Η στροφή της Αθήνας και το «διαβατήριο» Ερντογάν
Ήδη παρατηρείται ότι έχει μπει σε τροχιά, διαδικασία light αποστρατιωτικοποίησης των νησιών. Με αργούς ρυθμούς και "διακριτικές" κινήσεις. Μπορεί ο Νίκος Δένδιας να δηλώνει όπου σταθεί κι όπου βρεθεί πως "ό,τι απειλείται, δεν αποστρατιωτικοποιείται" αλλά η αλήθεια είναι ότι τα οχήματα προσωπικού που από τα νησιά μας εστάλησαν στην Ουκρανία, αντικαταστάθηκαν από άλλα υποδεέστερα, αμερικανικής κοπής, ενώ τα υπερσύγχρονα γερμανικά Marder αποφασίστηκε ότι θα πάνε στον Έβρο και δεν θα κουνήσουν ρούπι.
Για να το πούμε κι αλλιώς, μπήκαμε σε νέα φάση, διαμορφώνεται νέο δόγμα, γενικώς "μαλακώνουμε", στη λογική ότι αφού δεν μας απειλούν αλλάζει και η δική μας οπτική στο πεδίο των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Γι' αυτό άλλωστε και η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, πήγε κατά τη διάρκεια των εορτών στα νησιά, αποφεύγοντας όμως τη "διακεκαυμένη ζώνη" (Αγαθονήσι, Φαρμακονήσι) και προτιμώντας τη Ρόδο και το Καστελλόριζο των οποίων η εθνική κυριαρχία δεν αμφισβητείται από την Άγκυρα. Γι' αυτό, επίσης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήρε το βέτο για την πώληση των F-16 στην Τουρκία κάνοντας στροφή 180 μοιρών σε σχέση με την ομιλία του στο Κογκρέσο αλλά και τα όσα δήλωνε στην ελληνική Βουλή τονίζοντας ότι "όσο είμαι εγώ, δεν θα τα πάρουν". Φυσικά, τότε ήταν άλλες οι γεωπολιτικές συνθήκες και η Αθήνα έριχνε το βάρος της στην αναβάθμιση του ρόλου της στο Ουκρανικό -κάτι που η τουρκική πλευρά ερμήνευσε ως προσπάθεια ανταγωνισμού στην ΝΑ πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Όλα αυτά που καταγράψαμε, συνδέονται άμεσα με την απόφαση του Ταγίπ Ερντογάν (μετά το φονικό σεισμό στη γείτονα) να ομαλοποιήσει τις σχέσεις του με τη Δύση και να αποκλιμακώσει την ένταση με την Ελλάδα. Έτσι σταμάτησε σε μεγάλο βαθμό η εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, το Ούρουτς Ρέις και τα λοιπά ερευνητικά τουρκικά πλοία, αποφεύγουν πλέον να σουλατσάρουν στο Αιγαίο, ενώ σχεδόν μηδενίστηκαν οι παραβιάσεις και οι υπερπτήσεις. Συνδέονται παράλληλα με την πρόσφατη Κοινή Διακήρυξη των Αθηνών. Η οποία ωστόσο δεν εγγυάται ότι η ηρεμία θα συνεχισθεί σε βάθος χρόνου και μάλιστα στη βάση ενός Μνημονίου Κατανόησης, τη στιγμή που η Τουρκία δεν διστάζει να αμφισβητεί ανοικτά Συνθήκες που προφανώς έχουν πολύ μεγαλύτερη νομική βαρύτητα.
Ασφαλώς και χρειαζόμαστε ήρεμα νερά διαρκείας, αλλά η συγκεκριμένη διακήρυξη απ' ό,τι φαίνεται, περιόρισε λιγότερο την Τουρκία και περισσότερο εμάς. Πρώτα απ' όλα, μπήκαμε ουσιαστικά στη δική της λογική αποδεχόμενοι ότι "δεν πετάει κανείς", ενώ δεν είχαν προς το παρόν απαντηθεί ορισμένα κρίσιμα ερωτήματα, όπως για παράδειγμα αν η Ελλάδα μπορεί να συνεχίσει την αποστολή όπλων στα νησιά, αν της επιτρέπονται οι επισκέψεις κυβερνητικών στελεχών της στις θεωρούμενες από την πλευρά της Άγκυρας "γκρίζες ζώνες".
Αυτά και άλλα δεν τα γνωρίζουμε ακόμη. Υποψιαζόμαστε, όμως, πως προτίθεται να αξιοποιήσει αυτό το κείμενο ο Ταγίπ Ερντογάν. Κατά πάσα πιθανότητα, θα το μετατρέψει σε "διαβατήριο", για να πάρει από τους Αμερικανούς τα F-16, καθώς επίσης και την υποστήριξή τους για να "χωθεί" σε κάποιο περιφερειακό σχήμα της Μεσογείου (κατά προτίμηση στο φόρουμ της Αιγύπτου για το φυσικό αέριο). Με το ίδιο "διαβατήριο" θα πάει στο Βερολίνο για να ψωνίσει Eurofighter και να αναβαθμίσει τις οικονομικές του σχέσεις με τη Γερμανία. Και φυσικά, θα το επιδείξει και στις Βρυξέλλες προς ενίσχυση του πάγιου αιτήματος για αναθεώρηση της Συνθήκης Τελεωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας.
Θα μου πείτε, θα τα πάρει όλα; Μπορεί και ναι, μπορεί και όχι. Η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται πως πιστεύει πως όχι, εκτιμώντας ότι οι άλλοι "θα βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά". Ότι δηλαδή, για τα F-16 η Ουάσιγκτον θα εξακολουθήσει να θέτει τους ίδιους σκληρούς όρους, ότι ο... Σολτς θα εξακολουθήσει να δεσμεύεται από την εσωτερική του κοινή γνώμη που αντιτίθεται στα ανοίγματα προς τη γείτονα, η δε Ευρώπη δεν θα σπεύσει να της ανοίξει διάπλατα τις πόρτες της. Με άλλα λόγια, επαναπαύεται θεωρώντας ότι η στρατηγική της το 2023 ήταν απολύτως επιτυχής και επομένως μπορεί πλέον να κοιμάται ήσυχη. Δεν χρειάζεται δηλαδή καμία συνέχεια στρατηγικής για το χρόνο που τρέχει. Και όλα αυτά την ώρα που η Τουρκία είναι καρφωμένη στην πέμπτη ταχύτητα και εμείς καθηλωμένοι στη δεύτερη.