Σε ισχύ φόροι στις διασυνοριακές συναλλαγές ηλεκτρονικού εμπορίου στην Κίνα

Οι αρχικές εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, ήδη κάνουν λόγο για επιβαρύνσεις οι οποίες θα αυξήσουν προϊόντα όπως τρόφιμα, είδη υγιεινής και χαμηλού κόστους τρόφιμα.

Ειδικότερα, οι νέες ρυθμίσεις που ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών και η Κρατική Υπηρεσία Φορολογίας, προβλέπουν την επιβολή φόρου προστιθεμένης αξίας (17%) και φόρου κατανάλωσης αναλόγως της αξίας των προϊόντων που αγοράζονται.

Για την ενημέρωση των εξαγωγέων αναφέρεται στο σχετικό έγγραφο ότι οι τρόποι εισαγωγής μέσω διασυνοριακού ηλεκτρονικού εμπορίου στην Κίνα είναι δυο:

α. Bonded warehouse model (B2B2C) σύμφωνα με το οποίο οι λιανοπωλητές αγοράζουν σε ποσότητες, χύμα τα προϊόντα, και τα αποθηκεύουν σε απαλλαγμένες από δασμό αποθήκες. Οι Κινέζοι καταναλωτές παραγγέλνουν προϊόντα μέσω των διασυνοριακών e-commerce κινεζικών πλατφορμών, και αυτά τους αποστέλλονται δίχως επιβάρυνση, κατευθείαν από την αφορολόγητη αποθήκη.

β. Η απευθείας αποστολή των προϊόντων στον καταναλωτή μετά την παραγγελία τους, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας αρεσκείας του (B2C)

Στο παρελθόν, οι αγοραστές κατέβαλαν μονάχα έναν φόρο ανά ταχυδρομικό πακέτο παραγγελίας με συντελεστές επί της αξίας των προϊόντων, οι οποίοι κυμαίνονταν από 10% μέχρι και 50%. Προϊόντα που εισάγονταν χύμα, σε μεγάλες συσκευασίες, μέσω άλλων διόδων, δίχως ετικέτες, υπόκειντο σε δασμό, ΦΠΑ και φόρο κατανάλωσης, σύμφωνα με τις γενικές ρυθμίσεις που προβλέπονται και οι οποίες ήταν σε πολλές περιπτώσεις 20-50% υψηλότερες των προϊόντων που διακινούνται μέσω διασυνοριακού εμπορίου.

Η διαφορά αυτή δημιούργησε μη ίσους όρους ανταγωνισμού μεταξύ των παραγόντων της αγοράς και για το λόγο αυτό η κυβέρνηση ανέλαβε να διαμορφώσει το νέο θεσμικό πλαίσιο. Οι νέες ρυθμίσεις προβλέπουν την κατάργηση καταβολής φόρου για προϊόντα τα οποία ο αντίστοιχος φόρος είναι μέχρι 50 γιουάν. Αντιθέτως, πακέτα που περιέχουν προϊόντα αξίας άνω των 2.000 γιουάν και αφορούν ένα φυσικό πρόσωπο, θα υποχρεώνονται σε καταβολή τελωνειακού δασμού. Επίσης, όταν φυσικό πρόσωπο πραγματοποιεί ετησίως συναλλαγές άνω των 20.000 γιουάν, θα υπόκεινται επιπρόσθετα σε σημαντική φορολογική επιβάρυνση. Δηλαδή δεν θα υπάρχει τελωνειακή επιβάρυνση για αγορές μέχρι 2.000 γιουάν ανά αποστολή (μέχρι σήμερα το ποσό ήταν 1.000 γιουάν για κάθε φυσικό πρόσωπο) και μη υπερβαίνοντας τις 20.000 γιουάν ετησίως. Αν πραγματοποιήσει αγορά ενός προϊόντος αξίας άνω των 2.000 γιουάν, τότε θα καταβάλει το σύνολο του αντίστοιχου φόρου σύμφωνα με τη γενική ρύθμιση για τους δασμούς στις εμπορικές συναλλαγές (ουσιαστικά θα έχει την ίδια επιβάρυνση αν το αγόραζε από κατάστημα λιανικής). Σε περίπτωση όμως που ο καταναλωτής επιστρέψει το προϊόν εντός 30 ημερών, τότε θα μπορούσε να διεκδικήσει την επιστροφή του καταβληθέν φόρου.

Η νέα φορολογική πολιτική προβλέπει επίσης την επιβολή ΦΠΑ και φόρου κατανάλωσης σε όλα τα προϊόντα ανεξαρτήτως αξίας. Ωστόσο αγαθά εισαγόμενα μέσω e-commerce διασυνοριακών πλατφορμών, υποχρεούνται να καταβάλουν το 70% του αντιστοιχούντος ΦΠΑ και φόρου κατανάλωσης. Δηλαδή αν για ένα εισαχθέν προϊόν πρέπει να καταβληθεί ΦΠΑ και φόρος κατανάλωσης τότε το ποσό που αναλογεί είναι 32,9% (ΦΠΑ 19%+30% φόρος κατανάλωσης) Χ 70%.

Για εταιρείες που ασχολούνται αποκλειστικά με τη διακίνηση των προϊόντων τους μέσω πλατφόρμας ηλεκτρονικού εμπορίου, εκμεταλλευόμενες τις προνομιακές πολιτικές που ίσχυαν μέχρι σήμερα για τις e-commerce πλατφόρμες, σύμφωνα με τις οποίες υπήρχε διαφορετική φορολόγηση, οι νέες ρυθμίσεις προοιωνίζουν ένα μεταβατικό στάδιο προσαρμογής που οπωσδήποτε θα είναι κρίσιμο για την επιβίωσή τους.

Εκτιμάται ακόμη ότι, τα νέα μέτρα θα επηρεάσουν το καθεστώς bonded warehousing και τις απευθείας αγορές μέσω κρατικών εταιρειών ταχυμεταφορών.

Η νέα φορολογία εκτιμάται ότι θα αυξήσει την οικονομική επιβάρυνση σε είδη για μωρά και νέες μητέρες, τρόφιμα και προϊόντα υγιεινής διατροφής ανακοίνωσε η Tmall, ο διεθνής βραχίονας της Alibaba Group Holding. Ανέφερε επίσης ότι και τα καλλυντικά, καθώς και οι ηλεκτρικές συσκευές αναλόγως της τιμής τους θα έχουν περισσότερη ή λιγότερη φορολογική επιβάρυνση.

Τα χαμηλού κόστους καλλυντικά, ειδικώς αυτά που εισάγονται από τη Ν. Κορέα, που τιμολογούνται κάτω των 100 γιουάν, θα υποστούν μεγαλύτερη επιβάρυνση. Η κατηγορία αυτή αποτελεί το μεγαλύτερο κομμάτι των διαδικτυακών συναλλαγών προσμετρώμενο σύμφωνα με στοιχεία της αγοράς σε 30%. Παράλληλα, με τις ίδιες εκτιμήσεις, η επιβάρυνση σε είδη για μωρά και νέες μητέρες θα είναι σημαντικότερη, αλλά δεδομένου ότι στην κατηγορία αυτή οι καταναλωτές ενδιαφέρονται πρωτίστως για την ποιότητα, δεν πρόκειται να υπάρξει σημαντική μεταβολή στη ζήτηση. Αξιοσημείωτο είναι ωστόσο, ότι η Tmall στην ανακοίνωσή της ανέφερε ότι κυβερνητικοί παράγοντες που ασχολήθηκαν με την εκπόνηση του νέου φορολογικού πλαισίου, ζήτησαν τις απόψεις της σημαντικής αυτής εταιρείας διαδικτυακού εμπορίου, δίχως να φαίνεται να τις ενστερνίστηκαν. Αντιθέτως η Tmall εκτιμά ότι θα υπάρξει αύξηση των προϊόντων που θα εισέρχονται λαθραία στην αγορά.

Καθώς οι Κινέζοι καταναλωτές έχουν επιδείξει σημαντική έφεση στην αγορά προϊόντων από το εξωτερικό μέσω του διαδικτύου, καταγράφοντας μάλιστα το 2015 αύξηση των διασυνοριακών συναλλαγών κατά 30%, μονάχα μέσω e-commerce, παρότι υπήρξε πτώση 7% στις εισαγωγές και εξαγωγές, οι επιπτώσεις στη συνολική εξέλιξη του εμπορίου είναι προφανές ότι θα επιδράσουν στην οικονομική ανάπτυξη.

Καθώς ο νέος νόμος εξατομικεύει την εμπορική δράση των καταναλωτών και επιβάλλεται επί των προϊόντων που παραλαμβάνει μέσω των ταχυδρομικών υπηρεσιών, έστω και αν τα προϊόντα αυτά προτού περιέλθουν σε αυτόν έχουν αποθηκευτεί στις λεγόμενες free-trade zones, γίνεται αντιληπτό ότι δημιουργείται μια βασική αντινομία σε σχέση με τον επιδιωκόμενο στόχο, καθώς, αφενός ακυρώνεται στην πράξη μια λειτουργική δυνατότητα που είχε εκχωρηθεί με το καθεστώς εξαίρεσης φορολόγησης των ειδικών ζωνών, αφετέρου εξυπηρετούνται δημοσιονομικοί στόχοι, οι οποίοι στην εφαρμογή τους αναδιατάσσουν το χώρο του λιανεμπορίου, προσδίδοντας σε συμβατικού τύπου εμπορικές μονάδες (αλυσίδες υπερκαταστημάτων, υπεραγορές και εκθεσιακούς χώρους χονδρικής και λιανικής), το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που είχαν απολέσει σε σχέση με τις συναλλαγές μέσω διαδικτύου. Άλλωστε, αυτό το κομβικό σημείο, υπέρ του οποίου η κινεζική κυβέρνηση νομοθέτησε μέχρι σήμερα, ήταν εκείνο που ευνόησε τη γιγάντωση του ηλεκτρονικού εμπορίου και διαμόρφωσε στην Κίνα εταιρείες με μεγέθη που δεν μπορούν να συναγωνιστούν άλλες εταιρείες του κλάδου παγκοσμίως. Η Alibaba αποτελεί το κυρίαρχο παράδειγμα, αλλά δεν είναι η μόνη - και αυτό, όπως σημειώνεται, έχει δημιουργήσει παράλληλο προβληματισμό για την πορεία της, καθώς μόλις πρόσφατα είχε ανακοινώσει την πρόθεσή της να δημιουργήσει νέα πλατφόρμα, που θα απευθυνόταν στο παγκόσμιο καταναλωτικό κοινό και τους εμπόρους/προμηθευτές.

Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα, το απευθείας διασυνοριακό ηλεκτρονικό εμπόριο στην Κίνα (B2C) πραγματοποιείται με τις παρακάτω μεθόδους:

α. Συμβατική εισαγωγή B2C η οποία απαιτεί την εναρμόνιση περιεχομένου τριών εγγραφών. Δηλαδή, όταν ένας Κινέζος καταναλωτής αγοράζει προϊόντα από το εξωτερικό μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου πρέπει οι ενδείξεις παραγγελίας, αποστολής και πληρωμής να δηλώνονται στην Κινεζική Τελωνειακή Αρχή και να ταυτίζονται.

β. UPU postal shipping κατά την οποία αποστέλλονται και εμπορικά δέματα μέσω κρατικών φορέων πραγματοποίησης αλληλογραφίας. Παρότι η οδός αυτή δεν χρησιμοποιείτο για εμπορικές αποστολές, πολλές διασυνοριακές e-commerce πλατφόρμες την επέλεξαν για να μην έχουν προβλήματα με τα κινεζικά τελωνεία.

γ. Αποστολή προσωπικού δέματος. Πρόκειται για την μέθοδο που χρησιμοποιούν εταιρείες όπως οι FedEx, UCS κ.α., και κατά την οποία δηλώνεται εκ των προτέρων ο αναλογούν φόρος, με τον οποίο επιβαρύνεται ο καταναλωτής ανά προϊόν αγοράς.

Συνοπτικά οι θετικές επιπτώσεις από τη νέα πολιτική συνοψίζονται ως εξής:

Η αλλαγή θα ενθαρρύνει τους Κινέζους καταναλωτές διασυνοριακού εμπορίου να αγοράζουν προϊόντα με τιμές μεταξύ 1000-2000 γιουάν. Κατά τον τρόπο αυτό, ο μέσος όρος της αξίας των εισερχομένων πακέτων θα ανέβει και συνεπώς, αφενός θα αυξηθούν τα φορολογικά έσοδα, αφετέρου θα υπάρξει αύξηση των εισαγωγών προϊόντων από πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Σημειώνεται ότι οι κινεζικές εταιρείες έχουν επενδύσει και λειτουργούν παραγωγικές μονάδες σε χώρες χαμηλού κόστους (Λάος, Μπαγκλαντές, Ταϊλάνδη κ.α.) και συνεπώς αυτές οι επιχειρήσεις που συνεργάζονται με τις κινεζικές πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου, θα μπορούν να προωθούν τα προϊόντα τους στους Κινέζους καταναλωτές χωρίς επιβάρυνση.

Για ορισμένα προϊόντα, η εφαρμογή του νέου φορολογικού πλαισίου θα επιφέρει μείωση των υφισταμένων φορολογικών επιβαρύνσεων. Για παράδειγμα, ο φορολογικός συντελεστής για καλλυντικά που αγοράζονται και αποστέλλονται με προσωπικό ταχυδρομείο είναι 50%. Με τις νέες ρυθμίσεις θα είναι 32,9% ΦΠΑ και ο αντίστοιχος φόρος κατανάλωσης που δεν υπερβαίνει συνολικά την προηγούμενη επιβάρυνση.

Οι φορολογικές επιβαρύνσεις για UPU ταχυδρομικές αποστολές και προσωπικά πακέτα εμπορευμάτων θα παραμείνουν τα ίδια. Προϊόντα, όπως φαρμακευτικά σκευάσματα, θα εξακολουθήσουν να πωλούνται στην Κίνα μέσω των δυο B2C απευθείας οδών αποστολής.

Οι αρνητικές επιπτώσεις συνοψίζονται στα κάτωθι:

Η καταλληλότητα του καθεστώτος bonded-warehouse εκτιμάται ότι θα περιοριστεί και μάλιστα η επιβαλλόμενη επιθεώρηση των εισαγομένων προϊόντων θα περιορίσει τα προϊόντα που θα μπορούν να πωλούνται διασυνοριακά μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου.

Ορισμένα προϊόντα τα οποία έχουν χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή ένεκα διακίνησης με το καθεστώς προσωπικής αλληλογραφίας, θα επιβαρυνθούν περισσότερο.

Το νέο φορολογικό καθεστώς προβλέπει την ταύτιση τριών εγγραφών για κάθε αγορά: παραγγελίας, πληρωμής και αποστολής (order, payment, shipment) ώστε κάθε παραγγελία να είναι εξατομικευμένη, διαφανής και να μπορεί να παρακολουθείται από το τελωνειακό σύστημα. Αυτό το καθεστώς θα επηρεάσει προφανώς μεγάλους εμπόρους στην Κίνα, οι οποίοι χρησιμοποιούν αυτή τη μέθοδο αγορών για να παρακάμψουν δασμολογικές επιβαρύνσεις και ελέγχους προϊόντων. Για να παρακάμψουν τα νέα όρια απαλλαγής φορολόγησης, οι εταιρείες αυτές πρέπει να εξασφαλίσουν περισσότερες ατομικές κάρτες Κινέζων καταναλωτών (ID Cards) και λογαριασμούς πληρωμής μέσω του AliPay (σύστημα διαδικτυακών πληρωμών), ώστε να διασφαλίσουν την συνέχιση των αγορών τους σε ατομική βάση και με μαζικές παραγγελίες όπως γινόταν μέχρι σήμερα.

Η νέα πολιτική θα εφαρμοστεί πιλοτικά στα τελωνεία της πόλεως Guangzhou. Ωστόσο, εκφράζεται αμφιβολία για την επιβολή της τελικά σε «πανκινεζική» κλίμακα. Σε κάθε περίπτωση, είναι χαρακτηριστικό ότι οι ενδιαφερόμενοι, έχουν ήδη αρχίσει να κάνουν κινήσεις προσαρμογής. Για παράδειγμα, αυστραλιανές εταιρείες ανακοίνωσαν ότι θα πωλούν προϊόντα τους μέσω των δικών τους κινεζικών online καταστημάτων που τηρούν σε κινεζική γλώσσα, αντί των κινεζικών διασυνοριακών φορέων ηλεκτρονικού εμπορίου, καθώς η πρώτη επιλογή προσδίδει ευελιξία σε σχέση με τις νέες φορολογικές επιβαρύνσεις.

Σχετικές ειδήσεις

• ΤτΕ: Νέα μείωση του ELA για τις ελληνικές τράπεζες
• Τα Panama Papers στο τραπέζι του Ecofin