«Μεγάλος Αδελφός» θα παρακολουθεί τις δωρεές
Ο κρατικός μηχανισμός έχει αποδειχθεί εξαιρετικά αργός στη διεκπεραίωση ακόμη και απλών δωρεών, με το «χαρτοβασίλειο» να δοκιμάζει την υπομονή όσων έχουν την καλή θέληση να καλύψουν ανάγκες του κράτους με χρηματικές δωρεές και με δωρεές σε είδος.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος προς 15 Νοσοκομεία του ΕΣΥ 174 κλινών ΜΕΘ και ΜΑΦ εν μέσω κορωνοϊού. Η δωρεά είχε ανακοινωθεί στις 7 Απριλίου του 2020.Οι συμβάσεις των νοσοκομείων με το Ίδρυμα Νιάρχος υπεγράφησαν στις 27 Ιουλίου και ακόμη και σήμερα το έργο δεν έχει υλοποιηθεί και το πλέον πιθανόν είναι να παραδοθεί στο τέλος Φεβρουαρίου 2021.
Αλλά οι καθυστερήσεις είναι μεγάλες και σε πιο απλές δωρεές. Προ πενταετίας είχε υπογραφεί ένα συμφωνητικό συνεργασίας μεταξύ του υπουργείου Εθνικής Άμυνας και της Τράπεζας Πειραιώς. Στα πλαίσια του εν λόγω συμφωνητικού η τράπεζα χορηγεί βραβεία σε αριστούχους αποφοίτους των στρατιωτικών Σχολών. Στις αρχές Οκτωβρίου 2019 το υπουργείο Εθνικής Άμυνας ενημερώθηκε για την πρόθεση της τράπεζας να χορηγήσει βραβεία συνολικού ύψους 20.000 ευρώ στους αριστούχους (10 στελέχη x 2.000 ευρώ) του περυσινού ακαδημαϊκού έτους. Το αίτημα έμεινε ένα μήνα στα γραφεία του υπουργείου Άμυνας και μετά από 34 ημέρες το Τμήμα Προμηθειών της Διεύθυνσης Οικονομικού της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικού Σχεδιασμού και Υποστήριξης του υπουργείου Εθνικής Άμυνας ενημέρωσε σχετικά τη Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας και Κοινωφελών Περιουσιών, που είναι η αρμόδια να εγκρίνει την δωρεά. Η Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας και Κοινωφελών Περιουσιών ενέκρινε τη δωρεά της Τράπεζας Πειραιώς προς το Ελληνικό Δημόσιο, στις 26 Μαΐου 2020. Σχεδόν επτά μήνες μετά!
«Μεγάλος Αδελφός»
Τροπολογία που κατατέθηκε στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομικών για την περιστολή του λαθρεμπορίου, έρχεται να δημιουργήσει ένα «Μεγάλο Αδελφό», μια ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα παρακολουθεί τις δωρεές προς το Δημόσιο και τις ανάγκες που καλύπτουν και θα επιταχύνει τις διαδικασίες.
Σύμφωνα με την τροπολογία, το έργο θα το «τρέξει» η Γενική Γραμματεία Συντονισμού της Προεδρίας της Κυβέρνησης, σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Η εν λόγω πλατφόρμα θα έχει πολλαπλό ρόλο. Σε αυτή θα γίνεται η καταχώριση και η δημοσιοποίηση δράσεων και λειτουργικών αναγκών του Δημοσίου που μπορούν να καλυφθούν με δωρεές και θα υποβάλλονται με απλό και διαφανή τρόπο τα αιτήματα για την κάλυψη των αναγκών μέσω δωρεών. Στη βάση αυτή η πλατφόρμα θα περιλαμβάνει το ευρετήριο δράσεων ανά υπουργείο, το ευρετήριο δημόσιας διοίκησης, το ευρετήριο δωρεών και το ευρετήριο δωρητών.
Δικαίωμα πρόσβασης στην πλατφόρμα εκτός από τα νομικά πρόσωπα θα έχουν και τα φυσικά πρόσωπα. Σκοπός είναι μέσα σε διάστημα έξι μηνών από τη δημιουργία της πλατφόρμας να καταχωρίζονται υποχρεωτικά σε αυτή όλες οι δωρεές. Η τροπολογία αναφέρει χαρακτηριστικά: «Όλες οι δωρεές εν ζωή κινητών, καθώς και οι δωρεές που συνίστανται σε παροχή υπηρεσιών υπέρ του Δημοσίου, οι οποίες γίνονται αποδεκτές με απόφαση του καθ' ύλη αρμόδιου οργάνου, και προορίζονται για την κάλυψη λειτουργικών αναγκών των υπηρεσιών που ανήκουν στην οργανωτική δομή του αντίστοιχου Υπουργείου και η αξία τους εκτιμάται σε ποσό που δεν υπερβαίνει τις 40.000) ευρώ, καταχωρίζονται υποχρεωτικά στην πλατφόρμα».
Φορολογικά κίνητρα
Να σημειωθεί πως τα φορολογικά κίνητρα για δωρεά χρηματικού ποσού προς το Δημόσιο από φυσικά και νομικά πρόσωπα είναι σημαντικά.
Συγκεκριμένα, στα φυσικά πρόσωπα παρέχεται η δυνατότητα μείωσης του ποσού του φόρου, που προκύπτει κατά την εκκαθάριση της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, κατά ποσοστό 20% των ποσών που καταβάλλονται από 1.1.2020 και μετά για δωρεές σε κρατικούς ή δημόσιους φορείς, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις: α) οι δωρεές αυτές να υπερβαίνουν τα 100 ευρώ στη διάρκεια του φορολογικού έτους, β) το συνολικό ποσό των δωρεών να μην υπερβαίνει το 5% του φορολογητέου εισοδήματος του δωρητή και γ) οι λήπτες της δωρεάς να ανήκουν σε συγκεκριμένες κατηγορίες φορέων, δηλαδή να είναι είτε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης (Υπουργεία, ΟΤΑ, Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης, δημόσια νοσοκομεία), είτε δημοτικά νοσοκομεία και νοσοκομεία που είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και επιχορηγούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, είτε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου εν γένει και δημόσιες επιχειρήσεις. Τα ίδια φορολογικά παρέχονται κίνητρα και για μη χρηματική δωρεά φυσικού προσώπου.
Στα νομικά πρόσωπα οι δαπάνες για δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης εκπίπτουν, υπό την προϋπόθεση όμως, η επιχείρηση να εμφανίζει λογιστικά κέρδη χρήσης κατά τον χρόνο πραγματοποίησής τους (σ.σ. εκτός εάν η δράση εταιρικής κοινωνικής ευθύνης πραγματοποιείται κατόπιν αιτήματος του Δημοσίου). Παράλληλα, απαλλάσσεται από τον ΦΠΑ η παράδοση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών από προμηθευτή προς δωρητή, ο οποίος με τη σειρά του χρησιμοποιεί τα αγαθά ή τις υπηρεσίες στο πλαίσιο σύμβασης δωρεάς προς το Δημόσιο. Μάλιστα, για την παραπάνω απαλλαγή, αναφορικά με τη δωρεά νοσοκομειακού εξοπλισμού, μέσων ατομικής προστασίας και φαρμάκων, στο πλαίσιο καταπολέμησης του κορωνοϊού, δεν απαιτείται έγκριση από τον υπουργό Οικονομικών, αλλά αρκεί κοινοποίηση της αποδοχής της. Για να υπάρχει απαλλαγή από το ΦΠΑ, θα πρέπει το συνολικό ποσό της παράδοσης αγαθών και της παροχής υπηρεσιών από τον προμηθευτή προς τον δωρητή να ανέρχεται έως του ποσού της δωρεάς, ενώ ο προμηθευτής συνεχίζει να έχει δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ εισροών σχετικά με τις εν λόγω πράξεις.