Η ηρωίδα από τη Θεσσαλονίκη, η Βενεζουέλα και τα Pandora Papers

Πολλές φορές η δημοσιογραφική έρευνα λαμβάνει αναπάντεχη τροπή. Ξεκινά με την πεποίθηση του δημοσιογράφου ότι θα εντοπίσει κάτι που έχει σχηματοποιηθεί στο μυαλό του με συγκεκριμένο τρόπο και τελικά προκύπτει κάτι εντελώς διαφορετικό. Η έρευνα κάποιων εκ των ελληνικών ονομάτων που αναφέρονται στις offshore των Pandora Papers έκρυβε τέτοιου είδους εκπλήξεις. Καθώς έφερε στην επιφάνεια την ιστορία μιας Ελληνίδας που επέζησε του Ολοκαυτώματος και έφυγε πλήρης ημερών το 2020.
Η Χαρά Σαΐα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 3 Φεβρουαρίου 1923 και η προσωπική της ιστορία είναι μυθιστορηματική.
AARON SOSA

Πρόκειται για την Alegra Calderon de Saias. Η Χαρά Σαΐα, όπως ήταν το ελληνικό της όνομα, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 3 Φεβρουαρίου 1923 και η προσωπική της ιστορία είναι μυθιστορηματική.

Όταν τον Σεπτέμβριο του 1943 οι Γερμανοί κατέλαβαν ολόκληρη την ελληνική επικράτεια και άρχισαν τους εκτοπισμούς των Εβραίων η Χαρά Σαΐα και η οικογένεια της, μεταφέρθηκαν στο Άουσβιτς. Ήταν μόλις 20 ετών. Στο Άουσβιτς βρέθηκε στο περιβόητο Μπίρκεναου, το στρατόπεδο εξόντωσης, όπου δολοφονήθηκαν περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι, κυρίως Εβραίοι, Σίντι και Ρομά. Η Σαΐα γλίτωσε καθώς την μετέφεραν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπέργκεν - Μπέλζεν στην Κάτω Σαξωνία. Σε αυτό το στρατόπεδο βρήκαν το θάνατο περισσότεροι από 70.000 άνθρωποι, κυρίως Σοβιετικοί αιχμάλωτοι πολέμου. Αλλά η Χαρά Σαΐα επιβίωσε.

Photo by Auschwitz-Birkenau State Museum

«Ήταν νύχτα όταν φτάσαμε στο Μπίρκεναου. Το πρωί είδαμε μερικές Γαλλίδες και τις ρωτήσαμε πού πήγαν τις μαμάδες, τους παππούδες, όλους. Μας είπαν σκληρόκαρδα: Βλέπετε αυτόν τον καπνό; Να τοι... Τους σκότωσαν όλους: τη μητέρα μου, τους θείους μου, τα ξαδέρφια μου, τους ανιψιούς μου. Από όλη την οικογένειά μου, μόνο εγώ επέστρεψα. Μόνο εγώ βγήκα ζωντανή». Με τον τρόπο αυτό η Χαρά Σαΐα διηγήθηκε το 2010 στον Βενεζουελάνο φωτορεπόρτερ Aaron Sosa τη μαρτυρία της από το Άουσβιτς.

Μετά την άνευ όρων συνθηκολόγηση των Γερμανών στις 9 Μαΐου 1945 και τον τερματισμό του πολέμου στην Ευρώπη η Χαρά Σαΐα επέστρεψε στην Ελλάδα, η οποία είχε ήδη από τις 12 Οκτωβρίου του 1944 απελευθερωθεί από τις δυνάμεις του άξονα. Στη Θεσσαλονίκη γνώρισε έναν παλιό της γνωστό τον οποίο και παντρεύτηκε. Απέκτησαν παιδί το 1946. Ωστόσο, εν μέσω των δύσκολων συνθηκών εκείνης περιόδους μετανάστευσαν. Αρχικά στις Ηνωμένες Πολιτείες και εν συνεχεία στη Βενεζουέλα, όπου και εγκαταστάθηκε μονίμως το 1956.

Η Χαρά Σαΐα έζησε στο Καράκας για περίπου 60 χρόνια, πριν μετακομίσει στο Μαϊάμι των ΗΠΑ, όπου ζουν και δραστηριοποιούνται τα παιδιά και τα εγγόνια της. Απεβίωσε πλήρης ημερών στις 12 Μαρτίου 2020. Κηδεύθηκε 9.200 χιλιόμετρα μακριά από την Θεσσαλονίκη, στο Lakeside Memorial Park and Funeral Home του Μαϊάμι.

Photo by Aaron Sosa

Τα Pandora Papers

Πως βρέθηκε το όνομα της Alegra Calderon de Saias στην ελληνική λίστα των Pandora Papers;

Η Διεθνής Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) έφερε στο φως 6.500.000 διαρροές οικονομικών εγγράφων που αφορούν σε 30.000 υπεράκτιες εταιρείες. Οι συνολικά 239 εγγραφές και 78 διευθύνσεις ελληνικού ενδιαφέροντος (που αφορούν όπως αποδείχθηκε γνωστούς επιχειρηματίες και δημόσια πρόσωπα), έγιναν από την ICIJ βάσει των δηλωθέντων στοιχείων των πραγματικών δικαιούχων των offshore εταιρειών.

Σε μια εξ αυτών των offshore, την Rosedale Finance Limited που συστάθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 1990 με έδρα της Βρετανικές Παρθένες Νήσους, αναφέρονταν ως μέτοχοι η Alegra Calderon de Saias και ο γιός της Salvador Calderon de Saias. Ως χώρα γέννησης της είχε δηλωθεί η Ελλάδα και ως πόλη διαμονής της το Καράκας της Βενεζουέλας.

Από το 1991 έως το 2009 η Rosedale Finance Limited εμφανιζόταν να εδρεύει σε ένα γνωστό αρχιτεκτονικά κτήριο της περίφημης Lincoln Road Mall στο Μαϊάμι και το 2009 μετέφερε την έδρα της σε άλλο σημείο του Biscayne Boulevard.

Καθώς η έρευνα της Διεθνούς Κοινοπραξίας Ερευνητών Δημοσιογράφων εκτείνεται πάντα σε βάθος και όλα τα στοιχεία δημοσιοποιούνται, έτσι βρέθηκε στη σχετική λίστα με τις 239 ελληνικούς ενδιαφέροντος εγγραφές και το όνομα της Χαρά Σαΐα.

Ένα βαρύ πλήγμα της μοίρας για την Ελληνίδα επιζήσασα του Ολοκαυτώματος ήταν ο θάνατος του γιου της Salvador Calderon de Saias σε ηλικία 70 ετών το 2016. Εκείνη ακολούθησε 4 χρόνια μετά…

Τα ονόματα που περιλαμβάνοντα στη λίστα με τους Έλληνες των Pandora Papers που έδωσε στη δημοσιότητα η Διεθνής Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) είναι τα εξής:

OFFICERLINKED TO
YIANNIS SIMOSISGreece
SOLOMON KAPETAGreece
FLORA MAIRY TZEIN KATSAOUNIGreece
ANTARAS KONSTANTINOSGreece
PANAGIOTA GIANNOPOULOUGreece
PANAGIOTIS KOUTALIDISGreece
PANAGIOTIS KOUTALIDISGreece
PANAGIOTIS KOUTALIDISGreece
KORALIA HELENI VOURAKIGreece
APOSTOLOS ATHANASOPOULOSGreece
CHRISTOS ATHANASOPOULOSGreece
CONSTANTINE KARATZASGreece
CONSTANTINA KATSIKIGreece
STELLA KALLIOPIGreece
STELLA KALLIOPIGreece
VASILEIOS BIRISGreece
EVRIPIDIS ADAMOUGreece
ANAGNOSTIS ADAMOSGreece
GEORGIOS KOPSIDAKISGreece
LOANNIS KONSTADINIDISGreece
SPYRIDON GILOMASGreece
MARIA GILOMASGreece
SOLOMON CAMHISGreece
GANKTY-GKY NATANGreece
GEORGE VOGIATZISGreece
PANAGIOTOUDA VOGIATZISGreece
MYRTO KAROTSIERIGreece
ATHANASIOS AMAXOPOULOSGreece
KONSTANTINOS PILADAKISGreece
ANTONIOS PASCHALIDISGreece
GEORGIOS THEODOSIS MALIOURISGreece
MARTINOS KONSTANTINOSGreece
EMMANUELBRGA CALDISGreece
VASILEIOS VANOSGreece
EVMORFIA CHATZIPASCHALIGreece
SPYRIDON CHRISTAKISGreece
ATHANASIOS KOKORISGreece
EMMANOUIL KALDISGreece
EMMANUEL CALDISGreece
IOANNIS CHR. YIOTISGreece
ANDREAS RIGASGreece
KONSTANTOS KONSTANTINOSGreece
SOFIA ALEXIADOUGreece
PADELEIMON KASETASGreece
SERGIOS KONSTANTINIDISGreece
LOUKIA MOATSOUGreece
ALEXANDROS GERONTIKOSGreece
DIMITRIOS LEKKASGreece
PANAGIOTIS ALAFOGIANNISGreece
STELLA KALLIOPIGreece
DIMITRIOS BOURASGreece
DIMITRIOS PSARADAKISGreece
IOANNIS DAVELOPOULOSGreece
KONSTANTINOS DAVELOPOULOSGreece
ALEXANDROS STRATOSGreece
IOANNIS ATH YIOTISGreece
KONSTANTINOS KANELLAKISGreece
ANDREAS KASTRINAKISGreece
ALEXIOS ANDREAS KASTRINAKISGreece
TONI SALTIELGreece
SOLITA SALTIELGreece
ROZI SALTIELGreece
NIKO SALTIELGreece
KALLIOPI KOULOUMPOUROUGreece
AIKATERINI KOULOUMPOUROUGreece
ALEX TSATSARONISGreece
ALEX TSATSARONISGreece
ANASTASIA KANTANAKIGreece
ILIAS MARGARITISGreece
GEORGE SAPOUNAKISGreece
PANAGIOTIS CHRYSOCHOSGreece
ANTONIOS TASOULASGreece
KALLIOPI KONIGreece
EVRIPIDIS DONTASGreece
CHIZAR MACHAOURIGreece
EVANGELOS CHARATSISGreece
DEBORAH HORNGreece
STELLA KALLIOPIGreece
PETROS POULMENTISGreece
IOANNIS DRAGNISGreece
PARASKEVAS DRAGNISGreece
RASELI KAPETAGreece
ATHANASIOS STERGIOPOULOSGreece
ESPERANZA CRISTINA SIMON PACHOUBrazil, Greece
DEMETRIADES DIMITRIOS EVAGGELOSSwitzerland, Greece
CATHERINE CHRISANTY CAMBOURAKISFrance, Greece
CHRISTOS PROVIDASGreece, South Africa
ALEGRA CALDERON DE SAIASGreece, Venezuela
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS APOSTOLOPOULOSAustria, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
ALEXANDROS PSAROPOULOSUnited Arab Emirates, Greece
ANDREAS POTAMIANOSSwitzerland, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
THEODOROS GIANNOUSISGreece, Monaco
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
AIKATERINI ROLOGISCyprus, Greece
DIMITRIOS KOPELOUZOSGreece, Monaco
ALEXEI MASMANOVCyprus, Greece
THEODOROS ANAGNOUUnited Kingdom, Greece
MARIA ANAGNOU KOTSONIUnited Kingdom, Greece
MAURICE MOISES FRANCES PAPADOPOULOSSpain, Greece
SAMOUIL MATSASSwitzerland, Greece
EFSTRATIOS APERGISGreece, Sudan
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
KONSTANTINOS STRANOMITISGreece, Malta
ANASTASIOS CHRISTAKISUnited Kingdom, Greece
LARISA GIANNOULIDOUBulgaria, Greece
NTIPSY ZOULAINA MOLINA TAMAGIOSpain, Greece
MICHAIL POLATUnited Arab Emirates, Greece
MICHAIL POLATUnited Arab Emirates, Greece
KONSTANTINOS PETRIDISUnited Arab Emirates, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
ALEXIOS PATOURIDISGreece, Monaco
EFSTATHIA PYLARINOUSwitzerland, Greece
CHRISTOFOROS STRATOSUnited Kingdom, Greece
ALEXANDRA STRATOSUnited Kingdom, Greece
CHARLOTTE MARIA YPATIA STRATOSUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
KONSTANTINOS PETALASUnited Kingdom, Greece
CONSTANTINO APOSTOLO RUSODIMOS RUSODIMOSGreece, Panama
CHALARAKI CHRYSANTHIGreece, Malta
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
KONSTANTINOS PETRIDISUnited Arab Emirates, Greece
TZOUMANA PETRIDIUnited Arab Emirates, Greece
LEA PODLUBNAIGreece, Israel
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
SESIL LEVY HANOCHBrazil, Greece
ANDREAS VOURLOUMISGreece, Hong Kong
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
ELENI PRASKELICyprus, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
DIMITRIOS ANTONIOS ANYFANTAKISUnited Arab Emirates, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
SAVVAS HADJIKYRIAKOUCyprus, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
MONICA-DICKY PUPERGreece, Netherlands
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS KANTASGreece, Monaco
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
SAVVAS HADJIKYRIAKOUCyprus, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
SAVVAS HADJIKYRIAKOUCyprus, Greece
SAMOUIL MATSASSwitzerland, Greece
SAMOUIL MATSASSwitzerland, Greece
MERYL LEVYGreece, Israel
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
ANGELOS MICHALOPOULOSGreece, Monaco
ANGELOS MICHALOPOULOSGreece, Monaco
BYRON NICOLAIDESGreece, Turkey
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
GEORGIOS DEMATHASUnited Kingdom, Greece
IOANNA VARDINOYANNISSpain, Greece
ALEXANDROS PANAYOTOPOULOSGreece, Italy
ADIGONI GALINEOUFrance, Greece
THEODOSSIA KARAIOSSIFOGLOUFrance, Greece
MICHAEL LOCKWOODUnited Kingdom, Greece
MICHALIS HADJIYIANNISCyprus, Greece
MARINOS KIAYIASCyprus, Greece
IOANNIS KOULAKOGLOUUnited Kingdom, Greece
IOANNIS KOULAKOGLOUUnited Kingdom, Greece
IOANNIS KOULAKOGLOUUnited Kingdom, Greece
KONSTANTINOS TRINTAFILLIDISUnited Kingdom, Greece
EFSTATHIOS VOGIATZISGreece, South Africa, Zambia
NIKOLAOS TSANTSARAKISCyprus, Germany, Greece
ANDREAS RIZAL VOURLOUMISGreece, Hong Kong, Indonesia
ANDREAS RIZAL VOURLOUMISGreece, Hong Kong, Indonesia
ALICHI ELENI GEORGOPULUGreece, Italy, Monaco
IOANNIS PRODROMOS IOSIFIDISGreece
IOANNIS PRODROMOS IOSIFIDISGreece
IOANNIS PRODROMOS IOSIFIDISGreece
IOANNIS PRODROMOS IOSIFIDISGreece
VASILEIOS PAPADOPOULOSGreece
DIMITRIOS ARGYROSGreece
MICHAIL MAVROMMATISGreece
ANGELOS GRIGOROPOULOSGreece
IOANNIS MARGARNOISGreece
EFSTATHIOS GIANNAKOPOULOSGreece
EFSTATHIOS GIANNAKOPOULOSGreece
VIITA CHEREPANOVGreece
FOTIOS RONTOGIANNISGreece
KONSTANTINOS TRIGKASGreece
ILIAS LIANOSUnited Kingdom, Greece
VITALIY CHEREPANOVGreece, Ukraine
IOANNIS DELIDAKISGreece, Romania

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Μία «παρεξήγηση» έφερε τη σύλληψη του κροίσου Μπένι Στέινμετζ στην Αθήνα

Απογραφή 2021: Τι θα κερδίσουν όσοι αυτοαπογραφούν - Πώς θα μπείτε στην κλήρωση

Στους τρεις μήνες το πιστοποιητικό νόσησης - Εξετάζονται αλλαγές για το πιστοποιητικό εμβολιασμού