Οι παρεμβάσεις που δρομολογεί η Κομισιόν για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας

Πρόκειται ουσιαστικά, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, για τρεις δέσμες παρεμβάσεων:

Η πρώτη αφορά τη συμπλήρωση της εργαλειοθήκης των προτεινόμενων προς τα κράτη-μέλη μέτρων για τη στήριξη των νοικοκυριών και επιχειρήσεων από τις αυξήσεις των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος.

Η δεύτερη αφορά την εξειδίκευση του σχεδίου «REPowerEU», το οποίο θέτει ως στόχο με πρόσθετες επενδύσεις 195 δισ. ευρώ την πλήρη ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία έως το 2027 μέσα από έργα ΑΠΕ, υδρογόνου και βιομεθανίου. Μάλιστα η Κομισιόν προτείνει στα κράτη-μέλη να αναθεωρήσουν τα Εθνικά Σχέδια Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δίνοντας έμφαση στη χρηματοδότηση τέτοιων έργων.

Η τρίτη αφορά την προώθηση κοινοτικής οδηγίας με την οποία τα κράτη-μέλη μπορούν επικαλούμενα την ανάγκη της απεξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα να χαρακτηρίζουν έργα ΑΠΕ «έργα υπέρτατου δημοσίου συμφέροντος» και να προχωρά η αδειοδότησή τους με ταχύτατες διαδικασίες. Μάλιστα το σχέδιο της οδηγίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δίνει τη δυνατότητα στις 27 χώρες να χωροθετούν συγκεκριμένες περιοχές στα εδάφη τους για την ανάπτυξη συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ.

Οι νέες επιμέρους προτάσεις της Κομισιόν για τα μέτρα που μπορούν να λαμβάνουν τα κράτη-μέλη ώστε να περιορίζουν τις ανατιμήσεις στο ρεύμα είναι:

• Φορολόγηση ή ρυθμιζόμενα μέτρα για την ανάκτηση υπερεσόδων από μονάδες βάσης ηλεκτροπαραγωγής. Σύμφωνα με την Κομισιόν τα έσοδα αυτά μπορούν να χρηματοδοτήσουν προσωρινά μέτρα στήριξης ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Η φορολόγηση των υπερεσόδων μπορεί να παραταθεί και μετά τις 30 Ιουνίου και μέχρι την επόμενη χειμερινή περίοδο.
• Επέκταση του μέτρου του πλαφόν στις τιμές λιανικής ρεύματος των νοικοκυριών και στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Η επέκταση αυτή θα είναι περιορισμένη ως προς τις ποσότητες προκειμένου να μην προκληθεί αύξηση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.
• Παροχή επιχορηγήσεων ή καθορισμός τιμών αναφοράς στα κόστη εισροών τεχνολογιών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Για το μέτρο αυτό – το οποίο είναι ουσιαστικά εκείνο που προωθεί η ελληνική κυβέρνηση για την επιβολή πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά – θέτει πέντε αυστηρούς περιορισμούς για την εφαρμογή τους:

1. Να μην υπάρχουν περιορισμοί στις διασυνοριακές εξαγωγές ρεύματος.
2. Να τηρούνται οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.
3. Να υπάρχει διαβούλευση με τα θιγόμενα γειτονικά κράτη αλλά και τα ενδιαφερόμενα μέρη της αγοράς.
4. Να αποφεύγουν να τιμωρούν... τους συμμετέχοντες στην αγορά που εξασφάλιζαν την ηλεκτρική τους ενέργεια με προθεσμιακές συμβάσεις.
5. Να υπάρχουν και μέτρα για τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.

• Αξιοποίηση εσόδων συμφόρησης των δικτύων. Η αύξηση των λεγόμενων εσόδων συμφόρησης λόγω της ανόδου του διασυνοριακού εμπορίου ρεύματος από διαφορετικές τιμολογιακές ζώνες μπορεί να αξιοποιηθεί ώστε να μειωθούν τα τιμολόγια δικτύου ρεύματος. Επίσης τα έσοδα αυτά μπορεί να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση μέτρων στήριξης.

Τέλος, στο σχέδιο κειμένου για την εργαλειοθήκη η Κομισιόν αναφερόμενη στην επιβολή πλαφόν στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου TTF σημειώνει ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα εξεταστεί μόνο σε ακραίο σενάριο όπως είναι εκείνο της πλήρους διακοπής παροχής ρωσικού αερίου.