Υπερχρεωμένα νοικοκυριά: Πώς και πότε εξοφλούνται τα χρέη σε έως 240 δόσεις

Με υπουργική απόφαση που ήδη δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ, μέσα από τη διαδικασία της «ρύθμισης οφειλών και παροχής δεύτερης ευκαιρίας» όσοι χρωστούν στο Δημόσιο μπορούν να εξοφλήσουν τα χρέη τους σε βάθος 20ετίας χωρίς απαραίτητα να έχουν οφειλή και σε Τράπεζα.

Η απόφαση αυτή καθορίζει με κάθε λεπτομέρεια τη διαδικασία για την κατάρτιση διμερών συμβάσεων και την «αυτόνομη» διευθέτηση χρεών είτε σε Εφορία είτε σε Ασφαλιστικά Ταμεία έως και σε 240 δόσεις.

Για πρώτη φορά μια ρύθμιση οφειλών σβήνει περισσότερο και από 75% από τα συνολικά χρέη προς το Δημόσιο (κεφάλαιο και προσαυξήσεις), ενώ προσφέρει μέχρι 420 δόσεις και «κούρεμα» οφειλών έως 80% προς τράπεζες και funds.

Με την ενεργοποίηση του Πτωχευτικού Κώδικα οι δανειολήπτες έχουν δύο επιλογές. Είτε να ρυθμίσουν τα χρέη τους, είτε να αντιμετωπίσουν τη ρευστοποίηση των περουσιακών τους στοιχείων, εφόσον δε θεωρούνται ευάλωτοι, βάσει κάποιων συγκεκριμένων κριτηρίων.

240 δόσεις

Μέσω της πλατφόρμας, οι οφειλέτες μπορούν – για πρώτη φορά – να διευθετήσουν συνολικά, πλήρως εξωδικαστικά και σε έως 240 δόσεις, όλες τις οφειλές τους προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης.

Οι ρυθμίσεις θα γίνονται πλέον αυτόματα, χωρίς δηλαδή την παρέμβαση υπαλλήλου, χωρίς κόστος και γραφειοκρατία με έναν αλγόριθμο μέσα από τον υπολογιστή.

Πλέον χιλιάδες υπερχρεωμένα νοικοκυριά ή επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν πόρους και περιουσία για να εξυπηρετήσουν βιώσιμα τις οφειλές τους μπορούν μέσω του ofeiles.gov.gr να επιδιώξουν διευθέτηση οφειλών σε διμερή συμφωνία με το Δημόσιο ή πολυμερείς με όλους τους πιστωτές τους συνολικά, για να επιτύχουν έως 240 δόσεις και 75% διαγραφή οφειλής προς το Δημόσιο, ή και 420 δόσεις και 80% «κούρεμα» προς τις τράπεζες.

Η πλατφόρμα προσφέρει ρυθμίσεις και για οφειλέτες που έχουν οφειλές προς το Δημόσιο ή/και σε Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης χωρίς να έχουν οφειλές σε χρηματοδοτικούς φορείς, εφόσον ισχύουν, μεταξύ άλλων, τα εξής κριτήρια:

• Το σύνολο των οφειλών υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ, μαζί με τα πρόστιμα, προσαυξήσεις κ.λπ., αλλά ακόμα και αν δεν είναι καν ληξιπρόθεσμα αλλά εμφανίζονται απλώς βεβαιωμένα προς είσπραξη (π.χ. τρέχοντες φόροι).
• Εντάσσονται ακόμα όλες οι τρέχουσες οφειλές προς φορείς του Δημοσίου που έχουν βεβαιωθεί, ακόμα και αν είναι ενήμερες και όχι ληξιπρόθεσμες, όπως δόσεις φόρου εισοδήματος ή ΕΝΦΙΑ που θα εκδοθεί, αρκεί ο οφειλέτης να επικαλεστεί δυσκολίες και επιδείνωση οικονομικής κατάστασης (μείωση εισοδήματος ή αύξηση δαπανών) μεγαλύτερη από 20%.

Ο αιτών δεν πρέπει να έχει υποβάλει αίτηση για επικύρωση συμφωνίας εξυγίανσης ή για κήρυξη σε πτώχευση.

Ο οφειλέτης συναινεί για άρση του τραπεζικού απορρήτου και η πλατφόρμα υπολογίζει με βάση τα στοιχεία που έχουν αντληθεί:

Το τελικό ποσό αποπληρωμής ανά πιστωτή (και ανά οφειλή)

Τον αριθμό δόσεων αποπληρωμής ανά πιστωτή (και ανά οφειλή)

Τα ποσά αυτά καθορίζονται από:

• Την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη (περιουσία + εισοδήματα)
• Την εμπορική αξία ρευστοποίησης περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη
• Την κατάταξη των πιστωτών σε περίπτωση που γινόταν ρευστοποίηση

Τα παραπάνω στοιχεία χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της οφειλής (ή το «κούρεμα» κατά περίπτωση) και τον αριθμό των δόσεων για κάθε οφειλή (50 ευρώ κατ’ ελάχιστον τον μήνα).

Οι «κόφτες»:

Η διαδικασία προβλέπεται να είναι γρήγορη, καθώς θα πρέπει να ολοκληρώνεται το αργότερο σε δύο μήνες από την υποβολή της αίτησης στην πλατφόρμα.

Όσοι επιλέξουν τον εξωδικαστικό συμβιβασμό θα πρέπει αφού κάνουν αίτηση να παρέχουν εξουσιοδότηση για την άρση τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου. Στη συνέχεια αυτοματοποιημένα θα καταγράφονται τα στοιχεία που αφορούν σε οφειλές, εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία και θα παράγεται η σχετική ρύθμιση, χωρίς να απαιτείται εμπλοκή ανθρώπινου παράγοντα ή/και έγκριση οποιουδήποτε στελέχους του δημοσίου και των φορέων κοινωνικής ασφάλισης.

Η πληρωμή οφειλών προς Δημόσιο και Ταμεία δεν θα ξεπερνά τις 240 δόσεις.

Δεν περιλαμβάνονται οφειλές που έχουν ήδη ρυθμιστεί βάσει εξωδικαστικού μηχανισμού ακόμα και αν η ρύθμιση δεν είναι σε ισχύ. Ο οφειλέτης ή εξουσιοδοτημένος σύμβουλός του υποβάλει αίτηση για ένταξη στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών εφόσον οφείλει αθροιστικά πάνω από 10.000 ευρώ προς:

• Το Δημόσιο μόνο
• Φορείς κοινωνικής ασφάλισης μόνο
• Σε δύο τράπεζες τουλάχιστον ή τράπεζες και Δημόσιο κ.λπ.

Στην αίτηση συμπληρώνει και όποιες άλλες οφειλές έχει και τυχόν δεν εμφανίζονται αυτόματα μετά την άρση του απορρήτου (όπως π.χ. διατροφή διαζυγίου, παιδιά κ.λπ.).

Η πλατφόρμα υπολογίζει αυτόματα τη ρύθμιση που δικαιούται ο οφειλέτης και τη γνωστοποιεί στους πιστωτές (Αλγόριθμος Α). Η πρώτη πρόταση μπορεί να προσφέρει και περισσότερες από 420 δόσεις και «κούρεμα» χωρίς όρια με συγκεκριμένους οικονομικούς κανόνες/παραμέτρους (π.χ. αξία ρευστοποίησης περιουσίας, ικανότητα αποπληρωμής βάσει εισοδήματος κ.λπ.).

Οι τράπεζες την αξιολογούν μέσω της πλατφόρμας. Εάν συναινέσει η πλειοψηφία (όσες τράπεζες διακρατούν το 60% των χρεών ή το 40% των υποθηκών), γίνεται αποδοχή και συνάπτεται η σύμβαση αναδιάρθρωσης με τους πιστωτές.

Αν όμως αρνηθούν να την εγκρίνουν εντός λίγων εβδομάδων, τότε μπαίνει σε εφαρμογή ο «Αλγόριθμος Β» που δίνει χειρότερη ρύθμιση: κούρεμα έως 80% το πολύ ή μέχρι 420 δόσεις προς τις τράπεζες, και όχι απεριόριστες.

Και στις δύο περιπτώσεις η συναίνεση του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης παρέχεται υπό προϋποθέσεις «αυτοματοποιημένα». Δηλαδή δεν φέρνουν αντίρρηση σε όποια πρόταση ρύθμισης προκύψει, αρκεί να τηρούνται τα όρια που θέτει ο νόμος.

Οι τράπεζες δεν είναι υποχρεωμένες να απαντήσουν ούτε να αντιπροτείνουν άλλη λύση εάν έχουν δικούς τους λόγους, όπως π.χ. αν δεν πείθονται ότι έχουν τα πλήρη και αληθή περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη ή εγγυητή κ.λπ.

Πλειστηριασμοί - Χωρίς «προστασία» η α' κατοικία

Η υποβολή αίτησης για τον εξωδικαστικό μηχανισμό δεν αναστέλλει πλήρως τις διαδικασίες αναγκαστικής είσπραξης. Σύμφωνα με το νόμο, η πτωχευτική περιουσία περιλαμβάνει το σύνολο της περιουσίας που ανήκει στον οφειλέτη κατά την κήρυξη της πτώχευσης, οπουδήποτε και αν βρίσκεται. Σε περίπτωση οφειλέτη φυσικού προσώπου, από την κήρυξη της πτώχευσης μέχρι την απαλλαγή του οφειλέτη, στην πτωχευτική περιουσία ανήκει και το μέρος του ετησίου εισοδήματός του που υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης.

Αναλυτικά, με τον νέο Κώδικα, δίνεται η δυνατότητα σε όσα ευάλωτα νοικοκυριά, δηλαδή σε νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα και μικρή ακίνητη περιουσία, να ζητούν να εξαιρεθεί από την πτωχευτική περιουσία, δηλαδή από τον πλειστηριασμό, η κύρια κατοικία τους, χάνοντας όμως την κυριότητά της με δικαίωμα να παραμείνουν στο σπίτι τους ως ενοικιαστές.

Τι σημαίνει όμως αυτό στην πράξη...

Όπως επισημαίνει ο δικηγόρος κ. Αναστασόπουλος μιλώντας στο Newsbomb.gr ο νέος Φορέας θα αγοράζει το σπίτι των ευάλωτων νοικοκυριών, καταβάλλοντας την εμπορική αξία της κατοικίας στον σύνδικο της πτώχευσης και στη συνέχεια θα νοικιάζεται το σπίτι στον δανειολήπτη για 12 χρόνια.

«Θα μετατρέπεται δηλαδή ο ιδιοκτήτης σε ενοικιαστή της κατοικίας του για 12 έτη με δικαίωμα επαναγοράς» τόνισε ο κ. Αναστασόπουλος.

Σε αυτό «κρύβεται» και μία πολύ σημαντική παγίδα καθώς όπως αναφέρει «το παράδοξο όμως στην όλη υπόθεση είναι ότι για να επαναγοράσει την κατοικία του ο οφειλέτης δεν θα αρκεί μόνο να καταβάλει στην ώρα τους τα μισθώματα προς τον Φορέα, θα πρέπει την ίδια στιγμή να καταβάλει με τη λήξη της 12ετίας και ένα αντίτιμο το οποίο θα ανταποκρίνεται στην αξία του σπιτιού την στιγμή της επαναγοράς» επισημαίνει ο δικηγόρος.

Έτσι «ο Φορέας θα εκμεταλλεύεται το ακίνητο για 12 χρόνια εισπράττοντας ενοίκιο και τυχόν επιδότηση ενοικίου από το Ελληνικό Δημόσιο, εφόσον την δικαιούται ο δανειολήπτης, και στην πορεία θα του πουλάει το σπίτι εισπράττοντας ένα ποσό το οποίο θα ανταποκρίνεται στην εμπορική αξία του ακινήτου» διευκρίνισε ο κ. Αναστασόπουλος.

Επίσης, στον νέο πτωχευτικό Κώδικα προβλέπεται σημαντική μείωση της τιμής πρώτης προσφοράς για τα ακίνητα που δεν θα βρεθεί ενδιαφερόμενος πλειοδότης.

«Αυτό δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για το τι ποσά τελικά θα καταφέρουν να εισπράξουν οι πιστωτές μέσω της εκποίησης των ακινήτων και αν ενδεχομένως οι κοινωνικές επιπτώσεις θα είναι μεγαλύτερες από το όφελος που θα αποκομίσουν μέσω της διαδικασίας αυτής οι πιστωτές» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Δικηγόρος.

Αναλυτικά ποια θα είναι η διαδικασία της πτώχευσης, πώς θα παίρνει την απαλλαγή από τα χρέη το νοικοκυριό και σε ποια αξία τελικά θα πλειστηριάζονται τα ακίνητα μας εξηγεί δικηγόρος.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

AstraZeneca: Συνίσταται η δεύτερη δόση με διαφορετικό εμβόλιο; Τι δείχνουν οι έρευνες