Η Μεγάλη εβδομάδα στη Κύπρο

Δείτε μερικά απ' αυτά όπως τα παρουσιάζει το Time Out Cyprus.

Μεγάλη Πέμπτη

Τη Μεγάλη Πέμπτη δεν εργάζονται οι σιδηρουργοί, και αυτό για να συγχωρεθούν οι αμαρτίες τους; Διότι όταν ο Πιλάτος τους ζήτησε τρία καρφιά για τη Σταύρωση του Χριστού, αυτοί του ετοίμασαν περισσότερα.

Οι εκκλησιαζόμενοι παλαιότερα, έβαζαν κάτω από το αναλόγιο, γυάλες με νερό για να αγιαστεί την ώρα που ο παπάς διαβάζει τα 12 Ευαγγέλια. Το νερό αυτό χρησιμοποιείται για το προζύμι των πασχαλινών άρτων. Το προζύμι αυτό το χρησιμοποιούσαν για ζύμωμα όλο το χρόνο.

Αν χρειαζόταν να δανείσει κάποια οικογένεια σε κάποια άλλη, δεν θα έπρεπε να το δει ούτε ξένος, αλλά ούτε και ήλιος! Στο χωριό Ξυλιάτο, τοποθετούνται σε καλάθια δυο μπουκάλια, τα οποία στη συνέχεια βάζουν κάτω από τα 12 Ευαγγέλια, το ένα με κρασί και το άλλο με νερό. Το κρασί πίνεται μόνο όταν κάποιος είναι άρρωστος.

Η Μ. Πέμπτη ονομάζεται και «Κότσιηνη Πέφτη» γιατί στην Κύπρο, ο κόσμος ανέφερε πως τα αυγά βάφτηκαν κόκκινα από το αίμα του Χριστού που έσταζε από το πρόσωπό του όταν του φόρεσαν το ακάνθινο στεφάνι. Το αυγό είναι «σύμβολο» της ζωής και στην περίπτωση της Ανάστασης, συμβολίζει την ανάσταση εκ των νεκρών. Ως εκ τούτου, το τσούγκρισμα συμβολίζει την έξοδο της ζωής.

Σε κάποια χωριά της επαρχίας Λεμεσού (Πάχνα, Βουνί, Κοιλάνι, Πέρα Πεδί, Μανδριά, Τριμίκλινη κ.ά.) τη Μ. Πέμπτη πραγματοποιείται το ζύμωμα των γνωστών αρκατένω

Μεγάλη Παρασκευή

Τη Μεγάλη Παρασκευή ο Χριστός είχε πει πάνω στον Σταυρό «διψώ» και του έδωσαν να πιεί ξύδι, γι αυτό και συνηθίζεται να μαγειρεύουν φακές με ξίδι.

Επίσης γίνεται το στόλισμα του Επιταφίου, ο οποίος, όπως αναφέρει ο λαογράφος Α. Ρουσουνίδης, θυμίζει την αρχαία γιορτή των Κυπρίων, τα Αδώνια, στην οποία συναντώνται και άλλα στοιχεία της χριστιανικής θρησκείας, όπως η Ανάσταση του Λαζάρου.

Γύρω στο μεσημέρι της Μ. Παρασκευής, ο Επιτάφιος είναι σχεδόν έτοιμος, στολισμένος. Τα λουλούδια που μοιράζει ο ιερέας στους πιστούς όταν τον προσκυνούν, οι πιστοί τα κρατούν ως θυμίαμα για τους αρρώστους.

Στον Καραβά της κατεχόμενης Κερύνειας και στην Επταγώνια της Λεμεσού, τα λουλούδια του Επιταφίου, δίνονταν στο μεταξοσκώληκα για να ευλογηθεί και να κάνει πλούσιο μετάξι!

Στα ορεινά χωριά της Κύπρου, συνηθίζεται οι κάτοικοι να παίρνουν στον Επιτάφιο τα γνωστά αγριολούλουδα που μοιάζουν πολύ με τη λεβάντα και ονομάζονται μυροφόρες, τα οποία χρησιμοποιούν για να στολίσουν τον Επιτάφιο, όχι μόνο ως ανάμνηση των Μυροφόρων, αλλά και για το γλυκό άρωμά τους.

Μεγάλο Σάββατο

Το Μ. Σάββατο -κατά την «πρώτη Ανάσταση»- όταν ο ιερέας ψάλλει "Ανάστα ο Θεός, κρίνων τη γη", σκορπίζοντας δάφνες στην εκκλησία, πέφτουν τα μαύρα καλύμματα από τις εικόνες και οι πιστοί χτυπούν δυνατά τα στασίδια των σκάμνων.

Μετά την "Πρώτη Ανάσταση", αρχίζουν οι προετοιμασίες για την Ανάσταση.

Πρώτο μέλημα για κάποιους αποτελεί το μάζεμα των ξύλων για τη "λαμπρατζιά" στην αυλή της εκκλησίας.

Σύμφωνα με την καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου, Φρόσω Ηγουμενίδου, το κατ' εξοχήν παραδοσιακό κυπριακό έδεσμα, είναι οι φλαούνες που φτιάχνονται το Μ. Σάββατο. Η λέξη "φλαούνες", θεωρείται πως προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη "παλάθη" - flado "flaon" - φλαούνα.

Η παλάθη ήταν παρασκεύασμα με ξηρά φρούτα. Την προηγούμενη ημέρα ετοιμάζεται η γέμιση, ο "φούκος", από τριμμένο ειδικό τυρί, προζύμι, αβγά, σταφίδες και μυρωδικά (όπως μαχλέπι, μαστίχα, δυόσμο και κανέλα), και την επόμενη φτιάχνονται οι φλαούνες.

Τα μεσάνυχτα με το "Δεύτε λάβετε φως" αρχίζει μια πρακτική που ούτε έθιμο είναι ούτε και παράδοση. Τείνει όμως να γίνει μια πολύ επικίνδυνη συνήθεια. Οι στρακαστρούκες, οι δυναμίτες και οι λοιπές, αντίστοιχης φιλοσοφίας και επικινδυνότητας πρακτικές, ελπίζουμε φέτος, αν δεν εξαλειφθούν, τουλάχιστον να μειωθούν για να μην έχουμε τραυματισμούς μέρες γιορτών!

ΠΗΓΗ ΣΙΓΜΑ

Διαβάστε επίσης

Γιατί ονομάζεται Μεγάλη Εβδομάδα;