Κέρδη και απώλειες από τα νέα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για τις μητέρες ανήλικων

Οι µητέρες που είναι γεννηµένες µέχρι το 1970 προλαβαίνουν στις περισσότερες περιπτώσεις να υπαχθούν στα νέα µεταβατικά ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης που ισχύουν από 19/8/2015. Ευνοϊκά όρια υπάρχουν κυρίως για τις μητέρες που είχαν τα 25 έτη σε ΔΕΚΟ - Τράπεζες και τα 18,3 έτη στο ΙΚΑ, με ανήλικο έως το 2012.

Τα έτη αυτά, που θεωρούνται έτη κατοχύρωσης ορίου ηλικίας, συμπληρώνονται και με εξαγορά πλασματικού χρόνου από σπουδές και ανεργία, πλην χρόνου τέκνων. Εδώ υπάρχει αδικία εις βάρος των μητέρων του ιδιωτικού τομέα που ασφαλίστηκαν πριν από το 1992, καθώς ο χρόνος τέκνων δεν τους επιτρέπεται να αναγνωριστεί ως πλασματικός για τη συνταξιοδότησή τους με διατάξεις ανήλικου τέκνου, όπως στον δημόσιο τομέα.

Σύμφωνα με τα ισχύοντα, κάθε χρόνο αυξάνονται από 6 έως και 18 μήνες τα ηλικιακά όρια με τελικό στόχο το 2022 όλοι οι ασφαλισμένοι να συνταξιοδοτούνται στο 62ο έτος με 40 χρόνια ασφάλισης (εκ των οποίων τουλάχιστον 33 πραγματικά και 7 πλασματικά - έως 12 πλασματικά στο Δημόσιο) ή το 62ο έτος της ηλικίας για λιγότερα έτη ασφάλισης.

Πάντως πρέπει να επισημανθεί ότι όσοι ασφαλισμένοι και ασφασλισμένες μέχρι τις 31/12/2021 έχουν συγκεντρώσει και τον κατά περίπτωση απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης και την προβλεπόμενη ηλικία θα μπορούν και μετά την 1/1/2022 να συνταξιοδοτηθούν με βάση τα σημερινά ευνοϊκά μεταβατικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.

Ειδικότερα, το συνταξιοδοτικό καθεστώς των μητέρων ανηλίκων έχει ως εξής:

• Στον ιδιωτικό τομέα η πρόωρη έξοδος με ανήλικο τέκνο αφορά αποκλειστικά τις γυναίκες με 5.500 ένσημα (18,4 έτη) και ανήλικο την περίοδο 2010-12. Μάλιστα, αποκλειστικά όσες εργάζονταν ως μισθωτές, ήταν ασφαλισμένες στο ΙΚΑ (ή πριν στον ΟΑΕΕ και μεταγενέστερα στο ΙΚΑ, άρα μπορούν να διεκδικήσουν την εφαρμογή των ευνοϊκών διατάξεων που ίσχυαν εκείνη την περίοδο για τις εργάτριες - υπαλλήλους).

- Με ανήλικο τέκνο το 2010 μια ασφαλισμένη του ΙΚΑ δικαιούται μειωμένη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 50ού έτους μετά τις 18/8/2015, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί φέτος (55ο).

- Με τη συμπλήρωση του 52ου το 2016 βγαίνει φέτος (56 και 9).

- Με τη συμπλήρωση του 55ου το 2018, μπορεί να εξέλθει στο 61ο έτος με όσα έτη (ένσημα) θα έχει τότε.

• Οι μητέρες που είχαν 25ετία και ανήλικο τέκνο το 2010 και είχαν συμπληρώσει το 56ο έτος ηλικίας τους μέχρι τις 18/8/2015 μπορούν να φύγουν με πλήρη σύνταξη. Αν το ηλικιακό όριο των 50 ετών συμπληρώσουν μετά τις 18 Αυγούστου αλλά μέσα στο 2015, το νέο ηλικιακό όριο είναι το 55ο έτος, δηλαδή μπορούν να φύγουν με πλήρη σύνταξη στα 55. Αν το συμπληρώσουν το 2016 πάνε 56 ετών και 9 μηνών. Αν το συμπλήρωσαν το 2017, πάνε 58 ετών και 5 μηνών. Επομένως, το αν κάποια ανήκει στην κατηγορία αυτή γυναικών στο Δημόσιο με 25ετία και ανήλικο μπορεί να ψάξει να το βρει με βάση την ημερομηνία γέννησής της. Στο Δημόσιο επίσης υπάρχει η δυνατότητα για μητέρες και πατέρες ανηλίκων που συμπληρώσουν 25ετία το 2011 να συνταξιοδοτηθούν με μειωμένη σύνταξη στα 56 έτη ηλικίας. Αν συμπληρώσουν 25ετία το 2012, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με μειωμένη σύνταξη στα 58 (αφορά και μητέρες και πατέρες ανηλίκων). Επισημαίνεται ότι υπάρχουν και τα πλασματικά χρόνια με τα οποία μπορούν κάποιοι να συμπληρώσουν την 25ετία. Υπάρχει ακόμη και η κατηγορία ανδρών και γυναικών της λεγόμενης 35ετίας.

Και εδώ σημασία έχει σε ποιο έτος συμπληρώνει ο ασφαλισμένος την 35ετία.

• Στα Ταμεία ΔΕΚΟ - τραπεζών το ανήλικο χρειάζεται έως το 2012 και οι ασφαλισμένοι να έχουν 25ετία έως το 2012. Τέλος, όσον αφορά την ευκαιρία πρόωρης συνταξιοδότησης που παρέχει ο νόμος Βρούτση, αυτή αφορά τις παλιές ασφαλισμένες που πρωτοασφαλίστηκαν πριν από τις 31/12/1992 και μπορεί να αξιοποιηθεί από μητέρες που έως σήμερα έχουν περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ασφάλισής τους σε φορείς ελεύθερων επαγγελματιών, όπως ΟΑΕΕ-ΤΕΒΕ, ΟΑΕΕ-ΤΣΑ, ΟΑΕΕ-ΤΑΕ, ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ. Οι ασφαλισμένες αυτής της κατηγορίας θα πρέπει υποχρεωτικά κατά την ημερομηνία ενηλικίωσης του τελευταίου τέκνου τους, η οποία δεν μπορεί να είναι μετά τις 31/12/2012, να έχουν συμπληρώσει σε όλους τους φορείς ασφάλισης συνολικά 5.500 ένσημα ή 18,4 έτη ασφάλισης. Στην πράξη, για να πληρούν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης θα πρέπει να συνυπάρχουν πριν από το 2013 η ανηλικότητα του παιδιού και ο χρόνος ασφάλισης των 5.500 ημερών ανεξάρτητα από το Ταμείο στο οποίο ήταν ασφαλισμένες εκείνη τη στιγμή.