Στροφή στο νερό από τη βρύση αντί εμφιαλωμένου λόγω κρίσης

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της μελέτης, η διευθύνουσα σύμβουλος της IBHS Μαρία Μεταξογένη, υπογράμμισε ότι «η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού, αναψυκτικών και χυμών, θα τεθεί εκ νέου σε ανοδική πορεία, εφόσον επικρατήσουν σταθεροποιητικές οικονομικές και πολιτικές συνθήκες που θα τονώσουν την ψυχολογία των καταναλωτών. Ωστόσο, η προσδοκώμενη ανάκαμψη δεν φαίνεται ορατή στο άμεσο μέλλον, καθώς το διαθέσιμο εισόδημα θα περιοριστεί περαιτέρω, λόγω των μέτρων που λήφθηκαν, στο πλαίσιο του νέου προγράμματος χρηματοδότησης».

Από την πλευρά του, ο Economic Research & Sectorial Studies Senior Analyst Αλέξης Νικολαΐδης, επισημαίνει ότι «η οικονομική ύφεση που εκδηλώθηκε στα τέλη του 2008, περιόρισε σημαντικά το διαθέσιμο εισόδημα, διαφοροποιώντας σε μεγάλο βαθμό την καταναλωτική συμπεριφορά. Έτσι, στις τρεις κατηγορίες της αγοράς, την τελευταία πενταετία, σημειώθηκε πτώση της κατανάλωσης, με το κυριότερο κριτήριο επιλογής να αποτελεί πλέον η τιμή».

Όπως αναφέρεται στη μελέτη, αποτρεπτικό ρόλο ως προς τη ζήτηση διαδραμάτισαν, επίσης:
α) Οι χαμηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν τις καλοκαιρινές περιόδους των τελευταίων ετών και
β) η αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, τον Σεπτέμβριο του 2011, στο 23%.

H υποχώρηση, όπως αναφέρεται, είναι περισσότερο έκδηλη στην κρύα αγορά, καθώς οι δαπάνες για εκτός οικίας διασκέδαση έχουν περιοριστεί δραστικά, ενώ το κανάλι λιανικής εμπορίας αποδεικνύεται πιο ανθεκτικό, εμφανίζοντας σαφώς μικρότερες απώλειες.

Αναλυτικότερα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της μελέτης, «η αγορά του εμφιαλωμένου νερού, την τελευταία πενταετία, εμφανίζει καθοδική πορεία, καθώς οι περισσότεροι καταναλωτές στρέφονται στην κατανάλωση νερού βρύσης. Το 2014, ο όγκος κατανάλωσης μειώθηκε περίπου 3%, συγκριτικά με το προηγούμενο έτος.

Ακολούθως, το 2015, σημειώθηκε βαθμιαία επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών, με συνέπεια να επικρατήσει ανησυχία σχετικά με ενδεχόμενη έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη και κλίμα αβεβαιότητας στην οικονομία. Σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις, το περιβάλλον αυτό διατήρησε την πτωτική πορεία της κατανάλωσης, ωστόσο η περαιτέρω ενίσχυση της εισερχόμενης τουριστικής κίνησης προστάτευσε την αγορά από μεγαλύτερη πτώση.

Ο κλάδος των αναψυκτικών εμφανίζει την ίδια εικόνα που παρατηρείται και στον τομέα του εμφιαλωμένου νερού, με την αγορά, τα τελευταία χρόνια, να παρουσιάζει καθοδική πορεία, λόγω της ύφεσης. Ο όγκος κατανάλωσης υποχώρησε από 650 εκατ. λίτρα, το 2008, στα 430 εκατ. λίτρα, το 2014, σημειώνοντας σωρευτική κάμψη 34%. Επίσης, η αξία αγοράς, το 2014, διαμορφώθηκε σε περίπου 450 εκατ. ευρώ, ενώ ξεπερνούσε τα 700 εκατ. ευρώ, πριν την εκδήλωση της ύφεσης.

Η τάση υποχώρησης εξακολούθησε και το 2015, αν και με χαμηλότερο ρυθμό σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, με τον κλάδο να αποδεικνύεται ανθεκτικός, λόγω της αντισταθμιστικής επίδρασης του τουρισμού, αλλά και της ανάδειξης των προϊόντων των ελληνικών επιχειρήσεων».

«Χαρακτηριστικά», όπως σημειώνεται στη μελέτη, «τους πρώτους έξι μήνες του 2015, οι πωλήσεις στα super market εμφάνιζαν υποχώρηση 5,9% σε όγκο και 3,9% σε αξία. Ακολούθως, τον Ιούλιο, σημειώθηκε διψήφια υποχώρηση, λόγω των capital controls, ενώ τους επόμενους μήνες, η αγορά επανήλθε σε φυσιολογικά επίπεδα».

Σύμφωνα με τη μελέτη, «η ύφεση έχει μετατοπίσει την κατανάλωση σε προϊόντα των ελληνικών επιχειρήσεων, γεγονός που έχει προκαλέσει κάμψη των μεριδίων των δύο Coca-Cola και Pepsico, κυρίως στα αναψυκτικά με γεύση.

Η τάση αυτή εντάθηκε και από το κλείσιμο παραγωγικών μονάδων από τις δύο βιομηχανίες. Επιπλέον, οι εγχώριες εταιρείες (Λουξ, Green Cola), τα τελευταία χρόνια, επενδύουν στην ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων, προσελκύοντας το ενδιαφέρον των καταναλωτών και ανταποκρινόμενες στην ανάγκη του κοινού για διαφοροποίηση».

Τέλος, όπως τονίζεται, «η επιβολή των capital controls δυσχέρανε τη διαδικασία παραγωγής των εταιρειών του κλάδου, καθώς οι συναλλαγές με τους προμηθευτές πρώτων υλών δεν μπορούσαν να διεκπεραιωθούν. Συγχρόνως, σημαντικά εμπόδια παρατηρήθηκαν και στη διανομή των προϊόντων στις επιμέρους γεωγραφικές αγορές».

Χρηματοοικονομική ανάλυση του κλάδου

Στη μελέτη της IBHS αναλύονται οι οικονομικές καταστάσεις 26 επιχειρήσεων εμφιάλωσης μεταλλικού νερού και 24 επιχειρήσεων παραγωγής αναψυκτικών και χυμών.
Τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν συνοψίζονται στα εξής:

Α) Εμφιάλωση μεταλλικού νερού
Ο κύκλος εργασιών του δείγματος, το 2014, υποχώρησε οριακά κατά 0,6%, στα 191,39 εκατ. ευρώ.
Τα συνολικά ΚΠΤΦΑ αυξήθηκαν κατά 1,4%, στα 30,88 εκατ. ευρώ, ενώ τα ΚΠΦ μειώθηκαν κατά 9,8%, στα 14,62 εκατ. ευρώ.
Το μέσο περιθώριο ΚΠΤΦΑ αυξήθηκε στο 11,8%. Αντιθέτως, το περιθώριο ΚΠΦ υποχώρησε σε μηδενικό επίπεδο έναντι 0,8%, το 2013.
Η κεφαλαιακή μόχλευση σημείωσε μικρή υποχώρηση σε 0,9 προς 1.
Το μέσο διάστημα είσπραξης Απαιτήσεων διαμορφώθηκε στους 7 μήνες.

Β) Παραγωγή αναψυκτικών και χυμών
Ο κύκλος εργασιών, το 2014, εμφάνισε μικρή ανάκαμψη: +1,9%, στα 646,16 εκατ. ευρώ.
Τα ΚΠΤΦΑ ανήλθαν στα 23 εκατ. ευρώ έναντι οριακά θετικού επιπέδου το 2013, ενώ οι προ φόρων ζημιές περιορίστηκαν σε 10,86 εκατ. ευρώ.
Τα περιθώρια ΚΠΤΦΑ και ΚΠΦ αυξήθηκαν σε 12,4% και 4,3%, αντίστοιχα.
Η κεφαλαιακή μόχλευση παρέμεινε στο 0,5 προς 1.
Οι Απαιτήσεις εισπράχθηκαν εντός διαστήματος έξι μηνών.