Πώς η πράσινη ανάπτυξη και η μεταλλευτική δραστηριότητα μπορούν να συμβαδίζουν

Η βιώσιμη ανάπτυξη και η προστασία του περιβάλλοντος αποτελούν το ζητούμενο της σύγχρονης κοινωνίας, όσο ποτέ άλλοτε. Με αυτό ως δεδομένο, πολλοί είναι εκείνοι που θέτουν το ερώτημα εάν η μεταλλευτική δραστηριότητα μπορεί να συμβαδίσει με τις πρακτικές που απαιτεί το βιώσιμο μέλλον ή αν πρέπει να θεωρείται κομμάτι του παρελθόντος. Μια τέτοια λογική όμως απέχει παρασάγγας από την πραγματικότητα, καθώς είναι σήμερα σαφές πως δεν μπορεί να υπάρξει πράσινη βιομηχανία, βιώσιμη ανάπτυξη, χωρίς μεταλλευτική δραστηριότητα, εφόσον τα ορυκτά και τα μέταλλα είναι η απαραίτητη πρώτη ύλη.

Είναι χαρακτηριστικό πως για την πραγματοποίηση του φιλόδοξου Ευρωπαϊκού Πράσινου Συμφώνου (European Green Deal) θεωρείται «κλειδί» η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κοιτασματολογικών πηγών – και των ελληνικών, μεταξύ αυτών. Αναμένεται λοιπόν τα επόμενα χρόνια να δούμε όχι περιορισμό της μεταλλευτικής δραστηριότητας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά αντίθετα μια θεαματική αύξηση της εξορυκτικής και μεταλλευτικής δραστηριότητας, με σκοπό τη βιομηχανική παραγωγή τεχνολογιών και προϊόντων όπως είναι οι μπαταρίες λιθίου, τα φωτοβολταϊκά, οι ανεμογεννήτριες, που είναι απαραίτητα για μετάβαση στην πράσινη ενέργεια.

Το ελληνικό παράδειγμα: Τι συμβαίνει στα μεταλλεία Κασσάνδρας

Το μεγάλο ζητούμενο για τις εταιρείες που ειδικεύονται στον τομέα αυτό, είναι ο συνδυασμός της μεταλλευτικής δραστηριότητας με την προστασία του περιβάλλοντος, κάτι που μπορεί να γίνει πραγματικότητα εφόσον ο σχεδιασμός είναι ο κατάλληλος και εφόσον υπάρχει η βούληση προς αυτή την κατεύθυνση. Υπόδειγμα τέτοιας προσπάθειας είναι όσα συμβαίνουν στα Μεταλλεία Κασσάνδρας στη ΒΑ Χαλκιδική, όπου δραστηριοποιείται η Ελληνικός Χρυσός. Το σχέδιο της εταιρείας για το περιβάλλον εξελίσσεται γύρω από την αρχή της βέλτιστης περιβαλλοντικής διαχείρισης, που γίνεται πράξη μέσα από τρεις βασικούς άξονες: Το Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης, την Παράλληλη Αποκατάσταση και τις Βέλτιστες Πρακτικές Περιβαλλοντικής Διαχείρισης.

Με το Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης, ένα από τα πληρέστερα διεθνώς, παρακολουθείται καθημερινά, ανά πάσα ώρα, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της μεταλλευτικής δραστηριότητας: Αέρας, έδαφος, η ποιότητα και ποσότητα του υδροφόρου ορίζοντα, τα επίπεδα θορύβου, οι δονήσεις και η κατανάλωση ενέργειας, συνολικά 12 περιβαλλοντικές παράμετροι καταγράφονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα από περισσότερα από 400 σημεία ελέγχου. Τα αποτελέσματα των μετρήσεων, που γίνονται τόσο εντός όσο και εκτός μεταλλευτικών εγκαταστάσεων είναι διαθέσιμα σε όλους, καθώς αναρτώνται στο διαδίκτυο. Παράλληλα, τεχνικές εκθέσεις με στατιστική επεξεργασία και αξιολόγηση των μετρήσεων κοινοποιούνται σε ετήσια και τρίμηνη βάση, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, σε όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες και τους φορείς.

Με την Παράλληλη Αποκατάσταση, η Ελληνικός Χρυσός επενδύει στην επαναφορά του περιβάλλοντος στην πρότερη κατάσταση. Η εταιρεία μάλιστα έχει αναλάβει την αποκατάσταση και εξυγίανση από το συνολικό αποτύπωμα της προγενέστερης μεταλλευτικής δραστηριότητας, δηλαδή της περιόδου 1960-1995 και για τον σκοπό αυτό, έχει διαμορφώσει ένα φυτώριο έκτασης 150.000 τ.μ, όπου καλλιεργούνται περισσότερα από 400 είδη τοπικών φυτών. Στην Ολυμπιάδα της Χαλκιδικής έχουν ήδη απομακρυνθεί πάνω από 3 εκατ. τόνοι μεταλλευτικών καταλοίπων, ενώ ολοκληρώνεται η πλήρης εξυγίανση έκτασης 300.000 τ.μ., με τη συνολική δαπάνη να ξεπερνά τα €100 εκατ.

Παράλληλα, η Ελληνικός Χρυσός εφαρμόζει τις βέλτιστες διεθνώς πρακτικές περιβαλλοντικής διαχείρισης, βασισμένες στις αρχές της Κυκλικής Οικονομίας. Με την ξηρή απόθεση εξοικονομεί σημαντικές ποσότητες νερού και μειώνει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα κατά 40%, καθώς τα κατάλοιπα, μετά το πέρας της μεταλλευτικής δραστηριότητας, «σφραγίζονται» με ασφάλεια και ακολουθεί η φύτευση βλάστησης. Αποτελεί κορυφαία βιομηχανική πρακτική που ήδη εφαρμόζεται στο Χώρο Ξηρής Απόθεσης Κοκκινόλακκα, ενώ έχει προταθεί και για το έργο των Σκουριών. Αξίζει να σημειωθεί ότι η τεχνολογία αυτή αποτελεί διεθνές case study, λόγω των σημαντικών περιβαλλοντικών πλεονεκτημάτων που διασφαλίζει, σηματοδοτώντας μια νέα περίοδο περιβαλλοντικής διαχείρισης στον μεταλλευτικό κλάδο.

Δείτε περισσότερα για το έργο της περιβαλλοντικής αποκατάστασης:

Παρακολουθείστε video για την μέθοδο της ξηρής απόθεσης:

Περιηγηθείτε ΕΔΩ ψηφιακά στην state-of-the-art εγκατάσταση του Χώρου Ξηρής Απόθεσης Κοκκινόλακκα

Η Ελληνικός Χρυσός αξιολογεί την προστασία του περιβάλλοντος ως πρωταρχικό παράγοντα και προϋπόθεση για τη συνέχιση της μεταλλευτικής δραστηριότητας, σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι κινήσεις της εταιρείας και οι πρωτοβουλίες που ήδη εφαρμόζει στα Μεταλλεία Κασσάνδρας, αποδεικνύουν πως τα ορυκτά και όλες οι μεταλλευτικές δραστηριότητες, για την Ελληνικός Χρυσός, είναι συνυφασμένες με το περιβάλλον και την βέλτιστη προστασία του.

Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι το μέλλον, η πράσινη βιομηχανία είναι το επόμενο βήμα στην παγκόσμια οικονομία, τα μέταλλα και τα ορυκτά είναι δομικά στοιχεία που δεν νοείται να εκλείψουν από το επόμενο βήμα. Μεταλλευτική δραστηριότητα και προστασία του περιβάλλοντος, όπως εφαρμόζεται στην πράξη από την Ελληνικός Χρυσός στη ΒΑ Χαλκιδική, είναι ένας συνδυασμός που μπορεί να εγγυηθεί ένα μέλλον ευημερίας και ισορροπημένης ανάπτυξης.