Στην ηλεκτρονική «φάκα» των εποπτικών αρχών από το 2021 όσες επιχειρήσεις μαγειρεύουν τα βιβλία τους

Αυτό διότι από το 2021 καθίσταται προαιρετική στην ΕΕ η εφαρμογή της νέας φόρμας υποβολής των χρηματοοικονομικών αναφορών, η οποία σύμφωνα με τον Κανονισμό 815/2018 της ΕΕ, πρέπει να είναι σύμφωνη με το Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ηλεκτρονικό Μορφότυπο ( European Single Electronic Format -ESEF).

Κανονικά το Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ηλεκτρονικό Μορφότυπο θα έπρεπε να εφαρμοσθεί υποχρεωτικά από την 1η Ιανουαρίου 2021 στις οικονομικές καταστάσεις για τα οικονομικά έτη που αρχίζουν την 1η Ιανουαρίου 2021 ή μεταγενέστερα. Ωστόσο, λόγω του κορωνοϊού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέστησαν προαιρετική την εφαρμογή του από το 2021 και μετέθεσαν την υποχρεωτική του εφαρμογή από το 2022.

Για όσους δεν το γνωρίζουν η νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία για την ψηφιακή αναφορά επιβάλλει σημαντικές αλλαγές στη δημοσίευση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων των εισηγμένων εταιρειών και στις εκδιδόμενες επί αυτών εκθέσεις ελέγχου των ορκωτών ελεγκτών - λογιστών.

Πιο συγκεκριμένα, ο τρόπος αναφοράς που βασίζεται στο χαρτί και που είναι αναγνώσιμος μόνο από ανθρώπινο μάτι, θα αποτελεί σύντομα παρελθόν με τη νέα ευρωπαϊκή απαίτηση για την ψηφιακή χρηματοοικονομική αναφορά, ως αποτέλεσμα της Οδηγίας 2004/109/EE για τη Διαφάνεια (Τransparency Directive), όπως τροποποιήθηκε από την Οδηγία 2013/50/EE.

Η εν λόγω Οδηγία προέβλεπε πως για τις ετήσιες περιόδους που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2020, αλλάζει ο τρόπος υποβολής των χρηματοοικονομικών αναφορών για τις εισηγμένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Αγοράς.

Η νέα φόρμα υποβολής των χρηματοοικονομικών αναφορών, σύμφωνα με τον Κανονισμό 815/2018 της ΕΕ, πρέπει να είναι σύμφωνη με το Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ηλεκτρονικό Μορφότυπο. Για την υλοποίηση του λεγόμενου ESEF, η ΕΕ ανάθεσε στην Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (European Securities and Markets Authority, ESMA) τον σχεδιασμό ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων.

Το νέο πλαίσιο εισάγει δύο νέες υποχρεώσεις για τις εισηγμένες εταιρείες. Όλες οι χρηματοοικονομικές αναφορές (οικονομικές καταστάσεις, κατάσταση ταμειακών ροών κλπ) πρέπει να υποβάλλονται σε μορφή XHTML (Extensible Hypertext Markup Language) καθιστώντας τες αναγνώσιμες τόσο με ανθρώπινο μάτι όσο και με λογισμικά προγράμματα και όταν οι χρηματοοικονομικές αναφορές περιέχουν ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ, αυτές πρέπει να επισημαίνονται με ετικέτες (tags) σε μορφή XBRL (EXtensible Business Reporting Language) και να ενσωματώνονται στο XHTML χρησιμοποιώντας την τεχνολογία Inline XBRL.

Με τη μορφή αυτή οι οικονομικές καταστάσεις καθίστανται δομημένες και αναγνώσιμες με μηχανική επεξεργασία (Machine-Readable).

Με το ESEF, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στοχεύει στην ενίσχυση της διαφάνειας, της ανάλυσης και της συγκρισιμότητας των χρηματοοικονομικών καταστάσεων βελτιώνοντας έτσι τα οφέλη για τους χρήστες τους. Παράλληλα, περιορίζονται δραστικά τα σφάλματα δεδομένου ότι η ανάλυση και επεξεργασία των χρηματοοικονομικών πληροφοριών διενεργείται πλέον με ψηφιακό τρόπο.

Στην Ελλάδα, η Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων (ΕΛΤΕ), που είναι η εθνική εποπτική αρχή του ελεγκτικολογιστικού επαγγέλματος, αρμόδια για τη θέσπιση και την εποπτεία της ορθής και αποτελεσματικής εφαρμογής των λογιστικών και ελεγκτικών προτύπων προσπαθεί να επεκτείνει τη χρήση του προτύπου XBRL, καθώς η ηγεσία της θεωρεί πως με τον τρόπο αυτό θα «απογειωνόταν» η συλλογή και παροχή εξειδικευμένης στατιστικής πληροφόρησης για τα χρηματοοικονομικά στοιχεία των εγχώριων εταιρειών.

Αν η στατιστική πληροφόρηση για τα χρηματοοικονομικά στοιχεία ακολουθούσε τον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ηλεκτρονικό Μορφότυπο σκάνδαλα όπως αυτό της Folli Follie και της MLS πιθανότατα να είχαν αποκαλυφθεί νωρίτερα.