Αυτές είναι οι νέες ασφαλιστικές εισφορές: «Γρίφος» το σύστημα για τους μη μισθωτούς
Ο κ. Γεώργιος Ι. Κουτσούκος Δικηγόρος - LL.M Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου
Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών μίλησε στο Newsbomb.gr για το νέο σύστημα ασφαλιστικών εισφορών για τους μη μισθωτούς.
Όπως είναι γνωστό, οι νέες κλίμακες μηνιαίων εισφορών για τον κλάδο σύνταξης από την 1η Ιανουαρίου του 2020 και μετά για το σύνολο των ελεύθερων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων που περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου που θα κατατεθεί στη Βουλή είναι:
- 1η κατηγορία 155 ευρώ
- 2η κατηγορία 186 ευρώ
- 3η κατηγορία 236 ευρώ
- 4η κατηγορία 297 ευρώ
- 5η κατηγορία 369 ευρώ
- 6η κατηγορία 500 ευρώ
Με την ψήφιση του νέου ασφαλιστικού νόμου, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι για πρώτη φορά θα είναι σε θέση να επιλέγουν τις ασφαλιστικές κατηγορίες, στις οποίες επιθυμούν να υπαχθούν, ενώ παραλλήλως θα είναι σε θέση να κάνουν υπολογισμούς για τη μελλοντική τους σύνταξη, σταθμίζοντας τα εκάστοτε κοινωνικοασφαλιστικά δεδομένα.
Ο προβληματισμός που έχει γεννηθεί ευλόγως με την αναγγελία εφαρμογής του νέου συστήματος για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους είναι το τι στρατηγική θα πρέπει να ακολουθηθεί από τον ασφαλισμένο του ΕΦΚΑ για να αξιώσει κάποτε στο μέλλον, όχι μόνο μια αξιοπρεπή, αλλά και αξιόλογη σύνταξη, η οποία να δύναται να του εγγυηθεί μια βιώσιμη πορεία στο μέλλον, χωρίς δυσχέρειες και ανασφάλειες.
Από τις μέχρι τώρα διαπιστώσεις και εκτιμήσεις, με βάση τις κυμαινόμενες ανά κατηγορία εισφορές, μπορούμε να προχωρήσουμε στις κάτωθι διακρίσεις-παραδοχές (υπό την αίρεση βεβαίως της μη ανατροπής τους από το τελικό κείμενο του νόμου που θα ψηφισθεί):
- Ο νεοεισερχόμενος στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος που προσδοκά να διανύσει μια ασφαλιστική πορεία 40 ετών, στο πέρας της οποίας θα λάβει μια συνταξιοδοτική παροχή από 1.000 ευρώ και άνω (καθαρά, αφαιρουμένων των κρατήσεων), θα πρέπει σταθερά να κινείται από την 4η ασφαλιστική κατηγορία και άνω. Ακόμη και η σταθερή παραμονή στην 3η κατηγορία, δεν φαίνεται να εγγυάται μια συνταξιοδοτική παροχή άνω των 1000 ευρώ, σύμφωνα με τις παραμέτρους του νέου συστήματος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών των μη μισθωτών.
- Η επιλογή εκ μέρους του ασφαλισμένου της ελάχιστης καταβαλλόμενης υποχρεωτικής εισφοράς των 210 ευρώ έως και τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης μάλλον οδηγεί σε “χαμηλές πτήσεις” ως προς το ύψος της σύνταξης (μεταξύ 750 και 800 Ευρώ) και δεν προκρίνεται, σε καμία περίπτωση, ως μια επωφελής ασφαλιστική επιλογή για κάποιον που θέλει να οικοδομήσει εξαρχής μια δυναμική συνταξιοδοτική προοπτική με γερά θεμέλια. Συνάγεται εμμέσως πως ο εν λόγω ασφαλισμένος θα αναγκαστεί να αυξήσει και άλλο τα έτη ασφάλισής του για να πλησιάσει τον “πήχη” των 1000 ευρώ, παραμένοντας ενδεχομένως στην ασφάλιση για άλλα 4-5 έτη.
- Το εγχείρημα της παραμονής του ελεύθερου επαγγελματία-αυτοαπασχολούμενου στην ανώτατη 6η ασφαλιστική κατηγορία για 40 χρόνια, αν και εξαιρετικά επαχθές και ψυχοφθόρο σε μια ασταθή και κλυδωνιζόμενη αγορά με έντονη ρευστότητα και αβεβαιότητα, οδηγεί μαθηματικώς στις υψηλότερες δυνατές συνταξιοδοτικές παροχές περί τα 1.700 Ευρώ περίπου καθαρά. Όποιοι ακολουθήσουν την δύσβατη, αλλά πολλά υποσχόμενη οδό των υψηλών εισφορών της 6ης κατηγορίας, σαφώς και έχουν το δικαίωμα να καλλιεργούν εξαρχής υψηλές προσδοκίες, ελπίζοντας φυσικά να μην διαψευσθούν στο τέλος της εργασιακής διαδρομής από αστάθμητους παράγοντες που συνδέονται με την πορεία των εθνικών δημοσιονομικών δεδομένων.
- Ο νεοεισερχόμενος στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος που προσδοκά να διανύσει την ελάχιστη ασφαλιστική πορεία των 15 ετών (minima ασφαλιστική προσδοκία) θα πρέπει να κατευθυνθεί υποχρεωτικώς σε επιλογή μεταξύ 4ης και 6ης ασφαλιστικής κατηγορίας (κατά προτίμηση, βεβαίως, 5ης-6ης), προκειμένου να ελπίζει σε σύνταξη ίση ή και ελαφρώς ανώτερη των 500 Ευρώ καθαρά.
- Ο νεοεισερχόμενος στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος που προσδοκά μια σύνταξη άνω των 500 Ευρώ και σκοπεύει να υπαχθεί αποκλειστικώς και αταλάντευτα στην κατώτατη ασφαλιστική κατηγορία σε ολόκληρο τον εργασιακό του βίο, θα πρέπει να διανύσει τουλάχιστον 30 έτη εργασίας για να το επιτύχει, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις.
- Ο ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος που ήδη έχει διανύσει έως και σήμερα μια ασφαλιστική διαδρομή 20 ετών στην κατώτατη ασφαλιστική κατηγορία και έχει ως χρονικό ορίζοντα συνταξιοδότησης την 40ετία, θα πρέπει τα επόμενα 20 έτη να υπαχθεί στην 5η ή 6η (προτιμητέα) κατηγορία, ώστε να ελπίζει σε λήψη σύνταξης ίσης ή και άνω των 1.000 Ευρώ.
- Ο ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος που ήδη έχει διανύσει έως και σήμερα μια ασφαλιστική διαδρομή 30 ετών σε μεσαία ασφαλιστική κατηγορία και έχει ως χρονικό ορίζοντα συνταξιοδότησης την 40ετία, θα πρέπει τα επόμενα 10 έτη να υπαχθεί σε μία εκ των 4-6 (προτιμητέα, βεβαίως, η 5η-6η) ασφαλιστικών κατηγοριών, ώστε να στοχεύσει με ασφάλεια σε λήψη σύνταξης ίσης ή και άνω των 1.000 Ευρώ.
Ως συντάξας το παρόν, εξακολουθώ (και έχω κάθε δικαίωμα, όπως όλοι οι ασκούντες κριτική) να διατηρώ επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητα κάθε καινοτόμου κοινωνικοασφαλιστικού βήματος, επικροτώντας ωστόσο την εισαγόμενη με το νέο νομοσχέδιο ελευθερία του ασφαλισμένου να καθορίζει το συνταξιοδοτικό του χάρτη, με βάση τα θέλω του και τις οικονομικές του δυνατότητες και αντοχές, “ανεβοκατεβαίνοντας” ασφαλιστικές κατηγορίες.
Είναι σημαντικό ο ασφαλισμένος να αισθάνεται κυρίαρχος και κύριος του εαυτού του και των επιλογών του. Αρκεί η όποια επένδυση κάνει να βρίσκει στο τέλος ανταπόδοση, με βάση τα συμφωνηθέντα και όχι να έρχεται αντιμέτωπος με οικτρές διαψεύσεις.
Εν τέλει και η αρχή «Pacta sunt servanda» θα πρέπει να βρίσκει πρόσφορο έδαφος στην κοινωνική ασφάλιση.
- Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr
Διαβάστε επίσης:- Ηλεκτρονικές δαπάνες 2020: Στο «κυνήγι» των αποδείξεων - Οι χαμένοι και οι κερδισμένοι του μέτρου