Φυσικό αέριο: Άνω των 4 δισ. ευρώ η επιβάρυνση για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις
Κάθε αύξηση 10 ευρώ στη διεθνή τιμή του φυσικού αερίου συνεπάγεται επιβάρυνση 600 εκατ. ευρώ για την οικονομία και τα νοικοκυριά. Αυτό συνεπάγεται πως σε ετήσια βάση η επιβάρυνση για τα ελληνικά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις έχει ξεπεράσει τα 4 δισ. ευρώ.
Το κόστος μεταφέρεται με τρεις τρόπους στην οικονομία και τροφοδοτεί τον πληθωρισμό. Μέσω της ηλεκτροπαραγωγής, της βιομηχανίας (ενεργειακής και μη-ενεργειακής χρήσης) και της οικιακής θέρμανσης.
Με δεδομένες τις συνθήκες και τους περιορισμούς στη διαμόρφωση των τιμών του φυσικού αερίου, μία άμεση λύση ανακούφισης του ενεργειακού κόστους για τις ελληνικές επιχειρήσεις θα ήταν η προσαρμογή του ΕΦΚ στα ελάχιστα δυνατά επίπεδα που προβλέπονται από την κοινοτική νομοθεσία. Μια μείωση του ΕΦΚ στο φυσικό αέριο θα βελτίωνε τις δυνατότητες τιμολόγησης των ελληνικών επιχειρήσεων και θα βοηθούσε στη διατήρηση του παραγωγικού δυναμικού μέχρι να ενισχυθεί η εγχώρια ζήτηση. Ακόμη, η ενσωμάτωσή της στις τιμές των προϊόντων, θα βελτίωνε την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας παραγωγής, με ευρύτερες επιπτώσεις στο σύνολο της οικονομίας.
Η κυβέρνηση από το τέλος Αυγούστου 2021 έχει προχωρήσει σε πλήρη απαλλαγή από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης των ποσοτήτων φυσικού αερίου που καταναλώνονται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά δεν έχει κάνει το ίδιο για τους λογαριασμούς επιχειρήσεων και νοικοκυριών.
Καθώς η βιομηχανία είναι ο δεύτερος σημαντικότερος καταναλωτής φυσικού αερίου στην Ελλάδα μετά την ηλεκτροπαραγωγή, το ΙΟΒΕ έχει προσφάτως εκτιμήσει πως η προσαρμογή του ΕΦΚ στο φυσικό αέριο της βιομηχανίας μπορεί να αυξήσει το ΑΕΠ κατά 242 εκατ. ευρώ και την απασχόληση κατά 5.257 θέσεις εργασίας. Με τις σημερινές συνθήκες η επίδραση αυτή μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερη,
Η συνεισφορά από τη μείωση του ΕΦΚ φυσικού αερίου στη βιομηχανία (ενεργειακή και μη ενεργειακή χρήση) δεν είναι αμελητέα, καθώς παρά το γεγονός ότι η μείωση είναι μικρότερη, ο τομέας της βιομηχανίας εμφανίζει ισχυρά πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα.
Να σημειωθεί πως το Ευρωπαϊκό Δίκαιο Ανταγωνισμού παρέχει ευελιξία στα κράτη μέλη για να λαμβάνουν μέτρα στήριξης που όμως δεν στρεβλώνουν αδικαιολόγητα τον ανταγωνισμό στην αγορά. Σε αυτά περιλαμβάνονται μέτρα άμεσης στήριξης των πλέον ευάλωτων και ενεργειακά φτωχών, με τη μορφή παροχών ή επιδομάτων ενέργειας, όπως αυτά που εφαρμόζει η Ελλάδα, αλλά και μέτρα γενικού χαρακτήρα.
Όταν από αυτά τα γενικά μέτρα στήριξης επωφελούνται όλοι οι καταναλωτές επί ίσοις όροις, τότε δεν συνιστούν κρατική ενίσχυση. Τέτοια μη επιλεκτικά μέτρα μπορούν να είναι π.χ. η γενική μείωση φόρων ή εισφορών ή η εφαρμογή ενός μειωμένου συντελεστή στην προμήθεια φυσικού αερίου, ηλεκτρικής ενέργειας ή τηλεθέρμανσης. Και η κυβέρνηση δεν έχει κάνει βήματα για την αξιοποίηση αυτής της ευελιξίας.
