν ανακοίνωσε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, χρησιμοποιώντας σκληρές εκφράσεις εναντίον της Τεχεράνης και των συμμάχων της, τους οποίους μάλιστα χαρακτήρισε «απειλή για τον κόσμο».
«Σε λίγα λεπτά, θα υπογράψω ένα προεδρικό υπόμνημα για την έναρξη της επαναφοράς των κυρώσεων των ΗΠΑ ενάντια στο ιρανικό καθεστώς. Θα επιβάλλουμε το ύψιστο επίπεδο οικονομικών κυρώσεων», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Αμερικανός πρόεδρος.
Πρόσθεσε, δε, ότι είναι έτοιμος και πρόθυμος να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία με το Ιράν όταν είναι έτοιμο και τόνισε ότι θέλει μια αληθινή και βιώσιμη λύση στην πυρηνική απειλή του Ιράν.
«Παρά την καταστροφική για τις ΗΠΑ συμφωνία, η Τεχεράνη εξακολούθησε να προμηθεύεται και να παράγει ουράνιο, προκειμένου να κατασκευάσει πυρηνική βόμβα», υπογράμμισε στον πύρινο λόγο του ο Τραμπ, συμπληρώνοντας: «Για πολλά χρόνια, το Ιράν φυλακίζει και βασανίζει Αμερικανούς πολίτες, ενώ αναπτύσσει στρατιωτική δραστηριότητα τόσο στη Συρία, όσο και στην Υεμένη. Οι ΗΠΑ δαπάνησαν δισεκατομμύρια δολάρια για την κατάσταση στην περιοχή και αυτό δεν μπορώ να το επιτρέψω πλέον για τους Αμερικανούς πολίτες».
«Η συμφωνία είναι απαράδεκτη. Αν δεν κάνουμε κάτι τώρα, όλοι ξέρουμε που θα καταλήξουμε. Η Αμερική δεν θα είναι όμηρος της καταστροφικής αυτής συμφωνίας. Η σημερινή δράση στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα. Όχι πια κενές απειλές από της ΗΠΑ», πρόσθεσε.
Δείτε ολόκληρο το έκτακτο διάγγελμα Τραμπ:
Τουρκία: Δεν θα δώσουμε λογαριασμό στον Τραμπ για τις σχέσεις μας με το Ιράν
«Η Τουρκία θα συνεχίσει τις εμπορικές σχέσεις της με το Ιράν, όσο είναι δυνατόν, και δεν θα είναι υπόλογη σε κανέναν» δήλωσε απόψε ο υπουργός Οικονομικών Νιχάτ Ζεϊμπκτσί, λίγα λεπτά αφότου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την επαναφορά των κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης.
«Από εδώ και στο εξής θα εμπορευόμαστε με το Ιράν, εντός του δυνατού πλαισίου, μέχρι τέλους και δεν θα δίνουμε λογαριασμό σε κανέναν για αυτό» είπε ο Ζεϊμπεκτσί σε συνέντευξη που παραχώρησε στο τηλεοπτικό κανάλι CNN Turk.
Η ΕΕ αρνείται να ακολουθήσει τον Τραμπ
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να παραμείνει στη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, παρά το γεγονός ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία και την επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων εις βάρος της Τεχεράνης.
«Είμαι ιδιαίτερα ανήσυχη από την σημερινή ανακοίνωση των νέων κυρώσεων», δήλωσε η Μογκερίνι.
«Η ΕΕ είναι αποφασισμένη να τη διατηρήσει», τόνισε αναφερόμενη στη συμφωνία.
«Μαζί με την υπόλοιπη διεθνή κοινότητα, θα διατηρήσουμε αυτή τη πυρηνική συμφωνία».
Ιράν: Δεν αποχωρούμε από τη συμφωνία
Το Ιράν θα παραμείνει στην πυρηνική συμφωνία, χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ σε αυτήν, ανακοίνωσε ο πρόεδρος Χασάν Ροχανί.
Παράλληλα, ο Ροχανί πρόσθεσε ότι έδωσε εντολή στα στελέχη της πυρηνικής βιομηχανίας της χώρας του να είναι έτοιμα να συνεχίσουν την ανάπτυξη της πυρηνικής βιομηχανίας χωρίς κανέναν περιορισμό, εφόσον χρειαστεί.
Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του ο Ιρανός πρόεδρος είπε ότι η απόφαση που έλαβε ο Ντόναλντ Τραμπ υπήρξε μια «ιστορική εμπειρία» για την Τεχεράνη και κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι ουδέποτε τήρησαν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν.
Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, συνέχισε ο Ροχανί, έχει ιστορικό υπονόμευσης των διεθνών συνθηκών και χαρακτήρισε «ψυχολογικό πόλεμο» την απόφαση του Τραμπ.
Ο Ροχανί είπε ότι έδωσε εντολή στον υπουργό Εξωτερικών να ξεκινήσει συνομιλίες για την πυρηνική συμφωνία με την ΕΕ, τη Ρωσία και την Κίνα εντός των επόμενων εβδομάδων και διαβεβαίωσε ότι η ιρανική οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ.
«Σκληρή γλώσσα» Ρωσίας κατά Τραμπ
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε με ανακοίνωσή του «την έντονη απογοήτευσή του» από την απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την αποχώρηση της Ουάσινγκτον από τη διεθνή συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
«Δεν υπάρχουν – και δεν μπορεί να υπάρξουν –λόγοι για την διάλυση του κοινού ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης, ΚΟΣΔ (JCPOA). Το σχέδιο έδειξε πλήρως την αποδοτικότητά του», ανέφερε το ρωσικό ΥΠΕΞ.
«Οι ΗΠΑ υπονομεύουν τη διεθνή εμπιστοσύνη στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας», προσθέτει η ανακοίνωση.
Παράλληλα το υπουργείο τονίζει ότι είναι ανοιχτό σε περαιτέρω συνεργασία με τους άλλους εταίρους της συμφωνίας με το Ιράν και να συνεχίσει ενεργά να αναπτύσσει τις διμερείς σχέσεις με την Τεχεράνη.
Κόντρα στην απόφαση Τραμπ για το Ιράν και ο ΟΗΕ
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες ζήτησε από τους εναπομείναντες εταίρους της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν (JCPOA) να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, στον απόηχο της απόφασης του Αμερικανού προέδρου Τραμπ για την αποχώρηση της Ουάσινγκτον από τη συμφωνία JCPOA.
Με ανακοίνωσή του ο Γκουτέρες εξέφρασε την «βαθιά ανησυχία» του από την απόφαση Τραμπ.
«Είναι απαραίτητο ότι όλες οι ανησυχίες που αφορούν την εφαρμογή του σχεδίου να αντιμετωπιστούν μέσα από τους μηχανισμούς που εγκαθιδρύθηκαν με την JCPOA. Ζητήματα που δεν σχετίζονται άμεσα με την JCPOA θα πρέπει να αντιμετωπίζονται χωρίς προκατάληψη για τη διατήρηση της συμφωνίας και των επιτευγμάτων αυτής», τόνισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ.
«Πυρά» Ομπάμα κατά Τραμπ
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, υπό την κυβέρνηση του οποίου υπεγράφη η διεθνής συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, χαρακτήρισε «εσφαλμένη» την απόφαση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία, γνωστή ως JCPOA.
«Πιστεύω ότι η απόφαση να τεθεί σε κίνδυνο η JCPOA χωρίς καμία παραβίαση της συμφωνίας από το Ιράν, είναι ένα σοβαρό λάθος», τόνισε ο Ομπάμα με ανακοίνωση του.
Όσα είχαν προηγηθεί
Ο Τραμπ είχε προθεσμία ως τις 12 Μαΐου να αποφασίσει αν η Ουάσινγκτον θα αποχωρήσει από τη συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της Ισλαμικής Δημοκρατίας και της ομάδας 5+1 (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Βρετανία και Γερμανία), ώστε στη συνέχεια να επιβάλει εκ νέου τις μονομερείς αμερικανικές κυρώσεις σε βάρος του Ιράν.
Έως τότε ίσχυε και η προθεσμία που είχε δώσει στους Ευρωπαίους συνυπογράφοντες της συμφωνίας προκειμένου να «διορθώσουν τα τρομερά μειονεκτήματα» αυτής.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ιράν, Χασάν Ροχανί, υπαινίχθηκε ότι η χώρα του ενδέχεται να παραμείνει στην ΚΟΣΔ, ακόμη και αν αποχωρήσουν οι ΗΠΑ, αλλά προειδοποίησε ότι η Τεχεράνη θα αντισταθεί έντονα στην πίεση των ΗΠΑ να περιορίσουν την επιρροή της στην Μέση Ανατολή.
Η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία παραμένουν δεσμευμένες στη συμφωνία αλλά, σε μια προσπάθεια να παραμείνουν και οι ΗΠΑ, ήθελαν τον διάλογο με το Ιράν για το βαλιστικό πυραυλικό του σύστημα, τις πυρηνικές του δραστηριότητες πέραν του 2025, όταν θα λήξουν οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν βάσει της συμφωνίας, καθώς και για τον ρόλο της Τεχεράνης σε κρίσεις στη Μέση Ανατολή, όπως στη Συρία και στην Υεμένη.
Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον, που βρίσκεται στην Ουάσινγκτον αυτή την εβδομάδα για συνομιλίες, είχε προτρέψει τον Αμερικανό πρόεδρο να μην αποσύρει τη χώρα του από τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, επισημαίνοντας ότι «σε αυτή την ευαίσθητη στιγμή, θα ήταν λάθος να αποχωρήσετε».
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters)