Εξοικονομώ 2021: Παράταση έως τις 15 Μαρτίου για τις αιτήσεις
Νέα παράταση στη λειτουργία της πλατφόρμας υποβολής αιτήσεων για το πρόγραμμα Εξοικονομώ για την ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων ανακοίνωσε ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας στο κλείσιμο των ανακοινώσεών του για την επιδότηση σε ηλεκτρικό ρεύμα και φυσικό αέριο για τον μήνα Φεβρουάριο.
Όπως είπε ο κ. Σκρέκας η παράταση μέχρι τις 15 Μαρτίου για την λειτουργία της πλατφόρμας υποβολής αιτήσεων για το νέο Εξοικονομώ αποφασίστηκε λόγω των δυσμενών συνθηκών που επικράτησαν κατά τον πρώτο μήνα έναρξης του προγράμματος. Σημειώνεται ότι με την αμέσως προηγούμενη παράταση η πλατφόρμα θα έκλεινε στις 15 Φεβρουαρίου.
Μέχρι στιγμής για το πρόγραμμα Εξοικονομώ έχουν υποβληθεί περισσότερες από 80.000 αιτήσεις.
Παράλληλα ο κ. Σκρέκας επανέλαβε ότι τους επόμενους μήνες θα τρέξει το πρόγραμμα αντικατάστασης κλιματιστικών και ψυγείων το οποίο, όπως σημείωσε, μπορεί να επιφέρει μείωση έως και κατά 30% στην κατανάλωση ενέργειας για τα νοικοκυριά.
«Εξοικονομώ 2021»
Στο «Εξοικονομώ 2021» (https://exoikonomo2021.gov.gr/), οι σημαντικότερες αλλαγές, σε σχέση με το παρελθόν, αφορούν στην κατάργηση της χρονικής προτεραιότητας στην αξιολόγηση των αιτήσεων, στη θέσπιση κοινωνικών κριτηρίων αξιολόγησης και στη δημιουργία λίστας επιλαχόντων. Για πρώτη φορά δημιουργείται ξεχωριστός προϋπολογισμός ύψους 100 εκατ. ευρώ για τα ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ λαμβάνεται ειδική μέριμνα για μονογονεϊκές οικογένειες, πολύτεκνους και νοικοκυριά με ΑμεΑ. Το «Εξοικονομώ 2021» θα συμβάλλει στην ενεργειακή αναβάθμιση 38% περισσότερων κατοικιών σε σχέση με τον προηγούμενο κύκλο του προγράμματος.
Ως σημαντικότερο κριτήριο για την βαθμολόγηση των αιτήσεων, ορίζεται η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων σε ποσοστό 50% και ακολουθεί το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα σε ποσοστό 15%. Για νοικοκυριά με ατομικά εισοδήματα έως 5.000 ευρώ και με οικογενειακά εισοδήματα έως 10.000 ευρώ, η επιδότηση ανέρχεται στο 75%. Για τα νοικοκυριά αυτά, παρέχεται η δυνατότητα έκδοσης άτοκου δανείου με εγγύηση του Δημοσίου για το ποσοστό της ίδιας συμμετοχής.
Το πρόγραμμα εντάσσεται στα εμβληματικά έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Χρηματοδοτείται με 632 εκατ. ευρώ και συνολικά αναμένεται να κινητοποιηθούν κεφάλαια πάνω από 1 δισ. ευρώ, με τη μέση εκτιμώμενη επιδότηση να διαμορφώνεται σε ποσοστό 62% επί της συνολικής δαπάνης.
Το «Εξοικονομώ 2021» θα βελτιώσει αισθητά την ενεργειακή κλάση των νοικοκυριών, επιτυγχάνοντας εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας πάνω από 30% για κάθε κατοικία. Οι κατοικίες που θα επιλεγούν για υπαγωγή στο πρόγραμμα πρέπει να πληρούν τις εξής προϋποθέσεις:
- Να υφίστανται νόμιμα.
- Να μην έχουν κριθεί κατεδαφιστέες.
- Να χρησιμοποιούνται ως κύριες κατοικίες.
- Να έχουν καταταχθεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Ά Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.
Ωφελούμενοι
Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα με εμπράγματο δικαίωμα σε επιλέξιμη κατοικία. Το εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα/επικαρπία/ψιλή κυριότητα) του αιτούντα θα πρέπει να υφίσταται κατά το έτος αναφοράς του προγράμματος (φορολογικό έτος 2020), όπως και κατά την υποβολή της αίτησης.
Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων (συγκυρίων) σε επιλέξιμη κατοικία: αν η κύρια χρήση τής υπό αίτηση κατοικίας γίνεται από έναν εκ των συγκυρίων, δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχει μόνον ο συγκύριος που την ιδιοκατοικεί.
Αν η κύρια χρήση τής υπό αίτηση κατοικίας αφορά σε έτερο πρόσωπο μη συγκύριο (δωρεάν παραχώρηση/ενοικίαση), δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχει οποιοσδήποτε εκ των συγκυρίων με εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας/επικαρπίας (όχι ψιλή κυριότητα).
Η κύρια χρήση της κατοικίας καταγράφεται στα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του χρήστη εντός των τελευταίων 3 ετών, με προτεραιότητα το έτος αναφοράς (φορολογικό έτος 2020).
Σε περίπτωση που από τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος για το έτος αναφοράς προκύπτει ότι το ακίνητο δεν ήταν σε χρήση (κενό διαμέρισμα, κενή μονοκατοικία) το εν λόγω φορολογικό έτος, για την πιστοποίηση της κύριας χρήσης κατοικίας θα χρησιμοποιηθούν αντίστοιχα δικαιολογητικά ενός εκ των δύο προηγούμενων φορολογικών ετών. Εάν η κατοικία έχει αποκτηθεί μετά τις 31.12.2020 (πρόσφατη απόκτηση ακινήτου), θα ζητηθεί έγγραφη δέσμευση για την κύρια χρήση της κατοικίας.
Στις ενοικιαζόμενες κατοικίες εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κανονισμού 1407/2013 της Επιτροπής Ε.Ε. για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis), όπου καθορίζονται τα όρια σώρευσης. Δεν είναι επιλέξιμες κατοικίες με χρήση βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Στο πλαίσιο του Προγράμματος υπάρχουν 2 διακριτοί τύποι αιτήσεων:
- Αίτηση μεμονωμένου διαμερίσματος ή μονοκατοικίας.
- Αίτηση πολυκατοικίας (συμπεριλαμβανομένων των αιτήσεων των διαμερισμάτων ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία).
Δικαίωμα υποβολής
Σε περίπτωση όπου υπάρχουν πολλοί συγκύριοι και η χρήση της κύριας κατοικίας γίνεται από κάποιον από αυτούς, δικαίωμα υποβολής αίτησης στο πρόγραμμα έχει μόνον ο συγκύριος που ιδιοκατοικεί και λαμβάνει το αντίστοιχο κλιμακωτό ποσοστό ανά εισοδηματική κατηγορία.
Αντίστοιχα, σε περίπτωση όπου η χρήση κατοικίας γίνεται από τρίτο πρόσωπο-μη συγκύριο (δωρεάν παραχώρηση/ενοικίαση), δικαίωμα υποβολής αίτησης στο πρόγραμμα έχει οποιοσδήποτε εκ των επικαρπωτών – πλήρων κυρίων (όχι ο ψιλός κύριος) και λαμβάνει το αντίστοιχο κλιμακωτό ποσοστό ανά εισοδηματική κατηγορία.
Για αιτήσεις πολυκατοικίας, όταν συμμετέχει το σύνολο των χιλιοστών της πολυκατοικίας, προβλέπεται πρόσθετη επιχορήγηση (bonus) +10% στο προβλεπόμενο ποσοστό επιχορήγησης του κάθε συμμετέχοντος διαμερίσματος.
Το ποσοστό επιχορήγησης αφορά στον επιλέξιμο προϋπολογισμό παρεμβάσεων. Για το υπόλοιπο ποσοστό έως το 100% του επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων υφίσταται η δυνατότητα χορήγησης δανείου με επιδότηση επιτοκίου, στη βάση σχετικού αιτήματος του ωφελουμένου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η δαπάνη για το κόστος των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων, η δαπάνη του συμβούλου έργου, η δαπάνη για την κατάρτιση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας, καθώς και τυχόν λοιπές δαπάνες μελετών, καλύπτονται εξ ολοκλήρου από το πρόγραμμα.
Προϋποθέσεις
Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:
- Υφίσταται νόμιμα.
- Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
- Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.Έχει καταταχθεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ’.
Σε καμία περίπτωση δεν είναι επιλέξιμες οι ιδιοκτησίες του κτιρίου που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία (π.χ. κατάστημα στο ισόγειο κτιρίου).
Επισημαίνεται ότι, λόγω των ηλεκτρονικών διασταυρώσεων των στοιχείων κατοικίας που καταχωρίζονται στην αίτηση με τα αντίστοιχα στοιχεία που έχουν δηλωθεί στη φορολογική αρχή, είναι απαραίτητο στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του ενοίκου (Ε1), εάν υπάρχει μίσθωση/δωρεάν παραχώρηση της κύριας κατοικίας, και στην αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας (Ε2), καθώς και στη δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) να εμπεριέχεται πλήρως και ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικού ρεύματος του ακινήτου.
Τι καλύπτεται
Ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών ορίζεται η 1η/2/2020 βάσει του Κανονισμού (Ε.Ε.) 2021/241 για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Δεν είναι επιλέξιμα έργα τα οποία, βάσει των προσκομιζόμενων παραστατικών δαπάνης, έχουν ολοκληρωθεί ως προς το φυσικό αντικείμενο ή έχουν εκτελεστεί πλήρως μέχρι και την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
Μόνον οι παρεμβάσεις που ολοκληρώνονται μετά την έκδοση του Α’ ΠΕΑ μπορούν να θεωρηθούν επιλέξιμες για το πρόγραμμα και σε κάθε περίπτωση οι δαπάνες θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί από την 1η/2/2020 (ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας) και μετά.
Διευκρινίζεται ότι, στο πλαίσιο των απαιτήσεων του Προγράμματος, γίνονται δεκτά ΠΕΑ, που έχουν εκδοθεί μετά την 27η.11.2017 (ημερομηνία ενεργοποίησης του πληροφοριακού συστήματος έκδοσης Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης βάσει του ΚΕνΑΚ που έχει εγκριθεί με την απόφαση ΔΕΠΕΑ/οικ. 178581/30.06.2017, ΦΕΚ Β’ 2367/12.07.2017) και προ της 1ης/2/2020, καθώς και μελέτες και Εγκρίσεις Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας που έχουν εκδοθεί προ της 1ης/2/2020, η δαπάνη τους όμως δεν είναι επιλέξιμη από το Πρόγραμμα.
Οι παρεμβάσεις, που υποβάλλονται με την αίτηση για υπαγωγή στο πρόγραμμα, προκύπτουν βάσει των συστάσεων του Ενεργειακού Επιθεωρητή και αφορούν αποκλειστικά στις ακόλουθες κατηγορίες επιλέξιμων παρεμβάσεων:
1. Αντικατάσταση κουφωμάτων.
2. Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης.
3. Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης.
4. Σύστημα ZNX με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
5. Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης (smart home, αναβάθμιση φωτισμού).
Ελάχιστες ενεργειακές απαιτήσεις
Οι παρεμβάσεις που θα γίνουν στις κατοικίες θα πρέπει να ικανοποιούν τις ελάχιστες απαιτήσεις του «Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων» (ΚΕνΑΚ), καθώς και τις πρόσθετες απαιτήσεις του προγράμματος.
Η πρόταση (συνδυασμός παρεμβάσεων) για ενεργειακή αναβάθμιση, που υποβάλλεται με την αίτηση, θα πρέπει να καλύπτει τον ελάχιστο ενεργειακό στόχο αίτησης, ως εξής:
- Για αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων και μονοκατοικιών, αναβάθμιση κατά 3 ενεργειακές κατηγορίες, σε σχέση με την κατάταξη στο Α’ ΠΕΑ.
- Για αιτήσεις πολυκατοικιών , αναβάθμιση κατά 3 ενεργειακές κατηγορίες, σε σχέση με την κατάταξη στο Α’ ΠΕΑ.
Κριτήρια αξιολόγησης
Τα κριτήρια αξιολόγησης των αιτήσεων υπαγωγής θα είναι τα ακόλουθα:
- Κόστος εξοικονόμησης ενέργειας 50%.
- Εισόδημα/μέλος οικογένειας 14%.
- Βαθμοημέρες θέρμανσης 7%.
- Ενεργειακή κλάση βάσει Α’ ΠΕΑ 5%.
- Παλαιότητα κατασκευής 3%.
- ΑμεΑ 7%.
- Μονογονεϊκή οικογένεια 7%.
- Πολύτεκνοι 7%.
Για αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων, μονοκατοικιών και διαμερισμάτων ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία
Κάθε φυσικό πρόσωπο που επιθυμεί να συμμετάσχει στο πρόγραμμα πρέπει αρχικά να ελέγξει εάν είναι «επιλέξιμος ωφελούμενος» και εάν η ιδιοκτησία του μπορεί να θεωρηθεί «επιλέξιμη κατοικία».
Αν είναι λοιπόν δικαιούχος, θα πρέπει να έχει κωδικούς πρόσβασης για την εφαρμογή TAXISnet, καθώς δεν υφίσταται δυνατότητα υποβολής αίτησης στο πρόγραμμα για φυσικά πρόσωπα που δεν είναι πιστοποιημένα μέσω της εφαρμογής και δεν έχουν κωδικούς πρόσβασης.
Διαμερίσματα
Τα δικαιολογητικά υποβολής αίτησης διαμερίσματος είναι:
1. Οικοδομική άδεια ή/και άλλο αντίστοιχο/πρόσθετο νομιμοποιητικό έγγραφο (όπως υπαγωγή της δηλούμενης κατασκευής ή χρήσης σε νόμο τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών).
2. Λογαριασμός παροχής ηλεκτρικού ρεύματος.
3. Εάν η διεύθυνση που αναγράφεται στα δικαιολογητικά που προσκομίζονται δεν ταυτίζεται με τη σημερινή διεύθυνση του ακινήτου, απαιτείται επιπλέον η προσκόμιση βεβαίωσης από τον οικείο ΟΤΑ από την οποία να προκύπτει η ταυτοποίηση του ακινήτου (στην περίπτωση διαμερίσματος, ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία η βεβαίωση ΟΤΑ είναι 1 και ενιαία και υποβάλλεται από τον εκπρόσωπο).
4. Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ ΠΕΑ) (στην περίπτωση διαμερίσματος ως μέρος αίτησης σε Πολυκατοικία το Α’ ΠΕΑ πολυκατοικίας υποβάλλεται από τον εκπρόσωπο).
5. Φωτογραφική αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης των τμημάτων και επιφανειών του ακινήτου στα οποία προτείνονται παρεμβάσεις. Υποβάλλονται ηλεκτρονικά κατ’ ελάχιστον 5 ηλεκτρονικά αρχεία μορφής .jpeg
6. Σε περίπτωση που η κατοικία ενοικιάζεται, υποβάλλεται από τον αιτούντα (πλήρη κύριο/ επικαρπωτή) δήλωση συμμόρφωσης με τον κανονισμό De Minimis, όπως αυτός εκάστοτε ισχύει, σύμφωνα με το Παράρτημα ΙΧ.
7. Στην περίπτωση που ο υπόχρεος φορολογικής δήλωσης ή/και η σύζυγος είναι φορολογικός κάτοικος εξωτερικού, υποβάλλονται επιπρόσθετα:
- Πιστοποιητικό Φορολογικής Κατοικίας (CERTIFICATE OF TAX RESIDENCE), το οποίο θα πρέπει να συμπληρωθεί, υπογραφεί και σφραγισθεί από την αρμόδια φορολογική αρχή της κατοικίας του.
- Φορολογική δήλωση για το φορολογικό έτος 2020, που έχει υποβληθεί στη χώρα φορολογικής κατοικίας.
Τα ανωτέρω δικαιολογητικά πρέπει να υποβάλλονται συνοδευόμενα από επίσημη μετάφρασή τους στην ελληνική γλώσσα από αρμόδια αρχή.
8. Σε περίπτωση που νομίμως προκύπτει η μη υποχρέωση υποβολής φορολογικής δήλωσης, υποβάλλεται υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986, σύμφωνη με το σχετικό Υπόδειγμα βάσει της εγκυκλίου ΔΕΑΦ Α 1138225 ΕΞ 2018 της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων σύμφωνα με το Παράρτημα Χ, καθώς και δικαιολογητικά, κατά περίπτωση, για τη διαπίστωση από τον Φορέα Υλοποίησης ότι πληρούνται τα κριτήρια του προγράμματος. Η Υπεύθυνη Δήλωση πρέπει να φέρει βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του δηλούντος.
9. Στην περίπτωση που ο αιτών δεν είχε εμπράγματο δικαίωμα επί του ακινήτου και για πρώτη φορά αποκτήθηκε τέτοιο δικαίωμα μετά την 31η.12.2020, υποβάλλονται επιπρόσθετα:
- Ο τίτλος ιδιοκτησίας.
- Το πιστοποιητικό μεταγραφής από το αρμόδιο υποθηκοφυλακείο ή το πιστοποιητικό καταχώρισής του στα κτηματολογικά φύλλα του οικείου Κτηματολογικού Γραφείου.
- Υπεύθυνη Δήλωση Ν. 1599/1986 του αιτούντος (Παράρτημα ΧΙ), όπου δηλώνεται ότι το ακίνητο θα χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία είτε από τον ίδιο είτε από τρίτο πρόσωπο, δηλώνοντας επίσης το ονοματεπώνυμο και τον ΑΦΜ του προσώπου αυτού.
Επισημαίνεται ότι για την υποβολή αίτησης θα πρέπει να προηγηθεί η καταχώρηση/τροποποίηση της δήλωσης Στοιχείων Ακινήτων Ε9.
10. Σε περίπτωση που ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας ή η σύζυγος υπόχρεου και τα εξαρτώμενα τέκνα διαθέτουν αναπηρία σε βαθμό τουλάχιστον 67%, υποβάλλεται η «Γνωστοποίηση Αποτελέσματος Πιστοποίησης Αναπηρίας», που εκδίδεται από το Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας.
11. Σε περίπτωση πολυτεκνικής ιδιότητας, υποβάλλεται Πιστοποιητικό Πολυτεκνικής Ιδιότητας με ψηφιακή υπογραφή της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδος (ΑΣΠΕ).
Πολυκατοικίες
Τα δικαιολογητικά για αιτήσεις πολυκατοικίας είναι:
1. Απόφαση Γενικής Συνέλευσης Συνιδιοκτητών Πολυκατοικίας (Απόφαση Γενικής Συνέλευσης) για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα με συγκεκριμένες παρεμβάσεις και ορισμός εκπροσώπου πολυκατοικίας (Εντυπο παραρτήματος ΙΙ) συνιδιοκτητών στις αιτούμενες παρεμβάσεις.
2. Οικοδομική άδεια ή/και άλλο αντίστοιχο/πρόσθετο νομιμοποιητικό έγγραφο (όπως υπαγωγή της δηλούμενης κατασκευής ή χρήσης σε νόμο τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών).
3. Φωτοαντίγραφο λογαριασμού παροχής ηλεκτρικού ρεύματος κοινοχρήστων.
4. Εάν η διεύθυνση που αναγράφεται στα δικαιολογητικά που προσκομίζονται δεν ταυτίζεται με τη σημερινή διεύθυνση του ακινήτου, απαιτείται επιπλέον η προσκόμιση βεβαίωσης από τον οικείο ΟΤΑ, από την οποία να προκύπτει η ταυτοποίηση του ακινήτου.
5. Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ ΠΕΑ).
6. Φωτογραφική αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης των τμημάτων και επιφανειών της πολυκατοικίας στα οποία προτείνονται παρεμβάσεις. Υποβάλλονται ηλεκτρονικά κατ’ ελάχιστον 5 ηλεκτρονικά αρχεία ανά συμμετέχον διαμέρισμα μορφής
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.