Η Κομισιόν για το diesel κίνησης, το State Aid, η ΤΙΤΑΝ και ο Νιτσιάκος

Το μέτρο έκπληξη

Η επιδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό μέρους της τιμής πώλησης του πετρελαίου κίνησης (diesel) για τον Απρίλιο, είναι εκείνο το μέτρο που τράβηξε την προσοχή τόσο της αγοράς, όσο και των θεσμών. Αυτό διότι η επιδότηση αυτή θα δοθεί απευθείας ως καταβολή στα διυλιστήρια της χώρας - ΕΛΠΕ και Motor Oil - , κάτι που σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία συνιστά κρατική ενίσχυση (State Aid). Στόχος της κυβέρνησης είναι η τιμή πώλησης του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) για τον Απρίλιο να επιδοτηθεί με 12 λεπτά το λίτρο στην «πηγή», έτσι ώστε το όφελος στην τελική τιμή του καυσίμου (συνυπολογίζοντας και τον ΦΠΑ) να ανέλθει σε 15 λεπτά το λίτρο. Με αυτόν τον τρόπο η τελική τιμή πώλησης του diesel κίνησης θα μειωθεί από τα 1,90 ευρώ, στα 1,75 ευρώ το λίτρο. Ποιο θα είναι το ποσό που θα δοθεί σε ΕΛΠΕ και Motor Oil; Η κυβέρνηση προσδιορίζει το κόστος σε περίπου 23 εκατ. ευρώ για τον Απρίλιο, ωστόσο παράγοντες της αγοράς καυσίμων θεωρούν πως θα αγγίξει τα 30 εκατ. ευρώ. Κατά τους υπολογισμούς τους, εάν η κατανάλωση του diesel κίνησης κινηθεί το 2022 στα επίπεδα που κινήθηκε το 2019, τότε θα ανέλθει σε 2.730.084 μετρικούς τόνους στο σύνολο του έτους. Για έναν μήνα, θα ανέλθει σε 227.507 μετρικούς τόνους τουλάχιστον. Η επιδότηση των 12 λεπτών το λίτρο σε αυτή την ποσότητα καυσίμου, συνεπάγεται κατ΄ελάχιστον δαπάνη 27 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, λόγω του ότι οι επαγγελματίες που έχουν οχήματα που καίνε diesel ήδη ξέρουν πως τον Μάιο η τιμή του καυσίμου θα αυξηθεί, θα προστρέξουν να προμηθευθούν παραπάνω καύσιμα με τη φθηνή τιμή τον Απρίλιο. Έτσι, στο τέλος, το ποσό που θα πληρώσει το Δημόσιο θα ξεπεράσει σίγουρα τα 27 εκατ. ευρώ, και ακόμη πιο σίγουρα τα 23 εκατ. ευρώ που υπολογίζει η κυβέρνηση.

«Κλείνει το μάτι» η Κομισιόν

Από την κυβέρνηση πάντως εκπέμπεται το μήνυμα πως όλα θα πάνε καλά. «Έχουμε κάνει αυτό που είναι σωστό», μας ανέφερε στέλεχος του οικονομικού επιτελείου. Ομοίως, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ρωτήθηκε από το Over the Counter για τις κυβερνητικές εξαγγελίες και ειδικά για την επιδότηση του πετρελαίου κίνησης μας ανέφερε τα εξής: «Δεν έχουμε συγκεκριμένο σχόλιο. Εναπόκειται στα κράτη μέλη να αποφασίσουν εάν επιθυμούν να χορηγήσουν κρατική ενίσχυση και να αξιολογήσουν εάν ένα μέτρο που περιλαμβάνει κρατική ενίσχυση πρέπει να κοινοποιηθεί στην Επιτροπή σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ. Η Επιτροπή διαβουλεύθηκε με τα κράτη μέλη για να αξιολογήσει ποια μέτρα κρίνονται απαραίτητα για την αντιμετώπιση της τρέχουσας κρίσης. Βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 2 στοιχείο β) της ΣΛΕΕ, αυτά θα μπορούσαν να συμπληρώσουν την υπάρχουσα δυνατότητα, ώστε τα κράτη μέλη να μετριάσουν τις ζημίες που προκλήθηκαν άμεσα από τη ρωσική στρατιωτική επίθεση κατά της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων άμεσων επιπτώσεων από τις οικονομικές κυρώσεις ή άλλων περιοριστικών μέτρων που λαμβάνονται ως αντίποινα. Η Επιτροπή αξιολογεί ταχέως τις απαντήσεις των κρατών μελών, προκειμένου να οριστικοποιήσει τη θέση της σχετικά με ένα νέο Προσωρινό Πλαίσιο». Μέλλει να αποδειχθεί εάν η κυβέρνηση κινείται εντός ορίων, στα πλαίσια του μεταβαλλόμενου τοπίου.

Το παρελθόν διδάσκει

Όποιος θεωρεί πως οι κανόνες κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ για τις προβληματικές τράπεζες, δεν πέτυχαν τους στόχους τους στην Ελλάδα και εξακολουθούν να είναι ακατάλληλοι για τον επιδιωκόμενο σκοπό, μπορεί πλέον να το δηλώσει δημοσίως. Χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε δημόσια διαβούλευση για να συγκεντρώσει απόψεις σχετικά με τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων για τις προβληματικές τράπεζες από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη όπως τράπεζες, επόπτες, πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα, πολίτες και ομάδες πολιτών. Η διαβούλευση θα μείνει ανοικτή έως τις 9 Ιουνίου και αποτελεί μια πρώτης τάξης ευκαιρία για να γίνει μια ανασκόπηση των λαθών του παρελθόντος. Εμείς από την πλευρά μας να υπενθυμίσουμε πως το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο ήδη από το 2017 έχει αναφερθεί στα θέματα αυτά με αφορμή την ελληνική εμπειρία. Σε σχετική του έκθεση έχει σχολιάσει με εξαιρετικά επικριτικό τρόπο το γεγονός ότι οι όροι του δεύτερου και του τρίτου Μνημονίου επέτρεπαν τη χρήση του ΤΧΣ μόνον ως ύστατη πηγή στήριξης των ανακεφαλαιοποιήσεων του 2014 και του 2015. «Αυτό σήμαινε ότι το ΤΧΣ δεν μπορούσε να συμμετάσχει στις ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών σε περίπτωση ενδιαφέροντος από ιδιώτες επενδυτές. Επομένως, κατά τη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης, ασκήθηκαν σημαντικές πιέσεις στις τιμές των μετοχών, με αποτέλεσμα τη σημαντική ποσοστιαία απομείωση της συμμετοχής του ΤΧΣ, το οποίο ήταν ήδη πλειοψηφικός μέτοχος των τραπεζών μετά την ανακεφαλαιοποίηση του 2013», ανέφερε η σχετική έκθεση. Για να μη μακρηγορούμε, ελπίζουμε πως στην υπό εξέλιξη διαβούλευση της ΕΕ θα ληφθούν υπόψη και οι σχετικές αναφορές του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου.

«Πράσινη» αριστεία

Από τα οικονομικά αποτελέσματα της τσιμεντοβιομηχανίας Τιτάν δεν ξεχώρισαν μόνον ο τζίρος ρεκόρ και η εύρωστη κερδοφορία. Εξίσου εντυπωσιακές ήταν οι επιδόσεις του Ομίλου και στο τομέα των περιβαλλοντικών πολιτικών και κυρίως η ταχύτατη προσαρμογή του σε μια οικονομία με ουδέτερο αποτύπωμα άνθρακα. Γιατί είναι αυτό σημαντικό; Διότι η ταχύτατη αυτή προσαρμογή σημαίνει λιγότερο κόστος. Είναι ενδεικτικό πως το 2021, εν μέσω πανδημίας, η στροφή σε τσιμέντα χαμηλότερων εκπομπών άνθρακα στις ΗΠΑ, Ελλάδα, Αίγυπτο και Βόρεια Μακεδονία επιταχύνθηκε και από τον Σεπτέμβριο του 2021 περίπου η μισή παραγωγή τσιμέντου της Titan America συνίσταται από το χαμηλότερων εκπομπών άνθρακα τσιμέντο Type IL. Παράλληλα, το 2021 ο Όμιλος επένδυσε περίπου 20 εκατ. ευρώ σε εγκαταστάσεις εναλλακτικών καυσίμων σε αρκετές από τις επιχειρηματικές του μονάδες. Έτσι, οι ειδικές εκπομπές CO2 μειώθηκαν κατά 4% συμβάλλοντας στην επίτευξη των στόχων του Ομίλου έως το 2030, ενώ συνολικά οι εκπομπές CO2 του Ομίλου μειώθηκαν κατά 43kgCO2/t τσιμεντοειδούς προϊόντος, χάρη στην αυξημένη χρήση εναλλακτικών καυσίμων και τη μείωση του κλίνκερ στο τσιμέντο.

Ο Νιτσιάκος και ο Νιτσιάκος

Στον αναπτυξιακό νόμο υπάχθηκε το επενδυτικό σχέδιο της επιχείρησης Gold Chicken Eggs, του νεαρού Γιαννιώτη επιχειρηματία Ραφαήλ Νιτσιάκου. Η επένδυση ύψους 700.000 ευρώ περίπου αφορά στην Ίδρυση Πτηνοτροφικής Μονάδας Δυναμικότητας 12.000 «πατρογονικών ορνίθων» και θα επιχορηγηθεί από τον αναπτυξιακό νόμο με 315.000 ευρώ περίπου. Θα πρέπει να ξεκαθαριστεί πως ο Ραφαήλ Νιτσιάκος δεν είναι τέκνο του γνωστού επιχειρηματία των Ιωαννίνων, Θόδωρου Νιτσιάκου που έχασε τη ζωή του προ διετίας σε δυστύχημα. Ο γιος του Θόδωρου Νιτσιάκου, είναι ο Κωνσταντίνος που τρέχει πλέον την οικογενειακή επιχείρηση, έχοντας στο πλευρό του τις αδελφές του Μαριλένα και Αγγελική. Κοντολογίς, ο Ραφαήλ Νιτσιάκος επιχειρεί το 2022, αυτό που με επιτυχία έκανε το 1972 ο Θόδωρος Νιτσιάκος, ήτοι προσπαθεί να πετύχει στο επιχειρείν με μια μικρή μονάδα αναπαραγωγής πατρογονικών. Προ 50 ετών το εγχείρημα στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Ευχόμαστε και στο σήμερα, το αντίστοιχο εγχείρημα να ευοδωθεί ανάλογα.