Σε κατάσταση απελπισίας ο Ερντογάν: Κατέρρευσε σε ιστορικό χαμηλό η τουρκική λίρα
Η κεντρική τράπεζα, η οποία είχε προγραμματίσει για τις 7 Ιουνίου την επόμενη συνεδρίασή της για τον καθορισμό της νομισματικής πολιτικής, ανέφερε ότι αύξησε το ανώτατο επιτόκιό της στο 16,5% από 13,5%. Οι επενδυτές στοιχημάτιζαν ότι οι μεγάλες πωλήσεις του τουρκικού νομίσματος θα ανάγκαζαν την κεντρική τράπεζα να προχωρήσει σε μία τέτοια κίνηση.
Η πορεία του τουρκικού νομίσματος αντιστράφηκε μετά την απόφαση της κεντρικής τράπεζας και ενισχύθηκε 2% στις 4,5717 λίρες ανά δολάριο στις 19.37 (ώρα Ελλάδας), ενώ προηγουμένως είχε κάνει βουτιά στις 4,9290 λίρες. «Ήταν η ώρα να αποκαταστήσουμε την αξιοπιστία της νομισματικής πολιτικής και να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη των επενδυτών», έγραψε ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Τουρκίας, Μεχμέτ Σιμσέκ στο Twitter, λίγο πριν την ανακοίνωση της κεντρικής τράπεζας.
Νωρίτερα η τουρκική λίρα σημείωσε μεγάλες απώλειες έναντι του δολαρίου, με την πτώση να φθάνει το 21% από την αρχή του έτους, καθώς οι επενδυτές την ώθησαν σε νέο χαμηλό επίπεδο - ρεκόρ εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για την επιρροή του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν στη νομισματική πολιτική.
Κατά τη διαπραγμάτευση στις αγορές της Ασίας τη νύχτα, η ισοτιμία του τουρκικού νομίσματος κατρακύλησε στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο των 4,8450 λιρών ανά δολάριο, ενώ λίγο αργότερα διαμορφώθηκε στις 4,8228 λίρες. Η λίρα σημείωσε μεγάλη πτώση και έναντι του ιαπωνικού γεν, εν μέσω αναφορών ότι Ιάπωνες μικροεπενδυτές πουλάνε τη λίρα, επειδή η ισοτιμία της έχει υποχωρήσει στα επίπεδα που ενεργοποιούν πωλήσεις (stop - loss levels).
«Η πτώση της λίρας είναι τώρα στην ατζέντα των παγκόσμιων αγορών και ορισμένοι λένε ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος μετάδοσης σε άλλες αναδυόμενες αγορές λόγω του τουρκικού ρίσκου», δήλωσε ο αναλυτής Ενβέρ Ερκάν της GCM Securities. «Αυξάνεται η ανάγκη για ένα σημαντικό βήμα από την τουρκική κεντρική τράπεζα», πρόσθεσε. Ο Ερντογάν, που αυτοχαρακτηρίσθηκε «εχθρός των επιτοκίων», θέλει να μειωθεί το κόστος δανεισμού για να τονωθεί η αύξηση των πιστώσεων και οι κατασκευές και δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι θα επιδιώξει μεγαλύτερο έλεγχο της νομισματικής πολιτικής μετά τις προγραμματισμένες για τις 24 Ιουνίου εκλογές.
Αξιωματούχοι της τουρκικής οικονομίας δήλωσαν στο Reuters ότι το οικονομικό επιτελείο συνεδρίασε στην αρχή αυτής της εβδομάδας για να συζητήσει πιθανά μέτρα, μεταξύ των οποίων και πιθανά βήματα από την κεντρική τράπεζα. Ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Μεχμέτ Σιμσέκ και ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας Μουράτ Τσετίνκαγια συμμετείχαν στη συνεδρίαση.
Οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης σήμαναν συναγερμό για τη νομισματική πολιτική. Ο υψηλόβαθμος αναλυτής κρατικού αξιόχρεου του οίκου S&P Φρανκ Γκιλ δήλωσε στο Reuters ότι τα δημόσια οικονομικά της Τουρκίας μπορεί να επιδεινωθούν με ραγδαίο ρυθμό, εάν οι αρχές της χώρας αποτύχουν να ανακόψουν την πίεση στο νόμισμα και το κόστος δανεισμού της κυβέρνησης. Οι επενδυτές θέλουν να δουν αποφασιστικές αυξήσεις επιτοκίων για την αντιμετώπιση του διψήφιου πληθωρισμού, ενώ οι δηλώσεις του Ερντογάν ενίσχυσαν τις από καιρού ανησυχίες σχετικά με τη δυνατότητα της κεντρικής τράπεζας να τις πραγματοποιήσει.
Η εταιρεία του Χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης (Borsa Istanbul Group) ανέφερε σε σημερινή ανακοίνωσή της ότι μετέτρεψε σε λίρες τα ξένα νομίσματα, στα οποία διατηρούσε στοιχεία του ενεργητικού της, εκτός από τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες της, σε μία κίνηση στήριξης του τουρκικού νομίσματος.
Η εξασθένιση της λίρας διογκώθηκε από τα κέρδη του δολαρίου έναντι ενός καλαθιού νομισμάτων, με τους επενδυτές να περιμένουν τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασης της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) για ενδείξεις σχετικά με τον ρυθμό σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής της. Η απόδοση του 10ετούς τουρκικού ομολόγου αναφοράς αυξήθηκε στο 15,30% στην αρχή της σημερινής συνεδρίασης από 14,92% στο χθεσινό κλείσιμο.
Ο Ερντογάν την ημέρα που προκήρυξε της αιφνιδιαστικές εκλογές της 24ης Ιουνίου είχε προτάξει και το θέμα της οικονομίας και τις πιέσεις που δέχεται τον τελευταίο καιρό.
Αναλυτές σημειώνουν ότι με αυτούς τους ρυθμούς της υποτίμησης της λίρας οι τουρκικές τράπεζες ασφυκτιούν και δεν αποκλείουν δυσάρεστες εξελίξεις στο τραπεζικό σύστημα.
Αν και η τουρκική οικονομία είναι επί δεκαετίες πληθωριστική με μεγάλες περιόδους ακόμη έστω και παροδικά σε τριψήφιους αριθμούς φαίνεται πως θα δοκιμαστεί σκληρά τουλάχιστον μέχρι τις εκλογές.
Αν μάλιστα στις συνθήκες των διεθνών χρηματαγορών, με το ενισχυμένο δολάριο προσθέσει κανείς και την κόντρα της Άγκυρας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ είναι βέβαιο ότι οι κλυδωνισμοί θα παραμείνουν έντονοι.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters