Τι συμφώνησαν οι G20 για τον ελάχιστο φόρο των πολυεθνικών

Επόμενος στόχος πλέον είναι η φορολογική συμφωνία να λάβει την τελική έγκριση στη σύνοδο κορυφής της G20 που θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο στη Ρώμη.

Βάσει όσων έχουν συμφωνηθεί αναμένεται να επιβληθεί παγκόσμιος κατώτατος εταιρικός φόρος που θα ανέρχεται σε τουλάχιστον 15%. Θα πρέπει ωστόσο να καθοριστούν οι λεπτομέρειες με τέτοιον τρόπο ώστε οι πολυεθνικές να μη βρουν παραθυράκια, όπως συνηθίζουν, και καταλήξουν ξανά να καταβάλλουν λιγότερους φόρους.

Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Ολαφ Σολτς δήλωσε ότι αναμένει πως μέχρι τον Οκτώβριο θα έχει συναφθεί μια οριστική συμφωνία για τη μεταρρύθμιση της φορολογίας των επιχειρήσεων. Ο ομόλογός του της Γαλλίας Μπρούνο Λεμέρ έδωσε και αυτός τα εύσημα για τη συμφωνία λέγοντας ότι τέτοιες ευκαιρίες για μεταρρυθμίσεις υπάρχουν μία φορά κάθε εκατό χρόνια. Πίσω από το ντιλ βρίσκεται σε σημαντικό βαθμό η αμερικανική κυβέρνηση, και ειδικά ο νέος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, ο οποίος είχε ξεκινήσει προσπάθειες για να ολοκληρωθεί το εγχείρημα αμέσως μόλις ανέλαβε επίσημα τα καθήκοντά του.

Στο στόχαστρο από τη συμφωνία είναι κυρίως τεχνολογικοί κολοσσοί οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις μεταφέρουν σε τρίτες χώρες κέρδη που έχουν σε άλλες ώστε να πληρώνουν πολύ λίγους φόρους μέσω διμερών συμφωνιών. Τη συμφωνία για την επιβολή ενιαίου φόρου ενέκριναν 131 χώρες, περιλαμβανομένης και της Ελλάδας. Ανάμεσα σε αυτές είναι οι 19 μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου και οι περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αυτή η ευρεία αποδοχή φαίνεται να διασφαλίζει ότι ύστερα από πολλά χρόνια διαπραγματεύσεων θα υλοποιηθεί τελικά ένας τέτοιος φόρος.

Οι μεταρρυθμίσεις έχουν επίσης ως στόχο να μην ανταγωνίζονται μεταξύ τους χώρες για το ποια θα προσφέρει τον χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή προκειμένου να προσελκύσει στο έδαφός της μεγάλες εταιρείες.

Οι πολυεθνικές κατά κανόνα λειτουργούν σε πάρα πολλές χώρες αλλά συνήθως πληρώνουν φόρους επί των κερδών μόνο σε φορολογικές έδρες που επιλέγονται ειδικά για τους χαμηλούς συντελεστές τους. Αρχικά η νέα φορολογία εκτιμάται ότι θα εφαρμόζεται σε πολύ μεγάλες εταιρείες οι οποίες είναι και πιο επιθετικές στη χρήση φορολογικών παραδείσων. Τέτοιες εταιρείες είναι μεταξύ άλλων οι γίγαντες της τεχνολογίας Google, Amazon, Facebook και Apple.

Στις αρχές του Ιουνίου έγινε το πρώτο μεγάλο βήμα για να υπάρξει πρόοδος στο θέμα, όταν οι υπουργοί Οικονομικών των επτά ισχυρότερων χωρών στον κόσμο (G7) που συναντήθηκαν στο Λονδίνο κατέληξαν σε συμφωνία για τη φορολογία των πολυεθνικών σε παγκόσμιο επίπεδο. Τότε ο υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας Ρίσι Σουνάκ είχε αναφερθεί σε συμφωνία που θα επιβάλλει φόρο παγκοσμίως της τάξης του 15% σε μεγάλες εταιρείες και πως η φορολογία αυτή θα είναι στοχευμένη και στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Η συμφωνία ολοκληρώθηκε υπό τον συντονισμό του ΟΟΣΑ και περιλαμβάνει κανόνες για την κατανομή των δικαιωμάτων φορολόγησης ανά χώρα, επί κερδών των μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται κυρίως στη λεγόμενη ψηφιακή οικονομία.

Σύμφωνα με τη μέχρι τώρα συμφωνία οι μεγαλύτερες πολυεθνικές με περιθώρια κέρδους τουλάχιστον 10% θα πρέπει στο μέλλον να κατανείμουν το 20% από τα παγκόσμια αυτά κέρδη τους σε χώρες όπου πραγματοποιούν τις πωλήσεις τους. Εάν εφαρμοστεί αυτό, θα ανατρέψει καθεστώς πολλών ετών, όπου τα κέρδη φορολογούνται σε μια χώρα μόνο όταν οι εταιρείες έχουν εκεί φυσική παρουσία.