Energean: Κρατικό σωσίβιο με πολλά ερωτήματα

Η σχετική σύμβαση υπογράφηκε τις προηγούμενες μέρες και το δάνειο έδωσε η Παρευξείνιά Τράπεζα, ένα διεθνές χρηματοπιστωτικό ίδρυμα στο οποίο συμμετέχει και το ελληνική Δημόσιο.

Ταυτόχρονα, το ελληνικό Δημόσιο εγγυάται και το ομολογιακό δάνειο των 9,5 εκατ. ευρώ που σχεδιάζει να εκδώσει η εταιρεία, ανεβάζοντας το συνολικό ύψος του δανεισμού στα 100 εκατ. ευρώ.

Έτσι, ουσιαστικά βάζει εγγυήσεις 90 εκατομμυρίων ευρώ για τη διάσωση μιας ιδιωτικής εταιρείας, η οποία μάλιστα είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου και του Τελ Αβίβ και όχι στην Ελλάδα. Μάλιστα, πολύ πρόσφατα η Energean ανακοίνωσε ότι συμμετέχει σε νέα έρευνα στην Αίγυπτο με στόχο τα 100 εκατ. βαρέλια πετρελαίου. Εγείρει έτσι και θέμα αθέμιτου ανταγωνισμού έναντι άλλων ελληνικών εταιρειών που αντιμετωπίζουν το ίδιο δυσχερές κλίμα, δίχως όμως κρατική ενίσχυση και εγγύηση.

Πρόκειται στην πραγματικότητα για «διάσωση» των κοιτασμάτων του Πρίνου, τα οποία εκμεταλλεύεται η Energean και τα οποία είναι εξαιρετικά ζημιογόνα, καθώς μόνο το 2020 η μέση ημερήσια παραγωγή ήταν 1,8 χιλ. βαρέλια πετρελαίου, μειωμένη περίπου κατά 45% σε ετήσια βάση. Μόνο στο διάστημα 2019-2020, η δραστηριότητα του Πρίνου έχει καταγράψει ζημιές της τάξης των 120 εκατ. ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι οι σχέσεις των εργαζομένων με τη διοίκηση της Energean είναι εξαιρετικά τεταμένες, με αποκορύφωμα την κατάληψη των εγκαταστάσεων και των γραφείων της διοίκησης στον Πρίνο που έληξε με επέμβαση της αστυνομίας το Δεκέμβριο του 2021.

Το χρονικό του δανεισμού

Η υπόθεση του δανεισμού της Energean ξεκινά ήδη από το καλοκαίρι του 2020, όταν και η εταιρεία κατέθεσε στα Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος και Οικονομικών Επιχειρησιακό Σχέδιο που έχει ως στόχο την διατήρηση εν λειτουργία του Πρίνου.
Λίγους μήνες αργότερα, στις αρχές του 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το αίτημα της κυβέρνησης για στήριξη ύψους 100 εκατ. ευρώ με την μορφή δανείων.

Η αιτιολογία του σχετικού αιτήματος ήταν ότι η δραστηριότητα της Energean στην Ελλάδα έχει πληγεί από την πανδημία και ότι η εταιρεία παράλληλα αντιμετωπίζει δυσκολίες πρόσβασης σε χρηματοδότηση από την αγορά για τις απαιτούμενες επενδύσεις στον Πρίνο.

Μάλιστα, ενώ στην αρχική συμφωνία προβλεπόταν πως η χρηματοδότηση θα δινόταν από εγχώριες τράπεζες, με τροπολογία που ψηφίστηκε τον Οκτώβριο του 2021 δόθηκε η δυνατότητα να έρθουν και από διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, όπερ και εγένετο πριν από λίγες ημέρες.

Έτσι, τη χρηματοδότηση της Energean ανέλαβε η Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης Ευξείνου Πόντου (TEAΕΠ), πιο γνωστή ως Παρευξείνια Τράπεζα. Πρόκειται για ένα διεθνές χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, το οποίο ιδρύθηκε από την Αλβανία, την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, τη Βουλγαρία, τη Γεωργία, την Ελλάδα, τη Μολδαβία, τη Ρουμανία, τη Ρωσία, την Τουρκία και την Ουκρανία.

Η τράπεζα έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη, και χρηματοδοτεί επιχειρήσεις στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα στις χώρες-μέλη της. Σημειώνεται ότι τον Απρίλιο του 2019 η Παρευξείνια Τράπεζα είχε χορηγήσει δάνειο 160 εκατ. ευρώ στη ΔΕΗ, ουσιαστικά διασώζοντας την εταιρεία καθώς ήταν εξαιρετικά δύσκολο να χρηματοδοτηθεί τότε από τις εγχώριες τράπεζες.

Παράλληλα, η συμφωνία δανεισμού προβλέπει πως, ως αντάλλαγμα για την παροχή της εγγύησης, το ελληνικό Δημόσιο θα ορίσει εκπρόσωπό του στο Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας για την απρόσκοπτη παρακολούθηση της αξιοποίησης της χρηματοδότησης. Πέραν, δηλαδή, της παρακολούθησης στην εκτέλεση της σύμβασης για τον Πρίνο που ισχύει σήμερα, το ελληνικό Δημόσιο, πιθανότατα μέσω της ΕΔΕΥ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων), θα εκπροσωπηθεί και στη διοίκηση της εταιρείας.

Σχολιάζοντας τη συμφωνία δανεισμού η Δρ. Κατερίνα Σάρδη, διευθύνουσα σύμβουλος και Country Manager της Energean στην Ελλάδα δήλωσε πως αυτή «είναι καθοριστική για την ολοκλήρωση της ανάπτυξης του κοιτάσματος Έψιλον, η οποία θα παρατείνει τη ζωή της μοναδικής παραγωγής πετρελαίου στη χώρα για αρκετά χρόνια. Η σύναψη του δανείου αναδεικνύει και την εμπιστοσύνη του τραπεζικού τομέα σε καλά δομημένα και ρεαλιστικά επενδυτικά σχέδια. Στόχος της Energean είναι, εκτός από την περαιτέρω ανάπτυξη των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων του Κόλπου της Καβάλας, να καταστεί ο Πρίνος σε βιομηχανικό συγκρότημα με ουδέτερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα που θα αποτελέσει σημείο αναφοράς στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου»

Τα ερωτήματα

Όπως σχολιάζουν όμως κύκλοι της τραπεζικής αλλά και ενεργειακής αγοράς, η χρηματοδότηση αυτή εγείρει μια σειρά από ερωτήματα ως προς το σκοπό της αλλά και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Όπως τονίζουν, προκαλεί απορία το γεγονός ότι το Ελληνικό δημόσιο ουσιαστικά χρηματοδοτεί μέσω της κρατικής εγγύησης μια εισηγμένη, πολυεθνική επιχείρηση η οποία μάλιστα πρόσφατα πραγματοποιεί το συντριπτικό κομμάτι των δραστηριοτήτων της εκτός συνόρων.

Επίσης τονίζουν ότι η μία μόνο θέση στο Διοικητικό Συμβούλιο της Energean είναι εξαιρετικά χαμηλό αντάλλαγμα για την κρατική εγγύηση τόσο μεγάλου ποσού. Και προσθέτουν ότι προκαλεί επίσης απορία το γεγονός ότι χρειάστηκε να υπάρξει νέα νομοθετική ρύθμιση προκειμένου η χρηματοδότηση να γίνει από διεθνές χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Και διερωτώνται γιατί δεν έδωσαν οι ελληνικές τράπεζες το δάνειο, εφόσον υπάρχει η εγγύηση του δημοσίου. Μάλιστα, τονίζουν ότι μόνο σύμπτωση δεν είναι το γεγονός ότι το δάνειο χορήγησε η Παρευξείνια Τράπεζα, η οποία είχε κάνει κάτι αντίστοιχο για τη ΔΕΗ επί ΣΥΡΙΖΑ.

Τέλος, ερωτήματα εγείρει το γεγονός ότι το ελληνικό δημόσιο εγγυάται τη χρηματοδότηση μιας εταιρείας άντλησης πετρελαίου στην εποχή της «πράσινης μετάβασης». Καθώς η χώρα βρίσκεται ήδη σε τροχιά απολιγνιτοποίησης και το ενεργειακό μείγμα βασίζεται όλο και περισσότερο στις ΑΠΕ, προκαλεί έκπληξη η τόσο μεγάλη στήριξη σε μια ιδιωτική εταιρεία που παράγει μόλις 1.800 βαρέλια πετρελαίου ημερησίως. Ταυτόχρονα, η Energean βασίζει το επιχειρηματικό της σχέδιο στην εκμετάλλευση νέων κοιτασμάτων πετρελαίου. Κοιτάσματα από τα οποία είτε έχουν αποχωρήσει άλλοι ενεργειακοί κολοσσοί του εξωτερικού, όπως η Repsol στα Ιωάννινα είτε είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν η εξόρυξή τους θα καταστεί συμφέρουσα.

Με άλλα λόγια, τονίζουν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η χρηματοδότηση των 100 εκατ. ευρώ να καταλήξει σε… βαρέλι δίχως πάτο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το ελληνικό Δημόσιο και τα χρήματα του φορολογούμενου.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Κρούσματα σήμερα: 32.694 νέες μολύνσεις - 80 θάνατοι σε 24 ώρες και 640 διασωληνωμένοι

Αποκλειστικό Newsbomb.gr: Ποιοι και γιατί χτύπησαν τον καθηγητή στην ΑΣΟΕΕ

Εκλογές την άνοιξη σκέφτονται στο Μαξίμου: Οι παράγοντες – κλειδιά και οι απρόβλεπτες εξελίξεις