Ουκρανική κρίση: Φόβοι για ντόμινο ανατιμήσεων σε ενέργεια και τρόφιμα

Η ενεργειακή επάρκεια, ένα νέο κύμα ακρίβειας σε βασικά είδη τροφίμων αλλά και ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός είναι οι βασικοί κίνδυνοι που ελλοχεύουν για την Ελλάδα στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν τα εφιαλτικά σενάρια για γενικευμένη σύγκρουση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.

Ως προς την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας, το θέμα εξετάστηκε χθες στην έκτακτη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ υπό την προεδρία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και με τη συμμετοχή του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα. Το κύριο μήνυμα που εκπέμπεται από τη χθεσινή έκτακτη σύσκεψη είναι ότι οι ελληνικές Αρχές έχουν προετοιμαστεί για κάθε ενδεχόμενο.

Το πλέον ακραίο σενάριο είναι η διακοπή παροχής αερίου στην Ευρώπη. Σε αυτήν την περίπτωση για να επηρεαστεί η Ελλάδα θα πρέπει να παύσει η προμήθεια μέσω του αγωγού που διασχίζει την Τουρκία (TurkStream) και τη Βουλγαρία. Πράγμα ακραίο, όπως αναφέρουν πηγές.

Στη σύσκεψη του ΚΥΣΕΑ εξετάστηκε το προαναφερόμενο σενάριο και οι εναλλακτικές που υπάρχουν για τη χώρα μας. Υπενθυμίζεται ότι το ρωσικό αέριο καλύπτει το 45% των ενεργειακών αναγκών της εσωτερικής αγοράς. Οι εναλλακτικές είναι η αδιάλειπτη τροφοδοσία των σταθμών αποθήκευσης LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο) του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα.

Επίσης ο αγωγός TAP θα αξιοποιηθεί στο έπακρο της δυναμικότητάς του για να μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, αναπληρώνοντας μέρος των απωλειών από το ρωσικό αέριο. Σε σχέση με τις τιμές, ήδη μετά το διάγγελμα Πούτιν οι διεθνείς αγορές πετρελαίου κινήθηκαν ανοδικά.

Το πετρέλαιο Μπρεντ βρίσκεται στα 95 με 96 δολάρια το βαρέλι, σημαδεύοντας τα 100 δολάρια. Το φυσικό αέριο TTF στο ολλανδικό hub κινείται ελαφρώς ανοδικά ξανά προς τα 80 ευρώ/MWh, για την ακρίβεια βρίσκεται στο επίπεδο των 77-78 ευρώ/MWh, έπειτα από μια μεγάλη περίοδο αποκλιμάκωσης.

Οι επιπτώσεις στις τιμές των καυσίμων κίνησης και του ηλεκτρικού ρεύματος θα είναι σημαντικές αν διατηρηθεί η αναστάτωση στις διεθνείς αγορές ενέργειας. Η κυβέρνηση σκοπεύει, λένε οι πληροφορίες, να συνεχίσει τις επιδοτήσεις των λογαριασμών ρεύματος και φυσικού αερίου έχοντας ήδη στη διάθεσή της πόρους 2 δισ. ευρώ για το 2022 από τα δικαιώματα ρύπων, ενώ αν χρειαστεί θα επιστρατευτούν έξτρα έσοδα από τον ΕΛΑΠΕ (Ειδικός Λογαριασμός ΑΠΕ) και τον κρατικό προϋπολογισμό.

Στο επίπεδο των ανατιμήσεων, οι Έλληνες επιχειρηματίες φοβούνται ότι αγορές όπως της Πολωνίας εισάγουν αγροτικά προϊόντα από την Ελλάδα και μέσω Ουκρανίας τα εξάγουν στη ρωσική αγορά. Η δύσκολη κατάσταση που διαμορφώνεται ενδέχεται να επηρεάσει τις μεταφορές των εξαγώγιμων προϊόντων και κατ’ επέκταση και τις ελληνικές επιχειρήσεις.

Αυτό θα φέρει επιπλέον προβλήματα με επιπτώσεις και στην Ελλάδα, γιατί η Ουκρανία αποτελεί σημαντικό προμηθευτή της ευρωπαϊκής αγοράς σε δημητριακά, καλαμπόκι για ζωοτροφή, ηλιέλαιο και άλλα φυτικά έλαια.

Συγκεκριμένα, είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος εξωτερικός προμηθευτής τροφίμων της ΕΕ σε ηλιέλαιο, ελαιοκράμβη, μέλι, άλευρα, καθώς και σε καλαμπόκι που χρησιμοποιείται ως ζωοτροφή σε χοιροτροφεία και πτηνοτροφεία, γενικότερα στην κτηνοτροφία. Θεωρείται βέβαιο ότι η αρρυθμία που υπάρχει αν επιδεινωθεί θα επηρεάσει τις τιμές των πρώτων υλών και σε βάθος χρόνου τις τιμές των τελικών προϊόντων που εισάγονται στην Ελλάδα από την ΕΕ, όπως π.χ. χοιρινού και βόειου κρέατος, αλεύρων, ζυμαρικών και άλλων τροφίμων, και θα ενισχύσει το κύμα ακρίβειας.