Politico: Η Κύπρος χάνει τους Ρώσους της -Υπαρξιακά ερωτήματα για την οικονομία

Το άρθρο με τίτλο «Η Κύπρος χάνει τους Ρώσους της — και αντιμετωπίζει υπαρξιακά ερωτήματα για την οικονομία της» σημειώνει πως εκατοντάδες χιλιάδες Ρώσοι τουρίστες έρχονται κάθε χρόνο στο νησί μας, ενώ πάνω από 100 δισεκατομμύρια ευρώ σε επενδύσεις προήλθαν από τη Ρωσία μόνο το 2020 - περίπου το ένα τέταρτο του συνόλου των ξένων επενδύσεων που έρχονται στην Κύπρο.

«Άλλες συνδέσεις είναι πιο πολιτιστικές - και αμφισβητήσιμες. Το νησί της Μεσογείου έχει χρησιμεύσει ως τραπεζικό σπίτι για τις γκρίζες περιουσίες των Ρώσων επενδυτών, από εμπόρους όπλων έως εταιρείες τυχερών παιχνιδιών και πορνογραφικούς ιστότοπους. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, μετασοβιετικές προσωπικότητες όπως ο Slobodan Milošević ταξίδεψαν στο νησί με βαλίτσες γεμάτες μετρητά», σημειώνεται.

«Την τελευταία δεκαετία, η Κύπρος έχει κάνει πολύ δρόμο για να λύσει αυτούς τους κόμπους. Όμως η ΕΕ την αναγκάζει τώρα να λύσει πολλούς περισσότερους ακαριαία.

«Η Κύπρος, μέλος της ΕΕ, έχει υποστηρίξει τις κλιμακούμενες κυρώσεις του μπλοκ κατά της Ρωσίας στον απόηχο της εισβολής της στην Ουκρανία. Ωστόσο, οι αξιωματούχοι αναγνωρίζουν ότι η υποστήριξη έχει ένα τίμημα: Οι κυρώσεις θα διαβρώσουν τμήματα της κυπριακής οικονομίας, ακόμη κι αν έχει ήδη αρχίσει να απομακρύνεται από τα ρωσικά χρήματα».

«Ο τραπεζικός τομέας είναι ένας τομέας που ενδέχεται να επηρεαστεί. Τουλάχιστον πέντε άτομα στη λίστα κυρώσεων της ΕΕ έχουν περιουσιακά στοιχεία σε κυπριακές τράπεζες, σύμφωνα με τραπεζικούς αξιωματούχους. Τα πολυτελή ακίνητα είναι ένα άλλο - δεκάδες πολυτελή διαμερίσματα πιθανότατα θα μείνουν τώρα απούλητα. Ο τουρισμός θα πληγεί περισσότερο», αναφέρει το δημοσίευμα.

«Η κυπριακή οικονομία επηρεάζεται δυσανάλογα σε σύγκριση με άλλες χώρες λόγω της δομής της κυπριακής οικονομίας και της εξάρτησής της από Ρώσους τουρίστες», δήλωσε στο POLITICO ο Κύπριος υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης.

«Με βάση τις εκτιμήσεις μας, περιμέναμε να έχουμε ένα εκατομμύριο τουρίστες από την Ουκρανία και τη Ρωσία φέτος, περίπου το 20-25 τοις εκατό της τουριστικής αγοράς της Κύπρου», είπε ο Πετρίδης. «Το κλειδί είναι η διάρκεια αυτής της κρίσης. Αν αυτό τελειώσει σε ένα μήνα, θα βγούμε αλώβητοι. Αν διαρκέσει περισσότερο, καμία οικονομία δεν θα καταφέρει να βγει καθαρή».

Η διστακτικότητα της Κύπρου

Το δημοσίευμα σημειώνει επίσης πως η Κύπρος υποστήριξε γενικά τις κυρώσεις ΗΠΑ-Ε.Ε κατά της Ρωσίας μετά την εισβολή στην Ουκρανία, αν και «υπήρχαν όμως σημάδια δισταγμού στην πορεία».

«Οι κυπριακές αρχές ήταν αρχικά αντίθετες με την απαγόρευση των μεγάλων ρωσικών τραπεζών από το διεθνές δίκτυο πληρωμών SWIFT, βασικό μοχλό των παγκόσμιων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, προτού εμφανιστεί αργότερα. Και ενώ η Κύπρος συμφώνησε να κλείσει τον εναέριο χώρο της στα ρωσικά αεροπλάνα, πρόσθεσε την προειδοποίηση ότι θα μπορούσε να επανεξετάσει το μέτρο εάν η Τουρκία αρνηθεί να ακολουθήσει το παράδειγμά της. Και μέχρι μια ανακοίνωση την Τρίτη, η Κύπρος ήταν η μόνη χώρα της ΕΕ που δεν είχε συνεισφέρει καμία έκτακτη βοήθεια στην Ουκρανία.

«Εν τω μεταξύ, τουλάχιστον ορισμένα ρωσικά στελέχη προσπαθούσαν να χρησιμοποιήσουν την Κύπρο για να παρακάμψουν τις επικείμενες κυρώσεις. Η ρωσική κρατική VTB Bank μεταβίβασε αθόρυβα όλες τις μετοχές της στην κυπριακή τράπεζα RCB σε Κύπριους μετόχους, καθιστώντας την τράπεζα 100% κυπριακής ιδιοκτησίας. Η νέα ιδιοκτησιακή δομή περιμένει τώρα την υπογραφή από τις ευρωπαϊκές αρχές. Η VTB είναι μία από τις τράπεζες που η ΕΕ έχει εκδιώξει από το SWIFT».

Κοιτώντας το μέσα από μια οικονομική οπτική γωνία, οι ενέργειες μπορούν εύκολα να εξηγηθούν, αναφέρει το δημοσίευμα.

Υπηρεσίες και τουρισμός

«Στην Κύπρο, ο κλάδος των υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένου του τουρισμού, αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 80 τοις εκατό της οικονομίας. Και οι Ρώσοι έχουν από καιρό κρατήσει τον κλάδο των υπηρεσιών ζωντανό. Οι κυπριακές αρχές προσπαθούν τώρα να αναπληρώσουν τις αναμενόμενες απώλειες, προσεγγίζοντας άλλες αγορές. Ωστόσο, αναγνωρίζουν ότι θα είναι δύσκολο, ειδικά αφού η πανδημία έχει ήδη βλάψει την τουριστική βιομηχανία».

«Είχαμε μια πολύ καλή ροή κρατήσεων από τη Ρωσία μέχρι να ανακοινωθεί το κλείσιμο του εναέριου χώρου. Μετά πάγωσαν όλα», είπε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ξενοδόχων Κύπρου Χάρης Λοϊζίδης.

«Είμαστε σε επαφή με τους τουριστικούς πράκτορες από τη Ρωσία και είναι απογοητευμένοι», πρόσθεσε. «Καταφέραμε να επιβιώσουμε τα δύο τελευταία χρόνια κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες και ελπίζαμε ότι το 2022 θα μας επαναφέρει στην κανονικότητα».

Ο Λοϊζίδης είπε στο Politico πως ακόμη και αν η Κύπρος άνοιγε εκ νέου τον εναέριο χώρο της στα ρωσικά αεροπλάνα, δεν θα είχε μεγάλη διαφορά. Το ρωσικό ρούβλι βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση και οι ευρύτεροι περιορισμοί και η αβεβαιότητα είναι βέβαιο ότι θα κρατήσουν μακριά πολλούς Ρώσους.

Είναι μια πραγματικότητα που θα χτυπήσει σκληρά σε παραθαλάσσιες πόλεις όπως η Λεμεσός και η Αμμόχωστος, όπου ιστορικά συρρέουν Ρώσοι τουρίστες. Οι Ρώσοι τουρίστες είναι γνωστοί τοπικά ως οι περισσότεροι που ξοδεύουν χρήματα, όχι όπως οι Βρετανοί τουρίστες, οι οποίοι, όπως λέει η τοπική παροιμία, «αγοράζουν μόνο μπύρα, μπέργκερ και προφυλακτικά».

Ως αποτέλεσμα, η κυπριακή υποστήριξη για τις ρωσικές κυρώσεις δεν έχει πάει καλά με όλους.

«Τιμωρούμε τους εαυτούς μας»

«Είναι σαν να θέλουμε να τιμωρήσουμε τη Ρωσία και τιμωρούμε τους εαυτούς μας», είπε στο Politico ο Πανίκος Δημητριάδης, πρώην κεντρικός τραπεζίτης του νησιού.

«Τιμωρούμε επίσης τους Ρώσους που πρέπει να χωριστούν από τον δικτάτορα της χώρας τους», πρόσθεσε ο Δημητριάδης, επίσης ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Λέστερ. «Υπάρχουν χιλιάδες Ρώσοι που δεν αντέχουν τη Ρωσία του Πούτιν και θέλουν να φύγουν και τους απομονώνουμε».

Σε άλλο σημείο το δημοσίευμα αναφέρει πως τώρα, με τις νέες κυρώσεις, μια ομάδα λογιστών, δικηγόρων και πρακτόρων που εξακολουθούν να εργάζονται με
Ρώσους είναι πιθανό να χάσουν τις δουλειές τους. Αλλά οι αρχές επιμένουν ότι αυτό δεν θα μεταδοθεί στην ευρύτερη οικονομία.

Συγκεκριμένα, ο Πετρίδης, ο Κύπριος υπουργός Οικονομικών, υποστήριξε ότι οι τράπεζες της χώρας είναι ασφαλείς.

«Υπάρχει μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα λόγω του παρελθόντος, αλλά η κυπριακή οικονομία δεν εξαρτάται πλέον τόσο από τη Ρωσία. Υπάρχουν άλλες χώρες που έχουν μεγαλύτερα προβλήματα», είπε.

«Οι κυρώσεις που αφορούν το τραπεζικό σύστημα της ΕΕ δεν επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την Κύπρο, καθώς το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου δεν έχει έκθεση στη Ρωσία», πρόσθεσε ο Πετρίδης. «Το τραπεζικό σύστημα διατηρεί ένα από τα υψηλότερα επίπεδα κεφαλαιακής επάρκειας και δείκτες ρευστότητας. Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου δεν έχει αποθεματικά της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας στο εξωτερικό».

Αξιωματούχοι σημείωσαν επίσης ότι περίπου δώδεκα επιχειρήσεις από τη Ρωσία και την Ουκρανία προσπαθούν να μεταφέρουν τις δραστηριότητές τους εκτός της ζώνης σύγκρουσης και θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τη γρήγορη γραφειοκρατική διαδικασία στην Κύπρο. Επιπλέον, περίπου 1.000 άτομα ζήτησαν πρόσφατα επιχειρηματική βίζα στην Κύπρο, είπαν.

Αξιωματούχοι της τράπεζας υποστήριξαν επίσης ότι η Κύπρος έχει ήδη μάθει να επιλύει τις οικονομικές κυρώσεις στους Ρώσους. Επισημαίνουν ότι πολλοί από τους Ρώσους που κατέχουν μεγάλες μετοχές κυπριακών τραπεζών υπέστησαν κυρώσεις από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο το 2018.

Ωστόσο, οι ρωσικές καταθέσεις στην Κύπρο υπολογίζονται στο 1 δισ. ευρώ. Και ο Δημητριάδης, ο πρώην κεντρικός τραπεζίτης, επεσήμανε ότι η τραπεζική ρευστότητα εξαρτάται από την εμπιστοσύνη των επενδυτών στο σύστημα - κάτι που μπορεί να αλλάξει γρήγορα.

«Η Κύπρος είναι μια μικρή χώρα και είναι γνωστή για τις παλαιότερες σχέσεις της με τη Ρωσία και τους ολιγάρχες, επομένως είναι πολύ δύσκολο να συντηρηθεί και θα μπορούσε να γίνει θύμα κυρώσεων», είπε ο Δημητριάδης. «Λόγω παλιών αμαρτιών, η Κύπρος είναι στη γκρίζα λίστα και οι άλλοι είναι πάντα ύποπτοι».

Διαβάστε επίσης

Πόλεμος στην Ουκρανία - ΥΠΟΙΚ Κύπρου: Θα πληγεί το εισόδημα των Kυπρίων από την κρίση στην Ουκρανία