Ακριβαίνει επικίνδυνα το χρήμα - SOS για κράτη, επιχειρήσεις, τράπεζες
Όχι πολύ καιρό πριν, οι οικογένειες, οι επιχειρήσεις και οι κυβερνήσεις ζούσαν ουσιαστικά σε έναν κόσμο δωρεάν χρημάτων. Το επιτόκιο αναφοράς της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ ήταν μηδενικό, ενώ οι κεντρικές τράπεζες στην Ευρώπη και την Ασία έτρεξαν ακόμη και αρνητικά επιτόκια για να τονώσουν την οικονομική ανάπτυξη μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση και μέσω της πανδημίας.
Πλέον το φτηνό χρήμα είναι παρελθόν, ειδικά μετά από την απόδοση των 30ετών ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου, που ξεπέρασε το 5% για πρώτη φορά από το 2007.
«Προσπαθώ να δω πώς οι σημαντικές αυξήσεις στις αποδόσεις κρατικών ομολόγων δεν αυξάνουν τον κίνδυνο ατυχήματος κάπου στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, δεδομένου πως τερματίστηκα απότομα τα τελευταία τρίμηνα οι προσπάθειες μιάμισης δεκαετίας, όπου οι νομισματικές αρχές έκαναν ό,τι μπορούσαν για να ελέγξουν τις αποδόσεις. », δήλωσε ο Jim Reid, στρατηγικός αναλυτής της Deutsche Bank AG. «Λοιπόν, επικίνδυνες στιγμές», προσέθεσε.
Με το κόστος δανεισμού των χωρών να αυξάνεται, επηρεάζονται αναπόφευκτα τα πάντα. Από δάνεια αυτοκινήτων, υπεραναλήψεις έως δημόσιο δανεισμό και το κόστος χρηματοδότησης μιας εταιρικής εξαγοράς.
Και υπάρχει πολύ χρέος εκεί έξω: Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών, το πρώτο εξάμηνο του 2023 το παγκόσμιο χρέος ανερχόταν σε 307 τρισ. δολάρια.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τη δραματική αλλαγή στην αγορά ομολόγων, αλλά τρεις ξεχωρίζουν.
Οι οικονομίες, ιδιαίτερα των ΗΠΑ, έχουν αποδειχθεί πιο εύρωστες από ό,τι αναμενόταν. Το γεγονός αυτό κρατά αναμμένη τη φωτιά του πληθωρισμού, αναγκάζοντας τις κεντρικές τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια υψηλότερα από ό,τι αναμενόταν και να τα κρατήσουν σε αυτά τα επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Παράλληλα οι κυβερνήσεις εξέδωσαν πολύ περισσότερο χρέος, με χαμηλά επιτόκια κατά τη διάρκεια της πανδημίας για να προστατεύσουν τις οικονομίες τους. Τώρα πρέπει να το αναχρηματοδοτήσουν σε πολύ ακριβότερη τιμή, προκαλώντας ανησυχίες για μη βιώσιμα δημοσιονομικά ελλείμματα.
Ολο το παραπάνω σκηνικό προμηνύει σημαντικές αλλαγές στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στις οικονομίες. Οι αποδόσεις των αμερικανικών 10ετών ομολόγων φλερτάρουν με το 5% Τα ομόλογα της Γερμανίας αναρριχήθηκαν στο υψηλότερο σημείο από το 2011 και ανάλογη είναι η εικόνα για τα ομόλογα της Ιταλίας και της Ισπανίας.
Τα υψηλότερα επιτόκια σημαίνει ότι οι χώρες πρέπει να πληρώσουν περισσότερα για να δανειστούν. Σε ορισμένες περιπτώσεις, πολύ περισσότερο. Τους 11 μήνες έως τον Αύγουστο, οι τόκοι για το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ ανήλθαν συνολικά σε 808 δισεκατομμύρια δολάρια, αυξημένοι κατά περίπου 130 δισεκατομμύρια δολάρια σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Αυτός ο λογαριασμός θα συνεχίσει να ανεβαίνει όσο περισσότερο τα επιτόκια παραμείνουν υψηλά. Με τη σειρά της, η κυβέρνηση μπορεί να χρειαστεί να δανειστεί ακόμη περισσότερο ή να επιλέξει να ξοδέψει λιγότερα χρήματα αλλού.