Εξωδικαστικός συμβιβασμός: Έβαλαν κριτήρια που μπλοκάρουν τις επιχειρήσεις
Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για το σχέδιο αναδιάρθρωσης οφειλών - Αβέβαιη η διαγραφή χρεών - Ποιοι δεν έχουν δικαίωμα ένταξης
Είναι όμως τόσο αυστηρά τα κριτήρια για την υπαγωγή σε αυτό που ένας πολύ μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων θα τεθεί εκτός ρύθμισης, κάτι το οποίο προβληματίζει την αγορά και τις τράπεζες.
Αναφορικά με τις τράπεζες, το νομοσχέδιο ικανοποιεί, το αίτημά τους για το ακαταδίωκτο των στελεχών που θα προχωρούν σε διαγραφές ή αναδιαρθρώσεις δανείων. Το ίδιο ισχύει και για τους υπαλλήλους των εφοριών και των ασφαλιστικών ταμείων που θα εμπλέκονται στη διαδικασία.
Δεν είναι ακόμη βέβαιο αν θα δίνει τη δυνατότητα ή μη της διαγραφής χρεών που έχουν προκύψει από τη μη απόδοση Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) και Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (ΦΜΥ), μια εκκρεμότητα στην οποία θα πρέπει να συμφωνήσουν το οικονομικό επιτελείο και οι θεσμοί.
Ακόμη μια εκκρεμότητα είναι το πότε αυτό θα τεθεί σε εφαρμογή, αφου δεν αναμένεται να τεθεί σε ισχύ πριν από το καλοκαίρι, αφού στο νομοθετικό κείμενο αναφέρεται ότι η ισχύς του θα άρχεται δύο μήνες μετά την ψήφιση του πλαισίου.
Τα κριτήρια υπαγωγής
Για να υπαχθεί μια επιχείρηση στο μηχανισμό θα πρέπει να έχει προοπτική βιωσιμότητας αφού αν κρίνεται βιώσιμη και μόνο θα μπορεί να εκκεινήσει η διαδικασία ρύθμισης των οφειλών. Στο νόμο μπορούν να υπαχθούν όλες οι μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις καθώς και οι ατομικές επιχειρήσεις. Ωστόσο δεν εντάσσονται οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αφού έχουν τη δυνατότητα να υπαχθούν στις ευεργετικές διατάξεις του νόμου Κατσέλη.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομίας, μπορούν να υπαχθούν όλοι οι ανωτέρω εφόσον πληρούν μια από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
- έχουν οφειλές από δάνειο ή άλλη αιτία σε τράπεζα με καθυστέρηση τουλάχιστον 3 μηνών, κατά την 31/12/2016
- έχουν οφειλές από δάνειο ή άλλη αιτία σε τράπεζα που ρυθμίστηκε μετά την 1η Ιουλίου 2016
- έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τις εφορίες
- δεν έχουν ασφαλιστική ενημερότητα λόγω οφειλών προς φορείς κοινωνικής ασφάλισης
- έχουν εκδώσει επιταγές που σφραγίστηκαν
- έχουν εκδοθεί διαταγές πληρωμής ή δικαστικές αποφάσεις εις βάρος τους, λόγω ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων από τρίτους (π.χ. προμηθευτές κλπ).
Δεν θα μπορούν να υποβάλουν αίτηση στο νόμο οι ακόλουθοι:
- τράπεζες
- χρηματοδοτικά ιδρύματα (π.χ. επιχειρήσεις που χρηματοδοτούν αγορά αυτοκινήτου)
- πάροχοι επενδυτικών υπηρεσιών (π.χ. χρηματιστηριακές εταιρείες)
- ασφαλιστικές εταιρείες
- οργανισμοί συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (π.χ. hegde funds)
- νομικά πρόσωπα που έχουν υποβάλει αίτηση εξυγίανσης ή πτώχευσης ή βρίσκονται σε διαδικασία λύσης και εκκαθάρισης ή έχουν ήδη διακόψει την επιχειρηματική δραστηριότητα
- φυσικά πρόσωπα επιχειρήσεων (π.χ. πρόεδροι / διευθύνοντες σύμβουλοι / διαχειριστές και κάθε άλλο πρόσωπο εντεταλμένο για τη διαχείριση εταιρειών) που έχουν καταδικαστεί με τελεσίδικη δικαστική απόφαση για φοροδιαφυγή ή εισφοροδιαφυγή ή υπεξαίρεση ή απάτη κατά του δημοσίου / φορέων κοινωνικής ασφάλισης ή νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή εκβίαση ή πλαστογραφία ή δωροδοκία ή δωροληψία ή λαθρεμπορία ή δόλια χρεοκοπία ή καταδολίευση δανειστών.
Η διαδκασία, ο εμπειρογνώμωνας και ο συντονιστής
Εντός δύο εργασίμων ημερών από την κατάθεση της αίτησης του οφειλέτη ή των πιστωτών για την υπαγωγή μιας επιχείρησης στον εξωδικαστικό μηχανισμό, η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) θα διορίζει συντονιστή της διαδικασίας από το μητρώο που θα συστήσει και στο οποίο θα εγγράφονται κατά προτεραιότητα διαπιστευμένοι διαμεσολαβητές του ν.3898/2010 (Α' 211).
Ειδικός εμπειρογνώμονας θα αναλαμβάνει να εκπονήσει αξιολόγηση της βιωσιμότητας και του σχεδίου αναδιάρθρωσης των οφειλών των υπερχρεωμένων μεγάλων επιχειρήσεων για ν υπαχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Ειδικά στις μεγάλες επιχειρήσεις ( με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 2,5 εκατ. ευρώ) το σχέδιο αναδιάρθρωσης των χρεών δεν θα το διαμορφώνουν ο οφειλέτης ή οι πιστωτές, αλλά ο ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας που θα «προσλαμβάνεται» γι’ αυτόν τον λόγο. Η επιλογή και ο διορισμός του εμπειρογνώμονα θα γίνεται με κοινή απόφαση του οφειλέτη και της απόλυτης πλειοψηφίας των συμμετεχόντων πιστωτών, ενώ η αμοιβή του συμφωνείται ελεύθερα και βαρύνει τον οφειλέτη.
Κομβικό ρόλο στην όλη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού, έχει ο «συντονιστής», ο οποίος αποτελεί το σημείο αναφοράς του οφειλέτη και των πιστωτών. Αυτός συγκαλεί τις συναντήσεις, επικοινωνεί με τους εμπλεκόμενους και επιτηρεί την τήρηση του νόμου.
Η έδρα του συντονιστή πρέπει να βρίσκεται εντός της Περιφερειακής Ενότητας στην οποία έχει την έδρα του ο οφειλέτης. Εάν δεν υπάρχει εγγεγραμμένος συντονιστής στο μητρώο με έδρα εντός της Περιφερειακής Ενότητας, στην οποία έχει την έδρα του ο οφειλέτης, διορίζεται συντονιστής που εδρεύει εντός της διοικητικής περιφέρειας της έδρας του οφειλέτη.
Ο εμπειρογνώμονας θα υποβάλει στο συντονιστή την έκθεση αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη και, εφόσον του έχει ανατεθεί (σ.σ. στην περίπτωση του προαιρετικού διορισμού που αφορά τις μικρές επιχειρήσεις) σχέδιο αναδιάρθρωσης οφειλών εντός 30 εργασίμων ημερών από τον διορισμό του και την παραλαβή όλων των απαιτούμενων εγγράφων και στοιχείων. Ωστόσο, για τις μικρές επιχειρήσεις, ο διορισμός εμπειρογνώμονα είναι προαιρετικός και «προσλαμβάνεται» μετά από σχετικό αίτημα των πιστωτών που είναι δικαιούχοι τουλάχιστον του ενός πέμπτου (1/5) του συνόλου των απαιτήσεων που συμμετέχουν στη διαδικασία (προαιρετικός διορισμός εμπειρογνώμονα).
Μετά, ο συντονιστής θα κοινοποιεί την έκθεση και το σχέδιο στον οφειλέτη και τους συμμετέχοντες πιστωτές, και ορίζει προθεσμία δύο μηνών από την τελευταία κοινοποίηση για τη λήψη απόφασης επί της πρότασης του οφειλέτη για τον τρόπο ρύθμισης των οφειλών του ή επί του σχεδίου αναδιάρθρωσης οφειλών του εμπειρογνώμονα ή για την αποστολή αντιπροτάσεων από τους πιστωτές. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης οφειλών που έχει εκπονηθεί από εμπειρογνώμονα πρέπει να εγκριθεί από τον οφειλέτη πριν τεθεί σε ψηφοφορία για έγκριση από τους συμμετέχοντες πιστωτές.
Η ανάθεση σε εμπειρογνώμονα της αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη μπορεί να παραλειφθεί, εφόσον έχει εκπονηθεί από οποιονδήποτε πιστωτή αξιολόγηση βιωσιμότητας του οφειλέτη εντός των τελευταίων 12 μηνών πριν από την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στην εξωδικαστική διαδικασία ρύθμισης οφειλών και συμφωνεί στη χρησιμοποίησή της η απόλυτη πλειοψηφία των συμμετεχόντων πιστωτών.
Εφόσον εγκριθεί η πρόταση αναδιάρθρωσης οφειλών υπογράφεται με επιμέλεια του συντονιστή μεταξύ των συναινούντων πιστωτών η σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών. Ο συντονιστής αποστέλλει αντίγραφο της υπογεγραμμένης σύμβασης αναδιάρθρωσης σε όλους τους συμμετέχοντες πιστωτές και στον οφειλέτη.
Εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία η διαδικασία θεωρείται περαιωθείσα ως άκαρπη και ο συντονιστής συντάσσει πρακτικό αποτυχίας της διαδικασίας.