Οι οδηγίες του ΔΝΤ για την αναδιάρθρωση κρατικών χρεών - Οι αναφορές στην Ελλάδα
Μια σοβαρή συζήτηση για την αναδιάρθρωση των συσσωρευμένων κρατικών χρεών λόγω της πανδημίας άνοιξε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα και στην οποία εμπεριέχονται και αναφορές και στην Ελλάδα.
Εξετάζοντας αναδιαρθρώσεις χρέους των τελευταίων 40 ετών το ΔΝΤ αναλύει το πότε και πώς πρέπει να αναδιαρθρώνεται το δημόσιο χρέος όταν δεν είναι βιώσιμο, ώστε να ελαχιστοποιούνται παράλληλα οι οικονομικές και χρηματοοικονομικές διαταραχές.
Κατά το ΔΝΤ η αναδιάρθρωση του χρέους είναι ένα εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τα κράτη που αντιμετωπίζουν δημοσιονομική και οικονομική πίεση. Για να είναι επιτυχημένη θα πρέπει να είναι καλά σχεδιασμένη, ώστε να αποφεύγει να κάνει περισσότερο κακό παρά καλό.
Για να διασφαλιστεί ότι θα γίνει σωστά την πρώτη φορά, η αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους θα πρέπει να αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου πακέτου πολιτικής που αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τα υποκείμενα προβλήματα και τις ευπάθειες χρέους.
Αναφερόμενο μεταξύ άλλων και στην ελληνική αναδιάρθρωση του χρέους – και αναδεικνύοντάς και τα θετικά και τα αρνητικά της – το ΔΝΤ αναφέρει πως μια στρατηγική που δεσμεύει τους πιστωτές εποικοδομητικά και όσο το δυνατόν με πιο διαφανή τρόπο και η οποία βασίζεται σε κίνητρα που είναι συμβατά με την αγορά και που παρουσιάζει την αναδιάρθρωση ως μέρος ενός συνεπούς μακροοικονομικού σχεδίου συνήθως λειτουργεί καλύτερα.
Χωρίς να κάνει οποιαδήποτε νύξη στην καθυστερημένη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους το ΔΝΤ αναφέρει πως το κούρεμα του ελληνικού χρέους το 2012 μείωσε το δημόσιο χρέος κατά 106 δισ. ευρώ (54% ΑΕΠ), αλλά δημιούργησε επίσης νέο χρέος 30 δισ. ευρώ προς το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητάς (EFSF) και απαίτησε περίπου 36 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Έτσι, η καθαρή μείωση του χρέους ανήλθε σε περίπου 40 δισ. ευρώ.
Αναφέρει δε πως «επειδή η βιωσιμότητα του χρέους δεν είχε επιτευχθεί και οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων παρέμειναν υψηλές», στις 11 Δεκεμβρίου 2012, ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους διεξήγαγε μια πράξη εξαγοράς χρέους (με χρήση αντίστροφης δημοπρασίας) με επιλέξιμα (62 δισ. ευρώ σε ονομαστική αξία) νέα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου που είχαν εκδοθεί τον Μάρτιο στα πλαίσια του του PSI. Σχεδόν 31,9 δισ. ευρώ από αυτούς τους τίτλους αποκτήθηκαν με κόστος 11,3 δισ. ευρώ».
Με την ανωτέρω περιγραφή το ΔΝΤ αναδεικνύει τις αδυναμίες της ελληνικής αναδιάρθρωσης χρέους και τους συμβιβασμούς στους οποίους προχώρησε η Ελλάδα εν μέσω των συγκεκριμένων συσχετισμών δυνάμεων που επικρατούσαν στην ευρωζώνη.