Πέθανε στο Λονδίνο ο διάσημος σοβιετικός αντιφρονών βιολόγος Ζορές Μεντβέντεφ

Σε ηλικία 93 ετών πέθανε στο Λονδίνο ο διακεκριμένος σοβιετικός βιολόγος Ζορές Μενβέντεφ, που υπήρξε ένας από τις κύριους επικριτές της ιδεολογικοποίησης της επιστήμης, η οποία άνθισε την περίοδο διακυβέρνησης του Στάλιν.
3'

Την είδηση του θανάτου του ανακοίνωσε στην εφημερίδα RBK ο αδερφός του συγγραφέας και δημοσιολόγος Ρόι Μενβέντεφ, ο οποίος ανέφερε ότι στις 14 Νοεμβρίου ο Ζορές Μεντβέντεφ γιόρτασε τα 93 γενέθλια του, ενώ την επομένη υπέστη καρδιακή προσβολή, όπως και ότι ο αποχαιρετισμός του θα γίνει στην ρωσική πρεσβεία στο Λονδίνο.

Το 1962 ο Μεντβέντεφ έγραψε το βιβλίο «Η βιολογική επιστήμη και η προσωπολατρία» που είχε ως θέμα τον σοβιετικό ακαδημαϊκό Τριφίμ Λισένκο, και το οποίο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «σαμιζντάτ» ( παράνομες εκδόσεις). Εξαιτίας του βιβλίου του αυτού ο Μεντβέντεφ έπεσε σε δυσμένεια και αναγκάστηκε να εργαστεί στο Ινστιτούτο Ιατρικής Ραδιολογίας στο Ομπίνσκ, απ’ όπου και τον απέλυσαν μόλις κυκλοφόρησε στις Ηνωμένες Πολιτείες το βιβλίο του "The Rise and Fall of T. D. Lysenko". Εν συνέχεια του απαγόρευσαν να ταξιδέψει στο εξωτερικό.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 - και στις αρχές της δεκαετίας του 1970 ο Ζορές Μεντβέντεφ έγραψε δύο βιβλία στα οποία ασκούσε κριτική για τους περιορισμούς που υπήρχαν σε θέματα επιστημονικής συνεργασίας και σε επισκέψεις επιστημόνων στο εξωτερικό. Το 1970 οδηγήθηκε διά της βίας σε ψυχιατρική κλινική για εγκλεισμό. Τρεις εβδομάδες αργότερα, ύστερα από τις διαμαρτυρίες ακαδημαϊκών και συγγραφέων και ιδιαίτερα του ακαδημαϊκού Αντρέι Ζαχάροφ, του Πιότρ Καπίτσα, του Αλεξάντρ Σολζενίτσιν και του Αλεξάντρ Τβαρντόφσκι, αφέθηκε ελεύθερος.

Στα τέλη του 1972 προσκλήθηκε για ένα χρόνο από το τμήμα γενετικής του Ινστιτούτου Ιατρικών Ερευνών του Λονδίνου. Η πρόσκληση που του έγινε είχε σχέση με την επαλήθευση μιας πειραματικής θεωρίας για την γήρανση, με την οποία ο Μεντβέντεφ άρχισε να ασχολείται το 1961.

Ο Ζορές Μενβέντεφ υπήρξε μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Νέας Υόρκης και πολλών επιστημονικών εταιρειών στον τομέα της Βιολογίας. Είχε τιμηθεί με πολλά βραβεία μεταξύ των οποίων το χρυσό βραβείο της Αμερικανικής Εταιρείας Βιογεροντολογίας το 1984, ενώ έγραψε πολλά βιβλία και άρθρα με θέμα την γεροντολογία, την γενετική, την βιοχημεία και την οικολογία και την ιστορία.

Το 1973 εγκαταστάθηκε στην Βρετανία, όπου από το 1974 άρχισε να εργάζεται στο Εθνικό Ινστιτούτο Ιατρικών Ερευνών στο Λονδίνο. Αυτό είχε ως συνέπεια να του αφαιρέσουν την σοβιετική υπηκοότητα, για αντισοβιετική δραστηριότητα. Στο εν λόγω ινστιτούτο εργάσθηκε ως επιστημονικός συνεργάτης παραμένοντας στη θέση αυτή έως το 1990. Το 1990 με διάταγμα του σοβιετικού προέδρου Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, επανέκτησε την ρωσική υπηκοότητα, αλλά δεν επέστρεψε στην Ρωσία και συνέχισε να εργάζεται στην Βρετανία. Το 1990 ,1991 και 1992 συμμετείχε σε αποστολές ραδιοβιολογίας, που είχαν διοργανωθεί με πρωτοβουλία του Ινστιτούτου εξελικτικής μορφολογίας και οικολογίας των ζώων ονόματι Α.Ν Σεβερτσόφ, στην νεκρή ζώνη του Τσέρνομπιλ.

Όπως δήλωσε ο αδερφός του Ρόι, ο Ζορές εργάζονταν έως την τελευταία ημέρα της ζωής του, γράφοντας για τα προβλήματα διατροφής και μακροζωίας για το νέο του βιβλίο, Είχε γράψει 10 κεφάλαια, αλλά ήθελε άλλα δύο χρόνια για να το τελειώσει. Τα κεφάλαια που έγραψε θα εκδοθούν από ρωσικό εκδοτικό οίκο.

Πηγές: RBK, Vedomosti, Ria Novosti