Οικονομολόγοι σε DW: Προστατέψτε τους καταθέτες!
Ο Κλέμενς Φυστ, καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Ινστιτούτου Μελετών της Ευρωπαϊκής Οικονομίας, δηλώνει ότι όταν άκουσε για πρώτη φορά τις προϋποθέσεις της συμφωνίας νόμισε ότι… άκουσε λάθος. «Στην Ευρώπη υπάρχουν σαφείς κανόνες για την εκκαθάριση τραπεζών» δηλώνει ο Γερμανός καθηγητής. Αυτοί οι κανόνες προβλέπουν μία συγκεκριμένη σειρά προτεραιότητας για την ικανοποίηση έννομων αξιώσεων: σε ένα πρώτο στάδιο ευθύνονται οι ιδιοκτήτες της τράπεζας και μόνο όταν εξαντληθούν τα κεφάλαιά τους συμμετέχουν στην εκκαθάριση οι πιστωτές, για παράδειγμα οι κάτοχοι ομολόγων και τραπεζικών λογαριασμών- και μάλιστα πρωτίστως οι ομολογιούχοι, με το σκεπτικό ότι είχαν αποκομίσει σοβαρά κέρδη στις «καλές εποχές». Επιπλέον οι καταθέτες με ποσά έως 100.000 ευρώ προστατεύονται από το Ταμείο για τη Διασφάλιση των Καταθέσεων, όπως έχει υποσχεθεί η ΕΕ.
Όπως επισημαίνει ο καθηγητής Φυστ «ο νόμος και το δίκαιο απαιτούν να πληρώσουν πρώτα οι κάτοχοι των ιδίων κεφαλαίων του τραπεζικού ιδρύματος και μετά όλοι οι υπόλοιποι».
Φορολογία ή «απαλλοτρίωση»;
Ο καθηγητής Κλέμενς Φυστ χαρακτηρίζει "σκάνδαλο" την επιβάρυνση των καταθετών .Οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης είχαν αποφασίσει να «συντομεύσουν» αυτή τη διαδικασία και να κάνουν το τελευταίο βήμα πριν από το πρώτο, επιβάλλοντας αναγκαστική εισφορά σχεδόν 7% και στους καταθέτες με λιγότερα από 100.000 ευρώ. Προσπάθησαν μάλιστα να ωραιοποιήσουν αυτή τη «μερική απαλλοτρίωση», αποκαλώντας την «φορολογική επιβάρυνση». Ο καθηγητής Φυστ επικρίνει έντονα τους πολιτικούς, λέγοντας ότι σε αντίστοιχες περιπτώσεις οι υπεύθυνοι συνήθως παραπέμπονται στα δικαστήρια.
«Το σκάνδαλο, κατά την άποψή μου, είναι ότι εδώ έχει επικρατήσει απόλυτη αυθαιρεσία» δηλώνει χαρακτηριστικά ο Κλέμενς Φυστ.
Και ο Άχιμ Βάμπαχ, διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικής Πολιτικής στο πανεπιστήμιο της Κολωνίας, επικρίνει το γεγονός ότι οι πολιτικοί επέλεξαν να αναιρέσουν την απόλυτη εγγύηση καταθέσεων που οι ίδιοι είχαν προσφέρει- και μάλιστα χωρίς να υφίσταται πιεστική ανάγκη για κάτι τέτοιο, καθώς μία αναγκαστική εισφορά στις καταθέσεις δεν πρόκειται να αποφέρει ποσό μεγαλύτερο από έξι δισεκατομμύρια ευρώ. «Θεωρώ τεράστιο λάθος να απεμπολείς τη βασική σου αρχή (της ασφάλειας των καταθέσεων) και μάλιστα για ένα τόσο μικρό τμήμα του συνολικού πακέτου βοήθειας» υποστηρίζει ο καθηγητής Βάμπαχ.
Στο μεταξύ οι υπουργοί Οικονομικών έχουν αλλάξει ρότα και προτείνουν στην κυπριακή κυβέρνηση να προστατευθούν πλήρως οι καταθέσεις για ποσά έως 100.000 ευρώ. Αλλά η εμπιστοσύνη των καταθετών έχει ήδη υποστεί πλήγμα.
«Τι να σκεφτούν οι Ισπανοί μετά από όλα αυτά; Οι ισπανικές τράπεζες δέχονται και αυτές διεθνή οικονομική βοήθεια. Ακόμα δεν επιβαρύνονται οι καταθέτες. Αλλά η αλήθεια είναι ότι αν ήμουν Ισπανός θα αισθανόμουν μία νευρικότητα και θα ήθελα να μεταφέρω ένα μέρος από τα χρήματά μου στο εξωτερικό ή τουλάχιστον στο μαξιλάρι μου» λέει ο καθηγητής Βάμπαχ.
Στο επίκεντρο και οι ελληνικές τράπεζες
Ο οικονομολόγος Βόλφγκανγκ Φραντς ανησυχεί και για τις ελληνικές τράπεζες. Ο οικονομολόγος Βόλφγκανγκ Φραντς υποστηρίζει ότι υπάρχει πλέον λόγος ανησυχίας και για τις ελληνικές τράπεζες. Μετά την απόρριψη του πακέτου βοήθειας από την κυπριακή Βουλή εκλείπει η βασική προϋπόθεση για την παροχή οικονομικής βοήθειας ύψους δέκα δισεκατομμυρίων ευρώ στη Λευκωσία και μία χρεοκοπία των κυπριακών τραπεζών θα συμπαρέσυρε στον γκρεμό και τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες είχαν αρχίσει να ανασυγκροτούνται, επισημαίνει ο Βόλφγκανγκ Φραντς.
«Θα πρέπει να βάλουμε στην ατζέντα και πιθανά μέτρα στήριξης των ελληνικών τραπεζών, και μάλιστα σχετικά γρήγορα. Απ΄ότι καταλαβαίνω, υπάρχουν στενές οικονομικές σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, ενώ για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες ή για τις χώρες εκτός Ευρώπης το όλο ζήτημα δεν προκαλεί ιδιαίτερο πονοκέφαλο» λέει ο Γερμανός οικονομολόγος.
Ο Βόλφγκανγκ Φραντς δεν θεωρεί απίθανη μία πτώχευση της Κύπρου. Αντιθέτως, ο καθηγητής Κλέμενς Φυστ, πιστεύει ότι η χώρα δεν θα αφεθεί να καταρρεύσει, γιατί υπάρχει φόβος η σπίθα της Κύπρου να προκαλέσει πυρκαγιά σε ολόκληρη την ευρωζώνη. Μάλιστα ο καθηγητής Φυστ λέει ότι αυτόν τον φόβο θέλησαν να εκμεταλλευθούν οι βουλευτές στη Λευκωσία και ότι, αν ήταν βουλευτής, πιθανώς να ψήφιζε κι εκείνος με τον ίδιο τρόπο.
«Οι δυνατότητες εκβιασμού είναι τεράστιες. Κατά 99% αυτό που θα γίνει είναι να αρχίσουν και πάλι διαπραγματεύσεις, να γίνει και κάποια υποχώρηση. Δεν θα μου προκαλούσε καμία έκπληξη να διασωθούν τελικά όλες οι χώρες και οι επενδυτές να κρατούν την κοιλιά τους από τα γέλια…