Ο «Άσπρος Δράκος» και τα ελληνικά έργα υδρογόνου
Ενδεικτικά, ομάδα εταιριών, αποτελούμενη από τους μεγαλύτερους ενεργειακούς ομίλους της χώρας (ΔΕΠΑ Εμπορίας, Advent Technologies, Damco Energy, ΔΕΗ, ΔΕΣΦΑ, Ελληνικά Πετρέλαια, ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ, Σωληνουργεία Κορίνθου, TAP και ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή), έχει ήδη καταθέσει στην ελληνική κυβέρνηση, από την περασμένη άνοιξη, πρόταση σχετικά με την παραγωγή «πράσινου» Η2, που φέρει τον τίτλο «Άσπρος Δράκος».
Η πρόταση προβλέπει επενδύσεις άνω των 8 δισ. ευρώ για την ετήσια παραγωγή 250.000 τόνων «πράσινου» Η2 στη Δυτική Μακεδονία. Το έργο «Άσπρος Δράκος» αναμένεται να απασχολήσει άμεσα 18.000 και έμμεσα 29.500 εργαζομένους, ενώ το περιβαλλοντικό όφελος υπολογίζεται στον περιορισμό των εκπομπών CO2 κατά 11,5 εκατ. τόνους το χρόνο. Το Η2 που θα παράγεται θα διοχετεύεται στον αγωγό φυσικού αερίου υψηλής πίεσης του Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) και παράλληλα θα αξιοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας στα δίκτυα τηλεθερμάνσεως της περιοχής. Παράλληλα, θα διερευνηθεί η δυνατότητα μεταφοράς και εξαγωγής Η2 μέσω του Διαδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου (TAP), που συνδέει την Ελλάδα με τις ευρωπαϊκές αγορές.
Πέντε ελληνικά έργα Η2 έχουν εγκριθεί στο πρώτο στάδιο του πλαισίου Σημαντικών Έργων Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (ΙPCEI) «Yδρογόνο», μέσω του οποίου τα έργα που θα επιλεχθούν τελικά θα συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή αλυσίδα αξίας Η2 και θα τους παρέχεται στήριξη από τα Ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία. Από αυτά τα έργα, εκτός από το σύμπλεγμα έργων «Άσπρος Δράκος», το «Blue Med» της ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ αφορά στη παραγωγή «μπλε» και «πράσινου» Η2 για μεταφορά, διανομή και χρήση σε βιομηχανία και μεταφορές και το «Green HiPo» της Advent Energy Technologies αφορά στη κατασκευή μονάδας παραγωγής καινοτόμων ηλεκτρολυτών και κυψελίδων καυσίμου με εγκατάσταση στη Δυτική Μακεδονία. Τα τρία αυτά έργα έρχονται να συμπληρώσουν το «Η2CAT TANKS» της B&T Composites για την κατασκευή καινοτόμων δεξαμενών υψηλής πίεσης ως προς την αποθήκευση Η2 και το «H2CEM» της ΤΙΤΑΝ για την παραγωγή τσιμέντου με χρήση «πράσινου» Η2.
Τη στιγμή που ο ΔΕΣΦΑ προχωρά με το σχεδιασμό για την ωρίμανση και υλοποίηση του νέου αγωγού υψηλής πίεσης φυσικού αερίου 156 χιλιομέτρων στη Δυτική Μακεδονία, ο οποίος θα είναι συμβατός για µεταφορά Η2 και η ένταξή του οποίου στο σύστημα αναμένεται τον Σεπτέμβριο του 2023, η ΔΕΔΑ γίνεται ο πρώτος Διαχειριστής Διανομής Φυσικού Αερίου που προχωρά στο «πρασίνισμα» των δικτύων της, έτσι ώστε να μπορούν να διανέμουν αέρια καύσιμα όπως βιομεθάνιο και Η2. Επίσης, πριν το κλείσιμο του 2021, ο ΔΕΣΦΑ και ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου της Βουλγαρίας (Bulgartransgaz) υπέγραψαν επιστολή πρόθεσης για συνεργασία στον τομέα του Η2 με σκοπό να στηρίξουν την ανάπτυξη σχετικών τεχνολογιών και αγοράς Η2 στη Ευρώπη, εξετάζοντας συνέργειες στα δύο διασυνδεδεμένα συστήματα μεταφοράς.
Παράλληλα, η ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ και τα ΕΛΠΕ αποτελούν παραδείγματα δύο μεγάλων ενεργειακών εταιριών του ελληνικού και ευρωπαϊκού χώρου που αρχίζουν επίσης να δραστηριοποιούνται στον τομέα του Η2. Η ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ στρέφεται προς την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, επενδύοντας στον τομέα της κινητικότητας, σχεδιάζοντας το πρατήριο των καυσίμων του μέλλοντος, το οποίο θα περιλαμβάνει και διανομή Η2. Παράλληλα, μέσω του Blue Med και του White Dragon στρέφεται στην παραγωγή «μπλε» Η2 χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος και «πράσινου» Η2.
Την ίδια στιγμή, η ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ και η ΔΕΗ ανακοίνωσαν την υπογραφή Μνημονίου Συναντίληψης (Memorandum of Understanding – MOU) για τη διαμόρφωση του πλαισίου και την υλοποίηση μέσω κοινοπρακτικού σχήματος (με μετοχικό σχήμα 51% της ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ και 49% της ΔΕΗ), έργων στον τομέα του «πράσινου» Η2, έχοντας πρόσβαση στην αναπτυσσόμενη πλατφόρμα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές της ΔΕΗ και εκμεταλλευόμενοι τη δυναμικότητα και τεχνογνωσία της ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ. Ταυτόχρονα, τα ΕΛΠΕ, μέσω του Vision 2025, προσανατολίζονται προς επενδύσεις σε κλάδους με χαμηλό ανθρακικό αποτύπωμα και προωθούν εφαρμογές Η2.