Πως η ισότητα των φύλων θα συνεκτιμηθεί στο Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ
Η ιδέα πίσω από τη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου είναι απλή: το φύλο πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε όλα τα στάδια και σε όλους τους τομείς χάραξης και υλοποίησης πολιτικής.
Όταν μιλάμε για ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό, δεν εννοούμε μόνο τη χρηματοδότηση συγκεκριμένων πρωτοβουλιών που αφορούν την ισότητα των φύλων. Εννοούμε την κατανόηση του αντικτύπου που μπορεί να έχουν στους στόχους περί ισότητας οι αποφάσεις που αφορούν τον προϋπολογισμό και τις διάφορες πολιτικές, καθώς και την αξιοποίηση των σχετικών πληροφοριών, προκειμένου, σε περίπτωση ανισοτήτων, να γίνουν αναπροσαρμογές μέσω αλλαγών
στις δημόσιες δαπάνες και έσοδα.
Οι ελεγκτές αξιολόγησαν το κατά πόσον η διάσταση του φύλου είχε συνεκτιμηθεί στον
προϋπολογισμό της ΕΕ από το 2014 και εξής. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν είναι ότι δεν υπάρχει ακόμη αποτελεσματικό πλαίσιο για την υποστήριξη αυτής της συνεκτίμησης και ότι, μέχρι στιγμής, ο κύκλος του προϋπολογισμού της ΕΕ δεν λαμβάνει αρκετά υπόψη την ισότητα των φύλων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει δώσει την απαιτούμενη προσοχή στις αναλύσεις βάσει φύλου στο πλαίσιο των ενωσιακών πολιτικών και προγραμμάτων, ενώ ελάχιστα έχει χρησιμοποιήσει χωριστά κατά φύλο δεδομένα και αντίστοιχους δείκτες. Παραδείγματος χάριν, οι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι μόλις 4 από τα 58 προγράμματα δαπανών της περιόδου 2014-2020 είχαν στόχους συνδεόμενους ρητά με το φύλο και ότι μόνο 5 είχαν δείκτες αναφερόμενους στο φύλο. Ωστόσο, παρατήρησαν ότι σε τομείς στους οποίους οι διάφορες νομικές υποχρεώσεις ορίζονταν λεπτομερώς, η ενσωμάτωση
της ισότητας των φύλων στα προγράμματα ήταν ευκολότερη.
Δεδομένου του σημαντικού ύψους των ενωσιακών πόρων που θα δαπανηθούν στο πλαίσιο του μέσου «Next GenerationEU» (NGEU) και του νέου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) της περιόδου 2021-2027, οι ελεγκτές διατυπώνουν μια σειρά συγκεκριμένων συστάσεων που θα βοηθήσουν την ΕΕ να τηρήσει τη δέσμευσή της για συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου.
Επισημαίνουν επίσης ότι, καίτοι η νέα στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025 ενίσχυσε περαιτέρω τη δέσμευση της Επιτροπής για συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου, εξακολουθούν να μην υπάρχουν θεμελιώδη προαπαιτούμενα και ειδικές δράσεις. Στο πλαίσιο του μέσου NGEU, υπάρχει η δέσμευση η ισότητα των φύλων να συνεκτιμηθεί στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του νέου μέσου. Τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας θα πρέπει να διευκρινίζουν με ποιον τρόπο τα προτεινόμενα μέτρα αναμένεται να συμβάλουν στην ισότητα των φύλων. Ωστόσο, οι ελεγκτές υπογραμμίζουν ότι η απουσία κοινών δεικτών θα δυσχεράνει την παρακολούθηση και τη συνέχεια που πρέ