Φοροελαφρύνσεις εν όψει - Τι μελετά η κυβέρνηση, ποτέ θα ισχύσουν
Το βασικό σχέδιό της για μόνιμη φορολογική ελάφρυνση νοικοκυριών και επιχειρήσεων επαναφέρει σταδιακά η κυβέρνηση με στόχο την απαλλαγή τους από τα βάρη των φορολογικών «μνημονιακών» μέτρων και την ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία. Προτεραιότητα είναι η ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται τους επόμενους μήνες να ξεδιπλώσει με αλλεπάλληλες εξαγγελίες το κυβερνητικό σχέδιο για την αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος και τη μετατροπή του σε εργαλείο ανάπτυξης και κοινωνικής δικαιοσύνης. Στο πλαίσιο αυτό, αναμένεται να προβεί σε εξαγγελίες και κατά την ομιλία του στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης, στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Eξι μειώσεις φόρων βρίσκονται στα σχέδια του οικονομικού επιτελείου για τα επόμενα δύο –τρία χρόνια προκειμένου να υπάρξει νέα ελάφρυνση στα εισοδήματα για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Στην φορολογική ατζέντα που σχεδιάζεται, θα ενταχθούν κυρίως κυβερνητικές δεσμεύσεις που δεν υλοποιήθηκαν λόγω της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία αλλά και νέες που βρίσκονται σε στάδιο επεξεργασίας. Όπως η νέα φορολογική κλίμακα ώστε να μειωθούν οι συντελεστές της φορολογίας εισοδήματος κυρίως για τα μεσαία εισοδήματα, η νέα μείωση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή, η καθιέρωση δύο συντελεστών ΦΠΑ, η σταδιακή κατάργηση των τεκμηρίων διαβίωσης, η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος αλλά και το οριστικό τέλος στην εισφορά αλληλεγγύης για όλους.
Εξ΄ αυτών, η μόνη που έχει κλειδώσει να εφαρμοστεί το 2023 είναι η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για δημοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους, ένα μέτρο συνολικού κόστους 470 εκατομμυρίων ευρώ. Ο δημοσιονομικός χώρος που θα κατευθυνθεί σε παρεμβάσεις άμεσης ή έμμεσης ενίσχυσης των νοικοκυριών θα εξαρτηθεί από τα κονδύλια που θα απαιτηθούν για την επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος, λόγω της ανεξέλεγκτης ενεργειακής κρίσης.
Σοβαρές πιθανότητες, εφόσον υπάρξει ο διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος, κάτι που θα διαπιστωθεί τους επόμενους μήνες, έχουν η μείωση του εταιρικού φόρου στο 20% και η πρώτη φάση της κατάργησης του τέλους επιτηδεύματος. Σε διαφορετική περίπτωση, τα περισσότερα μέτρα θα εφαρμοστούν από το 2024 και μετά.
Η υλοποίηση των φοροελαφρύνσεων, με αποδέκτες κυρίως τη μεσαία τάξη και τις επιχειρήσεις, θα σηματοδοτήσει την επιστροφή της κυβέρνησης στην ατζέντα της που περιλάμβανε δεσμεύσεις για μειώσεις φόρων.
Νέα φορολογική κλίμακα
Με νόμο που τέθηκε σε ισχύ από το φορολογικό έτος 2020 (φορολογικές δηλώσεις έτους 2021) καθιερώθηκε μείωση των φορολογικών συντελεστών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο Υπουργείο Οικονομικών εξετάζουν νέες παρεμβάσεις για τους φορολογικούς συντελεστές που αφορούν εισοδήματα από 10.000 έως και 40.000 ευρώ, ήτοι τη μεσαία τάξη.
Οποιαδήποτε μεταβολή της φορολογικής κλίμακας θα έχει άμεσο αντίκτυπο στις μηνιαίες αποδοχές των μισθωτών και συνταξιούχων μέσω της μείωσης παρακρατήσεως φόρου εισοδήματος.
Στην ισχύουσα κλίμακα ο κατώτατος συντελεστής φόρου ανέρχεται στο 9% και επιβάλλεται μέχρι το επίπεδο ετησίου εισοδήματος των 10.000 ευρώ. Πάνω από το επίπεδο ετησίου εισοδήματος των 10.000 ευρώ και μέχρι τα 20.000 ευρώ επιβάλλεται συντελεστής φόρου 22%, πάνω από τα 20.000 και μέχρι τα 30.000 συντελεστής φόρου 28% (έναντι 29% που ίσχυε), ενώ πάνω από τα 30.000 και μέχρι τα 40.000 ευρώ εφαρμόζεται συντελεστής φόρου 36% (έναντι 37% που ίσχυε).
Για το τμήμα του ετησίου εισοδήματος άνω των 40.000 ευρώ ο συντελεστής φόρου ανέρχεται σε 44% (έναντι 45% ).
Εταιρικός φόρος
Νέα μείωση σε μόνιμη βάση στο 20% αναμένεται για τον συντελεστή φόρου όλων των νομικών προσώπων και όλων των νομικών οντοτήτων, από το 22% που είναι σήμερα. Πρόκειται για την τρίτη μείωση στην οποία θα προχωρήσει η κυβέρνηση αφού το 2019 είχε μειωθεί από το 28% στο 24% και πλέον περιορίζεται στο 22%.
Τέλος επιτηδεύματος
Η μείωση του τέλους επιτηδεύματος και η οριστική κατάργησή του, αποτελούσε μια από τις κύριες φορο-ρυθμίσεις που είχε υποσχεθεί η κυβέρνηση από το 2019. Παραμένει «ζωντανή» και ψηλά στην ατζέντα του οικονομικού επιτελείου, το οποίο επεξεργάζεται ξανά την κατάργησή του, υπό την αυστηρή προϋπόθεση πως τα δημοσιονομικά της χώρας θα το επιτρέψουν.
Το πιο πιθανό σενάριο είναι το τέλος επιτηδεύματος να μειωθεί σταδιακά μέσα σε μία διετία. Υπέρμαχος της κατάργησης του τέλους επιτηδεύματος είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία και στην τελευταία της αξιολόγηση προτρέπει την ελληνική κυβέρνηση να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση, σημειώνοντας πως πρόκειται για ένα φόρο που θέτει φραγμούς και προβλήματα στην επιχειρηματικότητα.
Τεκμήρια διαβίωσης
Ειλημμένη απόφαση είναι η σταδιακή κατάργηση των τεκμηρίων διαβίωσης που οδηγούν σε υπεφορολόγηση εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενους, με στόχο έως το 2024 να περάσουν στη φορολογική ιστορία της χώρας, ύστερα από 44 χρόνια. Τα τεκμήρια διαβίωσης, το ελάχιστο ετήσιο εισόδημα που απαιτείται να έχει κάποιος για να μπορεί να συντηρεί τα περιουσιακά του στοιχεία (αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, κατοικίες – κύρια και δευτερεύουσες – κ.λπ.) καθώς και του ελάχιστου κόστους ετήσιας διαβίωσής του αποτελούν μια μεγάλη αδικία για όλους εκείνους τους φορολογούμενους που τα πραγματικά εισοδήματα που δηλώνουν είναι μικρότερα από την τεκμαρτή αξία των περιουσιακών τους στοιχείων, όπως την υπολογίζει η Εφορία με αποτέλεσμα να φορολογούνται υπέρμετρα.
Ηλεκτρονικές συναλλαγές
Επιπλέον εξετάζονται μέτρα για την περαιτέρω αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών με στόχο τη δραστική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας. Σε αυτά περιλαμβάνονται η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών και των λοιπών φορολογικών μηχανισμών με τα POS των τραπεζών και τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ, η ολοκλήρωση της εφαρμογής του μέτρου της ηλεκτρονικής τήρησης φορολογικών βιβλίων μέσω της πλατφόρμας myData και η περαιτέρω ενίσχυση και επέκταση των κινήτρων για τη χρησιμοποίηση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής (πιστωτικών, χρεωστικών ή προπληρωμένων καρτών, e-banking κ.λπ.) στις καθημερινές συναλλαγές. Στόχος των μέτρων είναι να περιοριστεί δραστικά η χρήση μετρητών στις καθημερινές οικονομικές συναλλαγές των φορολογουμένων και οι επιχειρήσεις να «περνούν» μεγαλύτερο μέρος του ημερήσιου τζίρου τους μέσα από τα μηχανήματα POS ή από άλλα μέσα ηλεκτρονικής πληρωμής, ώστε να υποχρεώνονται να εμφανίζουν μεγαλύτερα ποσά φορολογητέας ύλης στις υποβαλλόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ.