Ανασκόπηση 2016 - Οι σημαντικότερες οικονομικές ειδήσεις: «Κόφτης», άγρια λιτότητα και φόροι
Ανασκόπηση 2016 - Ούτε φέτος είδαμε φως στην ...άκρη του τούνελ - Ξεπουλήθηκαν τα «κόκκινα δάνεια» - Το νέο ασφαλιστικό έφερε απώλειες σε κεκτημένα ετών - Ο ΕΝΦΙΑ ζει και ...βασιλεύει, όπως και όλες οι επιβαρύνσεις που οι κυβερνητικές υποσχέσεις καταργούσαν - Οι φόροι ενισχύθηκαν και γονάτισαν τους πάντες - Οι λεονταρισμοί Τσίπρα οδήγησαν σε πάγωμα των μέτρων για την απομείωση του χρέους - Ο αυτόματος «κόφτης» μισθών και συντάξεων είναι πραγματικότητα - Η λεηλατημένη αγορά εργασίας αδυνατεί να αναστρέψει τα σοκαριστικά ποσοστά ανεργίας
«Κόφτης», άγρια λιτότητα και φόροι
Επιμέλεια: Μάνος Πιτσιδιανάκης, Λαμπρινή Κατσαβάρου, Παρασκευή Βονάτσου
«Τσεκούρι» στις επικουρικές συντάξεις, ένα νέο ασφαλιστικό που δεν έλυσε κανένα από τα αδιέξοδα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και έφερε ασήκωτα βάρη σε αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες, η λαιμητόμος του αυτόματου κόφτη μισθών και συντάξεων και τα πήγαινε-έλα της τρόικας στην Αθήνα με σκληρές αξιώσεις, ήταν μερικά από τα βασικά γεγονότα που συνέθεσαν το σκηνικό της οικονομίας για μια ακόμα χρονιά στην Ελλάδα.
Οι μνημονιακές πολιτικές συνεχίζουν να εφαρμόζονται κατά γράμμα και από την ...αριστερή κυβέρνηση Τσίπρα, με αποτέλεσμα να συρρικνώνεται σταδιακά το κοινωνικό κράτος, να μειώνονται οι παροχές, να περικόπτονται οι συντάξεις και οι μισθοί και τα νοικοκυριά να «στενάζουν» και να μην μπορούν να ανταποκριθούν ούτε στις στοιχειώδεις υποχρεώσεις.
Ιανουάριος 2016 - Στο...πόδι όλη η χώρα για το νέο ασφαλιστικό
Δείτε εδώ όλα τα δικαιώματα και τα κεκτημένα που «γκρέμισε» το νέο ασφαλιστικό
«Ποδαρικό» με τα σχέδια κυβέρνησης και δανειστών για το νέο ασφαλιστικό κάνει ο Ιανουάριος του 2016. Ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος στη μία συνέντευξη μιλάει για «κόκκινες γραμμές στη διαπραγμάτευση» και την άλλη δηλώνει ότι οι μεταρρυθμίσεις που απορρέουν από το μνημόνιο πρέπει να τηρηθούν. Μέσα στον Ιανουάριο το νέο ασφαλιστικό στέλνεται στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, ενώ από τις «διαρροές» των συζητήσεων με τους πιστωτές της χώρας φαίνεται ότι επικουρικές και ΕΚΑΣ πάνε για «σφαγή», ενώ η Εθνική Σύνταξη για την οποία αρχικά συζητείτο να είναι κοντά στα 480, πάει για πολύ χαμηλότερα. Το ασφαλιστικό συζητείται στην Ολομέλεια της Βουλής στις 26 Ιανουαρίου, ενώ ήδη οι αγρότες οι οποίοι θίγοναι από τις νέες ρυθμίσεις έχουν αρχίσει να κατεβαίνουν σε δυναμικές κινητοποιήσεις.
Διαβάστε εδώ και θυμηθείτε όλες τις αντιδράσεις των αγροτών για το νέο ασφαλιστικό
Φεβρουάριος 2016 - «Νέκρωσαν» όλα από την Πανελλαδική απεργία στις 4 Φεβρουαρίου – Επί ποδός πολέμου δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, γιατροί, ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες και ναυτεργάτες
Τη σφοδρή αντίδραση πολλών κλάδων συναντά το νέο ασφαλιστικό, καθώς περικόπτονται τα κεκτημένα πολλών δεκαετιών και με την αύξηση των εισφορών επιβαρύνονται ακόμα περισσότερο οι εργαζόμενοι. Στις 11 Φεβρουαρίου συνεδριάζει το Eurogroup για να εξετάσει την πορεία των μεταρρυθμίσεων και των διαπραγματεύσεων, αλλά τελικά όλες οι υποθέσεις παραπέμπονται στην επόμενη συνεδρίαση και στην Αθήνα συνεχίζονται οι σκιαμαχίες κυβέρνησης και θεσμών για το ασφαλιστικό
Μάρτιος 2016 – Κόκκινα δάνεια: Όλα στο σφυρί και στα νύχια των funds
Τα «κόκκινα δάνεια» είναι το θέμα του μήνα. Στις 11 Μαρτίου ο τότε υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης και οι εκπροσωποι των θεσμών τα «σπάνε» και οι συζητήσεις σταματούν με στόχο να ξαναρχίσουν σε λίγες ημέρες. Στις 29 Μαρτίου συγκαλείται έκτακτη σύσκεψη για το θέμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, με τη συμμετοχή και του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη.
Απρίλιος 2016 - Τι συζήτησαν τα στελέχη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου;
Στις 2 Απριλίου σκάει «βόμβα» με αποκαλύψεις στην ιστοσελίδα των Wikileaks. Στην ανάρτηση παρατίθενται διάλογοι του διευθυντή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Πολ Τόμσεν με την επικεφαλής της αντιπροσωπείας του Ταμείου στην Ελλάδα Ντέλια Βελκουλέσκου και την υπεύθυνη της τεχνικής ομάδας του Ταμείου Ίβα Πέτροβα. Οι τρεις φέρονται να συζητούν να ασκηθεί περαιτέρω πίεση στην Ελλάδα για αποδοχή σκληρών μέτρων αλλά και προς την καγκελάριο της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ για να δεχθεί ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Ο Απρίλιος επίσης σηματοδοτείται από δυο σοβαρές εξελίξεις στο Eurogroup: Στο Eurogroup της 7ης Μάϊου ζητούνται πρόσθετα μέτρα για να εκκινήσει η συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους , η Αθήνα «παγώνει» και συζητείται η σύγκληση έκτακτου Eurogroup για να εξεταστεί και η πρόοδος των μεταρρυθμίσεων. Τελικά συγκαλείται 22 Απριλίου και εκεί ένα δεύτερο «χαστούκι» περιμένει την κυβέρνηση: Το αυστηρό τελεσίγραφο του προέδρου του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουν, προς την Ελλάδα, πως δεν μπορεί να υπάρξει κλείσιμο των διαπραγματεύσεων, εάν προηγουμένως δεν ψηφίσει το πακέτο των προληπτικών μέτρων ύψους 3,5 δισ. ευρώ και μάλιστα έως την Μεγάλη Τετάρτη (27/04/2016).
Μάϊος – Η κυβέρνηση δέχεται τον «κόφτη» μισθών και συντάξεων
Στις 8 Μάϊου ψηφίζεται το ασφαλιστικό που ενταφιάζει τις κοινωνικές κατακτήσεις ετών και μάλιστα με τη σφραγίδα της αριστερής κυβέρνησης. Κόβονται επικουρικές συντάξεις και ΕΚΑΣ, ενώ η Εθνική Σύνταξη πέφτει στα ...Τάρταρα.
Διαβάστε εδώ τι ψηφίστηκε στις 8 Μάϊου
Στο Eurogroup που ολοκληρώνεται τις πρώτες πρωινές ώρες της 24ης Μαϊου η Ελλάδα φεύγει με μια …υπόσχεση για το χρέος, με τη δόση «σπασμένη» σε δύο υποδόσεις και με την υποχρεώση να νομοθετήσει τον «κόφτη» μισθών και συντάξεων που θα ισχύει αν δεν επιτευχθούν τα πρωτογενή πλεονάσματα που έχουν τεθεί ως στόχοι βάσει μνημονίου.
Στις 23 Μαϊου ψηφίζεται το πολυνομοσχέδιο με το οποίο επικυρώνονται αυξήσεις φόρου σε ό,τι κινείται και …υπάρχει, δηλαδή σε καύσιμα, κινητή και σταθερή τηλεφωνία, καπνό, ξενοδοχεία.
Διαβάστε εδώ πώς αλλάζει η ζωή μας με την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου
Ταυτόχρονα γίνεται δεκτός και θεσμοθετείται ο Αυτόματος Μηχανισμός Δημοσιονομικής Προσαρμογής του Προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης, ο «κόφτης» με απλά λόγια, δηλαδή η αυτόματη περικοπή μισθών και συντάξεων όταν δεν επιτυγχάνονται οι δημοσιονομικοί στόχοι.
Θα «παραμονεύει» και θα τα κόβει όλα ο «κόφτης»
Στο κόκκινο παραμένει η αγωνία για την οικονομική πραγματικότητα και το δεύτερο εξάμηνο του έτους με την αγορά να εκφράζει φόβους, παρά τις περί του αντιθέτου κυβερνητικές διαβεβαιώσεις για ανάκαμψη και ανάπτυξη.
Οι φόροι εκτίναξαν την αδυναμία των νοικοκυριών να επιβιώσουν, οι υποσχέσεις μείωσης των Τελών Κυκλοφορίας και του ΕΝΦΙΑ, που όχι μόνο παρέμειναν - αποτελούν και βασική πηγή εισροής χρήματος στα κρατικά ταμεία συν των αυξήσεων σε υπηρεσίες και προϊόντα - πετάχτηκαν στα σκουπίδια της προεκλολογίας. Σε συνδυασμό με τις επαναλαμβανόμενες μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις αλλά και τη γενικευμένη ζοφερή εικόνα στην αγορά εργασίας οι Ελληνες δοκιμάζονται σε έναν ανηλεή καθημερινό πόλεμο.
Ο «πόλεμος» με τους πιστωτές ποτέ δεν έπαψε, όπως μάλιστα εκτιμάται ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών έχει αποφασίσει να ωθήσει την κρίση με την Ελλάδα στα άκρα, φτάνοντας ακόμη και σε ακραία αποσταθεροποιητικά σημεία.
Ολες οι συναντήσεις που έχουν γίνει με Ευρωπαίους και με το Βερολίνο καθορίζονται από αντιπαραθέσεις, παρά το γεγονός ότι η Αθήνα επαναλαμβάνει και εμμένει στο «μότο» ότι η ελληνική οικονομία επιτυγχάνει τους στόχους, υπεραποδίδει στα έσοδα έχει γυρίσει στην ανάπτυξη και αναμένεται περαιτέρω δυναμική τα επόμενα έτη.
Μην ξεχνάμε ότι στην εκπνοή του έτους το Βερολίνο, με εντολή Σόιμπλε πάγωσε τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος λόγω των εξαγγελιών Τσίπρα για έκτακτη ενίσχυση σε συνταξιούχους και ΦΠΑ στα νησιά που δοκιμάζονται από το μεταναστευτικό. Η Αθήνα σε αυτή την εμπλοκή βλέπει γερμανικές προεκλογικές σκοπιμότητες.
Από την άλλη το ΔΝΤ και τα μέτρα που ζητά από την ελληνική κυβέρνηση, όπως οι νέες μειώσεις στις συντάξεις και η μείωση του αφορολόγητου δοκιμάζει τις αντοχές και κλυδωνίζει με περισσότερη αβεβαιότητα την πραγματική οικονομία.
Το Μαξίμου και το οικονομικό επιτελείο φοβάται την πιστωτική ασφυξία και τρέμει στο ενδεχόμενο να βρεθεί με την πλάτη στον τοίχο
Ιούνιος
Την τακτική των εκβιασμών απέναντι στην Ελλάδα επαναφέρουν για ακόμη μια φορά οι Ευρωπαίοι, κάνοντας λόγο για επιπτώσεις από το Brexit σε περίπτωση που δεν εφαρμοστεί γρήγορα το οικονομικό πρόγραμμα.
Το πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος που θα εκκινήσει αφού πρώτα υλοποιηθούν τα προαπαιτούμενα που συνδέονται με την υπό – δόση των 2,8 δισ. ευρώ τέθηκαν στο Λαγονήσι από τους επικεφαλής των θεσμών
Οι δανειστές νωρίτερα άναψαν πράσινο για την εκταμίευση της δόσης των 7,5 δισ. ευρώ
H Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σχεδιάζει να δώσει μη δεσμευτικές οδηγίες στις τράπεζες της Ευρωζώνης, έως τα τέλη του 2016 ή τις αρχές του 2017, για να μειώσουν τα «κόκκινα» δάνειά τους.
Ιούλιος
Έκθεση βόμβα του ΔΝΤ: Το ταμείο υποστηρίζει ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να έχει σωθεί και χωρίς μνημόνιο. Αποκαλύπτονται οι απίστευτες «αλχημείες» που έγιναν για να οδηγηθεί η Ελλάδα στο ΔΝΤ και τις ...καραμπόλες που οδήγησαν στη φτωχοποίηση του ελληνικού.
Την Αθήνα επισκέπτονται οι Τζακ Λιου και Πιερ Μοσκοβισί.
Ξεκινούν τα ραντεβού με την Εφορία. Οι φορολογούμενοι καλούνται να πληρώσουν σε μια ημέρα 1,2 δισ. ευρώ.
Αύγουστος
Σιωπή από το ΔΝΤ για την πορεία των διαπραγματεύσεων, ο Πιέρ Μοσκοβισί καλεί τον Ευκλ. Τσακαλώτο και τον Γ. Σταθάκη να τηρηθούν αυστηρά οι συμφωνίες. Στην Αθήνα οι θεσμοί στις 12 Σεπτεμβρίου για να μετρήσουν εκκρεμότητες. Και αυτό το φθινόπωρο προβλέπεται «καυτό» για την ελληνική κυβέρνηση, με τους δανειστές να περνούν ξανά από... κόσκινο την ελληνική οικονομία.
Σεπτέμβριος
Τη ζοφερή κατάσταση που επικρατεί στην ελληνική αγορά εργασίας περιγράφουν τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας Συγκεκριμένα, το επίπεδο της ανεργίας στην Ελλάδα τον Ιούνιο του 2016 διαμορφώθηκε στο 23,4%, πρακτικά αμετάβλητο σε σχέση με τον Μάιο που ήταν 23,5,%.
Την ίδια ώρα ο Σόιμπλε ξεκόβει τη συζήτηση για το χρέος: «Δεν είναι αυτό το πρόβλημα της Ελλάδας» και νέες «βόμβες» ρίχνει η Βελκουλέσκου ότι το ΔΝΤ απαιτεί νέες μειώσεις σε συντάξεις και αφορολόγητο
Οκτώβριος
Κατεβάζει και άλλο τον πήχυ για το ύψος της ανάπτυξης στην τριμηνιαία έκθεσή του το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους. Μιλά για άνοδο του ιδιωτικού χρέους που προσεγγίζει το δημόσιο χρέος, ενώ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για πολλαπλούς παράγοντες αβεβαιότητας στην οικονομία. «Το χρέος δεν είναι ο μόνος παράγοντας αβεβαιότητας. Υπάρχουν και πολλοί άλλοι, η γραφειοκρατία, οι δυσκολίες χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, οι φορολογικοί συντελεστές, η αστάθεια στη νομοθεσία, οι δυσλειτουργίες στις αγορές προϊόντων και στη δικαιοσύνη. Επομένως, η επενδυτική ώθηση που χρειάζεται η χώρα θα προέλθει όχι μόνον από τη ρύθμιση του χρέους, αλλά και από το σύνολο των μεταρρυθμίσεων που προβλέπονται στο Μνημόνιο (με όσες βελτιώσεις μπορούν να γίνουν)».
Παράλληλα, νέα εφιαλτικά σενάρια για μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις έρχονται στο προσκήνιο, ενώ εκπρόσωποι του ΔΝΤ που βρίσκονται στην ελληνική πρωτεύουσα συζητούν και για ένα πιθανό νέο πρόγραμμα της Ελλάδας με το Ταμείο.
Νοέμβριος
Διαπραγματεύσεις, νέες προκλήσεις και σκληρές ζυμώσεις με την Ελλάδα σταθερά σε περιβάλλον αβεβαιότητας.
Το ΔΝΤ επιμένει ότι το ελληνικό πρόγραμμα δεν είναι βιώσιμο χωρίς ελάφρυνση του χρέους, ζητά νέα επώδυνα μέτρα και «πουλά» σκληρά τη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα. Την ίδια ώρα το Βερολίνο επιμένει στη συμμετοχή του και αρνείται κούρεμα ή ελάφρυνση, με την Αθήνα επίσης να ζητά τήρηση συμφωνηθέντων χωρίς καθυστερήσεις στην αξιολόγηση.
Δεκέμβριος
Σε ανοικτή γραμμή δανειστές και ΥΠΟΙΚ για διευκρινήσεις και ισοδύναμα σχετικά με τις κοινωνικές παροχές Τσίπρα, ώστε να ξεπαγώσουν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος. Οι δύσκολες σχέσεις μεταξύ Αθήνας – Βερολίνου είναι βέβαιο πως θα εξακολουθήσουν και το 2017 όπου έρχονται σαρωτικές ανατροπές για εργαζομένους, συνταξιούχους και φορολογουμένους υπό τη νέα απειλή και καινούργιου «κόφτη».
Πάντως, η πεποίθηση όλων συγκλίνει στο ότι έως το Eurogroup του Ιανουαρίου θα έχει ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, εν αναμονή του κρίσιμου EWG που αποφασίζει για το ξεπάγωμα των μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους.