Κύπρος: Tο πρώτο υποβρύχιο αρχαιολογικό πάρκο στην Αμαθούντα (pics)

Πρόκειται για το αρχαίο λιμάνι της Αμαθούντας με το Τμήμα Αρχαιοτήτων σε συνεργασία με το Εργαστήριο Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών (ΕΡΕΝΑΕ) του Πανεπιστημίου Κύπρου και το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών να προχωρεί από την Πέμπτη (30/6) στη διεξαγωγή υποβρυχίων εργασιών με σκοπό την ανάδειξη του αρχαίου λιμανιού και κατ’ επέκταση την προβολή της υποβρύχιας αρχαιολογικής και φυσικής κληρονομιάς, μέσω της δημιουργίας καταδυτικών διαδρομών.

Αυτή τη μοναδική καταδυτική διαδρομή στο αρχαίο λιμάνι θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν οι πολίτες οι οποίοι έχοντας μόνο μάσκα και πέδιλα θα μπορούν να αντικρίσουν και να ξεναγηθούν σ’ ένα μοναδικό μνημείο σε ένα υπέροχο φυσικό περιβάλλον με θαλάσσια ζωή.

Οι εργασίες ανάδειξης του αρχαίου λιμανιού της Αμαθούντας γίνονται σύμφωνα με τον αρχαιολογικό Λειτουργό του Τμήματος Αρχαιοτήτων, Γιάννη Βιολάρη, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού διασυνοριακού προγράμματος ΑΝΔΙΚΑΤ, που μόλις ολοκληρώθηκε, το οποίο είχε ως στόχο την προβολή της υποβρύχιας αρχαιολογικής και φυσικής κληρονομιάς μέσω της δημιουργίας καταδυτικών διαδρομών σε θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές σε Ελλάδα και Κύπρο.

Όπως εξήγησε στον «ΦIΛΕΛΕΥΘΕΡΟ», το αρχαίο λιμάνι της Αμαθούντας είναι μια μοναδική περίπτωση όχι μόνο για τα κυπριακά δεδομένα αλλά και ευρύτερα για τον χώρο της ανατολικής Μεσογείου. Πρόκειται για ένα μεγάλο δημόσιο λιμενικό έργο της αρχαιότητας, του οποίου σώζονται οι τρεις μόλοι και οι λιμενοβραχίονες που διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση. Ο επισκέπτης μπορεί εύκολα να το προσεγγίσει από την ακτή καθώς βρίσκεται σε μικρό βάθος (0,80-1,50 μ).

Ερωτηθείς για το τι θα συναντήσει κανείς στο αρχαίο λιμάνι, ο κ. Βιολάρης σημείωσε ότι εκτός από τους μόλους του αρχαίου λιμανιού οι οποίοι είναι εντυπωσιακοί, κατασκευασμένοι από μεγάλους ογκόλιθους, ο επισκέπτης θα μπορεί να απολαύσει και την ιδιαίτερη βιοποικιλότητα της θαλάσσιας περιοχής, όπως τις αποικίες ποσειδωνίας, ψάρια, χελώνες, κ.ά. «Λόγω του ότι σώζονται τα ερείπια του λιμανιού έχει αναπτυχθεί ποσειδωνία, η οποία είναι ένα προστατευόμενο θαλάσσιο φυτό πολύ ευαίσθητο το οποίο προσελκύει θαλάσσια ζωή.

Σε αυτή την καταδυτική διαδρομή κάποιος θα μπορεί να απολαύσει ένα εντυπωσιακό αρχαίο μνημείο αλλά και το θαλάσσιο φυσικό περιβάλλον του μνημείου, το οποίο, επίσης, προστατεύεται από τη σύγχρονη αρχαιολογική νομοθεσία και όχι μόνο».

Σε ό,τι αφορά τις εργασίες οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη, ο κ. Βιολάρης σημείωσε πως αρχικά έχει γίνει σηματοδότηση με χερσαίες και υποβρύχιες πινακίδες οι οποίες θα καθοδηγούν τον επισκέπτη, αναπτύχθηκε σχετική εφαρμογή για έξυπνες συσκευές και εκδόθηκε ενημερωτικό τρίπτυχο.

Στο παρόν στάδιο γίνεται πολύ περιορισμένη αποκοπή της ποσειδωνίας σε συγκεκριμένα σημεία των λιμενοβραχίωνων, για την καλύτερη ανάδειξή τους, ενώ ταυτόχρονα θα καθαριστεί η θαλάσσια περιοχή και η παραλία από τα σκουπίδια.

Οι εργασίες εκτελούνται χειρωνακτικά από ομάδα δυτών η οποία αποτελείται από 7 άτομα συμπεριλαμβανομένων και θαλάσσιων βιολόγων, υπό την επίβλεψη του Τμήματος Αλιείας και του Τμήματος Αρχαιοτήτων. Την όλη προσπάθεια υποστηρίζει με διάφορους τρόπους το Κοινοτικό Συμβούλιο Αγίου Τύχωνα.

Πρόσθεσε ακόμη πως για το κλάδεμα της ποσειδωνίας έχει δοθεί άδεια από την εθνική αρμόδια επιστημονική επιτροπή για τα προστατευόμενα είδη, που αποτελείται από το Τμήμα Αλιείας και το Τμήμα Περιβάλλοντος.

Οι εργασίες θα διαρκέσουν μέχρι και τις αρχές Ιουλίου, ενώ στις 9 του μηνός το αρχαίο λιμάνι θα δεχθεί επίσημα τους πρώτους επισκέπτες τους στην παρουσία του υπουργού Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, Γιάννη Καρούσου, ο οποίος θα εγκαινιάσει την καταδυτική διαδρομή. Την ίδια ημέρα θα πραγματοποιούν και υποβρύχιες επισκέψεις για το κοινό με καθοδήγηση από μέλη των συνεργαζόμενων φορέων.

Ένα δημόσιο λιμενικό έργο του 4ου αιώνα π.Χ.

Το λιμάνι χρονολογείται στην ελληνιστική περίοδο περί τα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. Πρόκειται για ένα μεγάλο δημόσιο λιμενικό έργο για το οποίο υπήρχε κεντρικός σχεδιασμός και κινητοποίηση πόρων και ανθρώπινου δυναμικού για να κατασκευαστεί.

«Δεν είμαστε σίγουροι ακριβώς πότε άρχισε να κατασκευάζεται αλλά με βάση υποβρύχιες αρχαιολογικές έρευνες που έγιναν τη δεκαετία του ’80 από τη Γαλλική Αρχαιολογική Αποστολή Αμαθούντας , φαίνεται ότι δεν είχε μεγάλη ζωή. Τότε η Κύπρος βρισκόταν σε πεδίο σύγκρουσης των διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου και άλλαξε χέρια σε σύντομο χρονικό διάστημα. Εικάζεται ότι ο Δημήτριος ο Πολιορκητής, ο οποίος κατείχε την Κύπρο για περίπου 10 χρόνια, ξεκίνησε να κατασκευάζει το λιμάνι και όταν την επανάκτησε ο Πτολεμαίος δεν συνεχίστηκαν οι εργασίες και η λεκάνη του λιμανιού είτε μπαζώθηκε είτε προσχώθηκε», σημείωσε ο κ. Βιολάρης αναφέροντας πως τα σωζόμενα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα περιλαμβάνουν τους τρεις μόλους του λιμανιού και την είσοδο του στα νοτιοανατολικά.

Το αρχαίο λιμάνι της Αμαθούντας είναι ενταγμένο στη Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή Αμαθούντας, κηρυγμένη από το Τμήμα Αλιείας, ενώ στην περιοχή αυτή δεν έχουν κατασκευαστεί κυματοθραύστες, καθώς θα επηρεαστεί άμεσα το αρχαίο λιμάνι. Έτσι, είναι από τις ελάχιστες περιοχές που διατηρείται τόσο το χερσαίο όσο και το θαλάσσιο ανθρωπογενές και φυσικό περιβάλλον όπως ήταν στην αρχαιότητα και σίγουρα πριν η σύγχρονη ανάπτυξη το αλλοιώσει αμετάκλητα, όπως έγινε στο άμεσο περιβάλλον της Αμαθούντας.

0104

0204

0304

0404