Κορυφώνονται οι διπλωματικές διεργασίες στην Κύπρο

Του Κώστα Τσιτούνα

Διπλωματικός "πυρετός" επικρατεί στην Κύπρο με τις επισκέψεις αξιωματούχων να κορυφώνονται προκειμένου – σε πρώτη φάση - να αποφευχθεί το ενδεχόμενο ενός θερμού επεισοδίου και σε δεύτερο χρόνο να προχωρήσουν οι εργασίες για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.

Έντονος πάντως είναι ο προβληματισμός για τη στάση που μέχρι στιγμής τηρούν οι ΗΠΑ που φαίνεται να κρατούν ίσες αποστάσεις και από τις δυο πλευρές.

Στο πλαίσιο αυτό επισκέπτεται σήμερα (05/11/2014) την Κύπρο, ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, Άβιγκντορ Λίμπερμαν, ενώ από χθες το βράδυ βρίσκεται στη Λευκωσία ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών και αρμόδιος για τα ενεργειακά ζητήματα Αμός Χοχστάιν. Στο νησί επιστρέφει και ο ειδικός απεσταλμένος του γ.γ. του ΟΗΕ, Εσπεν Μπαρθ Αϊντα.

Οι προτάσεις των Ηνωμένων Εθνών

Ο κ. Αϊντα σύμφωνα με πληροφορίες θα μεταφέρει στις δύο κοινότητες «ιδέες» για την άρση του αδιεξόδου. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο κ. Αϊντα θεωρεί ότι η πρόσφατη κρίση στην κυπριακή ΑΟΖ έχει δημιουργήσει ένταση ανάμεσα στις δύο κοινότητες και ότι αν δεν υπάρξει αποκλιμάκωση σε ό,τι αφορά τους υδρογονάνθρακες, δεν είναι δυνατόν να επανέλθουν οι δύο πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Στο πλαίσιο αυτό, σκέφτεται να προτείνει στις δύο πλευρές τη δημιουργία μιας «δεξαμενής σκέψης» από Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους που θα μελετήσει το θέμα των υδρογονανθράκων και θα αναδείξει και για τις δύο πλευρές στο νησί τα οφέλη από τους υδρογονάνθρακες, αλλά και τις επιπτώσεις από την καθυστέρηση της επίλυσης του θέματος.

Το πιθανότερο είναι ότι από Κυπριακής πλευράς η πρόταση του κ. Αϊντα θα «πέσει στο κενό» αφού όπως λένε κυβερνητικοί παράγοντες στην Κύπρο δεν υπάρχει καμία περίπτωση το θέμα των υδρογονανθράκων να τεθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ως αντικείμενο διακοινοτικής συζήτησης.

Με βάση τα παραπάνω η αναστολή των διαπραγματεύσεων αναμένεται να έχει διάρκεια ενώ πρέπει να συνυπολογιστεί το γεγονός ότι στις αρχές του 2015 ξεκινά η προεκλογική περίοδος στα Κατεχόμενα, ενώ την άνοιξη αναμένεται να γίνουν και στην Τουρκία βουλευτικές εκλογές, κάτι που σημαίνει ότι πρακτικά οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν από τον επόμενο Σεπτέμβρη.

Το ίδιο θέμα, όπως και οι τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ αλλά και οι ενεργειακές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο γενικότερα, θα συζητηθούν στις συναντήσεις που θα έχει σήμερα στη Λευκωσία ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών, Τζ. Χοχστάιν, λίγα 24ωρα μετά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο κ. Αναστασιάδης με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.

Ο Αμερικανός αξιωματούχος θα έχει διαδοχικές συναντήσεις με τον Υπουργό των Εξωτερικών, Ιωάννη Κασουλίδη και τον Υπουργό Ενέργειας, Γιώργο Λακκοτρύπη, με τους οποίους αναμένεται να συζητηθούν τα νέα διπλωματικά δεδομένα που διαμορφώνονται στην Κυπριακή ΑΟΖ, με την προκλητική παρουσία των τουρκικών σκαφών πλησίον του γεωτρύπανου της ENI/KOGAS και με το Barbaros να αλωνίζει πραγματοποιώντας έρευνες.

Το ενδιαφέρον στην επίσκεψη του κ. Χοχστάιν είναι αν θα συνεχίσει η Ουάσιγκτον να τηρεί ίσες αποστάσεις στο θέμα των τουρκικών προκλήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ.

Ο υπ. Εξωτερικών του Ισραήλ

Ο Υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Avigdor Lieberman θα βρίσκεται σήμερα στην Κύπρο, με πλούσια ατζέντα, όπου θα πραγματοποιήσει διήμερη επίσημη επίσκεψη, κατά την οποία θα συζητήσει θέματα όπως οι διμερείς σχέσεις, η ενέργεια, η ΑΟΖ, το Κυπριακό και η Μέση Ανατολή.

Στο επίκεντρο των συζητήσεων αναμένεται να βρεθούν, μεταξύ άλλων, οι διμερείς σχέσεις και τρόποι περαιτέρω ενίσχυσής τους, το Κυπριακό, θέματα ενέργειας, η Ειρηνευτική Διαδικασία στη Μέση Ανατολή, η κατάσταση στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου υπό το φως και των τουρκικών ενεργειών στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), καθώς και άλλα περιφερειακά και διεθνή θέματα κοινού ενδιαφέροντος.

Μετά το πέρας των συνομιλιών, οι δύο Υπουργοί θα παραχωρήσουν κοινή συνέντευξη Τύπου. Ακολούθως, ο κ. Κασουλίδης θα παραθέσει γεύμα προς τιμήν του Ισραηλινού ομολόγου του.

Προβληματίζει η στάση των ΗΠΑ

Σκεπτικισμός επικρατεί με τη στάση των ΗΠΑ, όπου δια του Πρέσβη των αμερικανών στην Λευκωσία, Τζον Κένινγκ, φαίνεται να θέλει να εντάξει άμεσα στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό και το θέμα των υδρογονανθράκων, θέση ουσιαστικά προωθεί και η Άγκυρα με τη στρατηγική των εκβιασμών.

Μάλιστα τη Δευτέρα (3/11/2014) μιλώντας σε γεύμα εργασίας, το οποίο διοργάνωσε το ΑΚΕΛ και απευθυνόμενος στον Γ.Γ. του κόμματος, Άντρο Κυπριανού, ο Αμερικανός Πρέβης, φάνηκε να βολιδοσκοπεί το ενδεχόμενο ένταξης στο πλαίσιο των συνομιλιών των θεμάτων που αφορούν στην εκμετάλλευση και τον διαμοιρασμό των υδρογοναθράκων.

«Θα ήθελα να μου εξηγήσετε», είπε χαρακτηριστικά ο αμερικανός, «γιατί η ελληνοκυπριακή πλευρά υιοθετεί αυτή τη θέση και εάν υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω διάλογο σε αυτό το ζήτημα, το οποίο είναι ζωτικής σημασία για το μέλλον του νησιού και το οποίο οι Τουρκοκύπριοι, ξεκάθαρα, θέλουν να συζητήσουν».

Το αν θα επιβεβαιωθεί αυτή η αλλαγή στάσης εκ μέρους των ΗΠΑ, μέλλει να διαπιστωθεί μετά από τις επαφές Μπάιντεν με τον Τούρκο Πρόεδρο, Ταγίπ Ερντογάν.

Τι λέει η Αθήνα

Στην Αθήνα, ο υπουργός Εξωτερικών Ευ. Βενιζέλος προχώρησε χθες στη σύγκληση του Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής για τις 10 Νοεμβρίου, ενώ στις 11 του ίδιου μήνα θα ενημερώσει τα μέλη της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής για τις εξελίξεις στα εθνικά θέματα. Στο επίκεντρο των συναντήσεων θα βρίσκονται οι εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και τα αποτελέσματα της τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου.

Είναι προφανές ότι η Αθήνα προσπαθεί να αναθερμάνει το δόγμα του ενιαίου αμυντικού χώρου και παράλληλα να αναθερμάνει συμμαχίες με κοινά ενεργειακά συμφέροντα που θα αποτρέψουν τις… τουρκικές βλέψεις στην Κυπριακή ΑΟΖ.

Η Λευκωσία αναμένει εναγωνίως τον Έλληνα Πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά την Παρασκεύη 7 Νοεμβρίου για συντονισμό με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη προκειμένου να μεταβούν από κοινού στο Κάιρο όπου θα συμμετάσχουν στην Τριμερή των Αρχηγών κρατών, με την συμβολή της Αιγύπτου να καθίσταται κεφαλαιώδους σημασίας, καθώς πέρα από την αμοιβαία αντιπάθεια του Προέδρου Αλ Σίσι με τον Ταγίπ Ερντογάν, η Αίγυπτος νιώθει απειλούμενη από την κάθοδο του Τουρκικού ναυτικού στην κυπριακή ΑΟΖ η οποία εφάπτεται της Κυπριακής.

Σχετικές ειδήσεις

• Κύπρος: Δεν είναι εφικτή η κατασκευή τερματικού για το φυσικό αέριο
• Κύπρος: Στη Λευκωσία ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ
• Σκηνικό έντασης στήνουν οι Τούρκοι με την κορβέτα στο Αιγαίο