Οι συνέπειες και τα ανταλλάγματα της επιστροφής Αμμοχώστου...

Σε non paper (ανώνυμο εμπιστευτικό έγγραφο), που κατατέθηκε στο Εθνικό Συμβούλιο, ημ. 4 Ιουνίου 2013, ο επικεφαλής του γραφείου του ΑΚΕΛ για το Κυπριακό, Τουμάζος Τσελεπής, εκφράζει έντονες επιφυλάξεις όσον αφορά τη συμπερίληψη στην πρόταση για επιστροφή της Αμμοχώστου θέματος για άνοιγμα του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου, επισημαίνοντας ότι αυτό εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους αναγνώρισης του παράνομου αεροδρομίου, αλλά και του ψευδοκράτους.

Στο σημείωμα, το οποίο, προφανώς, αποτελεί τη βάση του εγγράφου που διαβίβασε ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου στις 7 Αυγούστου, όπου εκφράζονται οι ανησυχίες του κόμματος της αριστεράς, για τους κινδύνους νομιμοποίησης του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου που απορρέουν από την πρόταση του Προέδρου Αναστασιάδη για επιστροφή της Αμμοχώστου, ο κ. Τσελεπής προβαίνει σε ενδελεχή σχολιασμό δήλωσης του Υπουργού Εξωτερικών, Ιωάννη Κασουλίδη, σε συνέντευξή του στο ΡΙΚ ημ. 2/6/2013, ότι «η λειτουργία του αεροδρομίου Ερτζιάν, έστω κι αν δεν είναι υπό τον έλεγχον της Κυπριακής Δημοκρατίας, δεν θα επιτραπεί, εκτός εάν διευθετηθεί το θέμα της διεθνούς νομιμότητας.

Νομική και πολιτική πτυχή

Στο σημείωμα ο κ. Τσελεπής, ενώ υπενθυμίζει ότι ο κύριος λόγος για τον οποίον κατέρρευσαν όλες οι προσπάθειες στο παρελθόν για επιστροφή της Αμμοχώστου ήταν η απαίτηση της Τουρκίας και της τ/κ πλευράς να συμπεριληφθεί στο πακέτο το άνοιγμα του αεροδρομίου της Τύμπου, επισημαίνει ότι το ζήτημα έχει δύο πτυχές, τη νομική και την πολιτική, υπογραμμίζοντας ότι από πλευράς διεθνούς δικαίου «το θέμα είναι πολύπλοκο και εξαιρετικά ευαίσθητο και χρειάζεται μεγάλη προσοχή για να αποφευχθεί έμμεση ή ντε φάκτο αναγνώριση του ψευδοκράτους». Ο πιο ασφαλής τρόπος, εξηγεί, για να αποφευχθούν τέτοιες παρενέργειες, θα ήταν μια ρητή δέσμευση ότι το Ερτζιάν είναι αεροδρόμιο της Κυπριακής Δημοκρατίας, πράγμα, ωστόσο, απίθανο να γίνει αποδεκτό από την τ/κ πλευρά. Επιπλέον, τονίζει, προκύπτει νομικό θέμα, ως προς το πού θα είναι εγγεγραμμένες οι «τουρκοκυπριακές αερογραμμές».

Η συνθήκη του Σικάγου

Σημειώνει σχετικά, ότι «σύμφωνα με το άρθρο 68 της Συνθήκης του Σικάγου, τόσο οι πτήσεις όσο και τα αεροδρόμια που χρησιμοποιούνται, καθορίζονται από το ίδιο το κράτος-μέλος, που στην προκειμένη περίπτωση είναι η Κυπριακή Δημοκρατία. Η ‘ΤΔΒΚ’ δεν μπορεί να καταστεί μέλος της ICAO, αφού, σύμφωνα με το άρθρο 92 της Συνθήκης του Σικάγου, μόνο μέλη του ΟΗΕ μπορούν να προχωρήσουν σε αυτή. Συνεπώς, εκείνο που μπορούν οι «τουρκοκυπριακές αερογραμμές να πράξουν, είναι να υποβάλουν αίτηση και να εξασφαλίσουν άδεια να πετούν από και προς την Κυπριακή Δημοκρατία, ή να εγγραφούν σε άλλο κράτος-μέλος της Συνθήκης (άρθρο 17).

Στην προκειμένη περίπτωση, το τρίτο κράτος προφανώς θα είναι η Τουρκία». Παρόμοια προσπάθεια, σημειώνει ο κ. Τσελεπής, είχε γίνει και την περίοδο 1993-1994, στο πλαίσιο του πακέτου ΜΟΕ που συζητούσαν οι κ. Κληρίδης και Ντενκτάς, χωρίς κατάληξη ωστόσο, αφού «ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας στην πορεία αντιλήφθηκε ότι χωρίς συζήτηση της ουσίας, τα ΜΟΕ θα συνιστούσαν τη λύση του Κυπριακού». Ως εκ τούτου, σε κάθε περίπτωση, υποδεικνύει ο Τ. Τσελεπής, σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να επιτραπεί στις τ/κ αερογραμμές να εγγραφούν στην ICAO είτε να έχουν οποιαδήποτε άλλη απευθείας σχέση με αυτήν. «Παρομοίως», προσθέτει, «δεν πρέπει να επιτραπεί στις τ/κ αερογραμμές να συνάπτουν διμερείς ή να προσχωρούν σε πολυμερείς συμφωνίες με αντικείμενο τις υπηρεσίες της Διεθνούς Πολιτικής Αεροπορίας, αφού κάτι τέτοιο θα εγκυμονούσε κινδύνους de facto αναγνώρισης».

Αόριστη διασφάλιση της νομιμότητας

Όσον αφορά την πολιτική πτυχή, επισημαίνει ο κ. Τσελεπής, «ουσιαστικά, με την ελεύθερη λειτουργία του Ερτζιάν, το ψευδοκράτος θα αποκτήσει πλήρη πρόσβαση στον έξω κόσμο, που είναι το μόνο στοιχείο που δεν έχει στην πράξη. Θα αποκτήσει ελεύθερη ροή τουριστών και ελεύθερη εξαγωγή αγαθών, ελεύθερη διαφήμιση διεθνώς, ενδεχόμενο συμμετοχής σε διεθνείς εκθέσεις προϊόντων ή τουρισμού, εμπορικές αντιπροσωπίες, κ.ά. Το μόνο που θα τους υπολείπεται θα είναι η de jure αναγνώριση». Συμπερασματικά, καταλήγει στο σημείωμά του ο επικεφαλής του γραφείου του ΑΚΕΛ για το Κυπριακό, «η εκ μέρους μας έστω και υπό όρους αποδοχή της λειτουργίας του Ερτζιάν ως μέρους του πακέτου δεν μπορεί να εξαγγέλλεται από αέρος και μόνο με μιαν αόριστη προϋπόθεση διασφάλισης νομιμότητας. Και τι θα γίνει στην περίπτωση που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποβάλει σχετική πρόταση που δεν μας καλύπτει; Πέραν του ότι δεν είναι καθόλου εύκολο εγχείρημα η διασφάλιση της νομιμότητας στη συγκεκριμένη περίπτωση, ακόμη κι αν αυτό επιτευχθεί οι πολιτικές προεκτάσεις μιας τέτοιας απόφασης θα ήταν τεράστιες. Συνεπώς, το θέμα πρέπει να συζητηθεί στο Εθνικό Συμβούλιο».

πηγη sigmalive