Ποια δάνεια απαλλάσσονται από την επιβολή τελών χαρτοσήμου

Ειδικότερα, με δύο αποφάσεις του ΣτΕ (2163/2020 και 2323/2020) κρίθηκε ότι έντοκα χρηματικά δάνεια χορηγούμενα, έστω και ευκαιριακά, από ήδη υποκείμενο σε ΦΠΑ (επιχειρήσεις) απαλλάσσονται από την επιβολή τελών χαρτοσήμου.

Πιο συγκεκριμένα, το ΣτΕ δέχθηκε ότι έντοκα δάνεια από υποκείμενο στο φόρο απαλλάσσονται από την επιβολή τελών χαρτοσήμου, δεδομένου ότι οι τόκοι ως αντάλλαγμα βρίσκονται στο πεδίο εφαρμογής του ΦΠΑ και απαλλάσσονται από τον φόρο αυτό.

Οι προϋποθέσεις για την απαλλαγή έχουν ως εξής: (α) δάνεια που παρέχονται από υποκείμενο στον ΦΠΑ, (β) εντόκως, όπου ο τόκος αποτελεί το αντάλλαγμα για την παροχή της πίστωσης και (γ) ακόμα και ευκαιριακά, χωρίς δηλαδή η παροχή πιστώσεων να αποτελεί κύρια δραστηριότητα του δανειοδότη.

Μάλιστα, η διατύπωση του ΣτΕ κρίνεται ως αρκετά γενική ώστε με απόλυτο τρόπο καταργεί την επιβολή τελών χαρτοσήμου στα δάνεια που πληρούν τις ανωτέρω προϋποθέσεις. Η εξέλιξη αυτή εκτιμάται ως εξόχως σημαντική για τον χώρο του φορολογικού δικαίου, καθώς επιλύεται ένα ζήτημα που διαχρονικά απασχολούσε την ελληνική νομολογία και προκαλούσε ανασφάλεια στις ελληνικές επιχειρήσεις ενώ, παράλληλα, διευκολύνεται η χρηματοδότησή τους από την στιγμή που απαλλάσσονται από ένα πρόσθετο κόστος κατά την προσπάθεια άντλησης κεφαλαίων.

Ωστόσο, η μη παροχή σχετικών διευκρινίσεων από τη φορολογική διοίκηση προς την κατεύθυνση αυτή, τόσο προς τους ελεγκτές της όσο και προς τους φορολογούμενους, προκαλεί σύγχυση και προβληματισμούς στο πλαίσιο φορολογικών ελέγχων, επιτείνει αδικαιολόγητα την ανασφάλεια των φορολογούμενων και, εν γένει, δεν συμβαδίζει με την αρχή της χρηστής διοίκησης.