Αισθητή μείωση του όγκου πωλήσεων στα σούπερ μάρκετ
Τα πρώτα «σύννεφα» έχουν αρχίσει να πυκνώνουν επικίνδυνα και, όπως όλα δείχνουν, αναμένεται να ξεσπάσει καταιγίδα μέσα στους επόμενους μήνες. Είναι ενδεικτικό ότι από τις αρχές του χρόνου έως και σήμερα οι πωλήσεις σε όγκο σε βασικά είδη διατροφής υπολογίζεται ότι έχουν υποχωρήσει 10%, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τη συνέχεια.
Ο πληθωρισμός ροκανίζει το διαθέσιμο εισόδημα και οδηγεί σε ένα πρωτοφανές ανατιμητικό ράλι, το οποίο, σύμφωνα με πηγές της αγοράς, «είχαν να βιώσουν οι Ελληνες από την έλευση του ευρώ», πριν από περίπου 21 χρόνια. Λιανέμποροι και προμηθευτές βρίσκονται επί ποδός μετά τον συναγερμό που έχει ηχήσει στον κλάδο και σχεδιάζουν τις επόμενες κινήσεις τους, με στόχο να διατηρήσουν ζωντανό το αγοραστικό ενδιαφέρον.
Ο βασικός φόβος όλων είναι το μέγεθος του πλήγματος στην κερδοφορία, η οποία αποτελεί την κινητήρια δύναμή τους. Είναι πολύ πιθανόν, εάν συνεχιστεί η καθοδική πορεία του όγκου, η κερδοφορία που συγκέντρωσαν κυρίως στη διάρκεια της πανδημίας να εξανεμιστεί.
Σε μια τέτοια περίπτωση, οι πιο αδύναμοι παίκτες και κυρίως όσοι ταλανίζονται από προβλήματα ρευστότητας να αναγκαστούν να προσδεθούν στο άρμα μεγαλύτερων αλυσίδων, οι οποίες επιδιώκουν να μεγαλώσουν το αποτύπωμά τους και να κερδίσουν περισσότερο τζίρο. Αυτή τη στιγμή πάντως οι περισσότεροι φαίνεται να παίζουν άμυνα, μεταθέτοντας για αργότερα κοστοβόρες επενδύσεις που για να υλοποιηθούν χρειάζεται να επιστρατευθούν υπέρογκοι πόροι, και δίνουν περισσότερη έμφαση στην καθημερινή διαχείριση.
Η αβεβαιότητα σχετικά με την εξέλιξη της ενεργειακής κρίσης σε συνδυασμό με την αύξηση του κόστους χρήματος δεν αφήνει περιθώρια για κάτι διαφορετικό, επισημαίνει πηγή που γνωρίζει. Την κατάσταση σώζει εν πολλοίς ο τουρισμός, ο οποίος εξακολουθεί να δίνει «ανάσες» και να αντισταθμίζει εν μέρει τις απώλειες της κατανάλωσης στην εσωτερική αγορά. Ανάσες που κάποια στιγμή θα τελειώσουν μαζί με τη λήξη της τουριστικής σεζόν.
Η πίεση που ασκεί η ακρίβεια στα εισοδήματα αποτυπώνεται και στην καταναλωτική συμπεριφορά, η οποία έχει μεταβληθεί άρδην τους τελευταίους μήνες. Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), οκτώ στους δέκα καταναλωτές κυνηγούν προσφορές και εκπτώσεις, 83% αναβάλλουν προσωπικές αγορές ή αγοράζουν οικονομικότερες εναλλακτικές προϊόντων και δύο στους τρεις έχουν μειώσει την κατανάλωση ρεύματος και τις αγορές τροφίμων.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα 29 Αυγούστου έως 2 Σεπτεμβρίου 2022 και αφορούσε ανάμεσα σε άλλα θέματα και την αντιλαμβανόμενη επίδραση των ανατιμήσεων, του πολέμου στην Ουκρανία και της πανδημίας COVID-19 στις καταναλωτικές συνήθειες στην Ελλάδα.
Το πόσο έντονη είναι η στροφή του αγοραστικού κοινού στην εξοικονόμηση χρημάτων αποτυπώνεται και στον τρόπο επιλογής τροφίμων. Συνολικά τον τελευταίο χρόνο, από τον Ιούλιο και μετά, η χρηματική δαπάνη αποτελεί το βασικό κριτήριο, αλλά ειδικά στις τελευταίες μετρήσεις η ένταση είναι εντυπωσιακή.
Ενώ τα προηγούμενα χρόνια το ποσοστό του αγοραστικού κοινού που αγόραζε με βασικό κριτήριο τα χρήματα κινούνταν περί το 30% και σε ίδια επίπεδα με τα ποιοτικά κριτήρια, σήμερα το ποσοστό αυτό ξεπερνάει το 60%.
Το στοιχείο αυτό δείχνει πόσο έντονη είναι η ανησυχία του κοινού και την αλλαγή στην αγοραστική συμπεριφορά. Με δεδομένο ότι η διαφαινόμενη οικονομική κρίση και η αναστάτωση στις διεθνείς τιμές και στη διεθνή εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων δεν φαίνεται να αποκλιμακώνονται στο άμεσο μέλλον, οι καταγραφές της συγκεκριμένης έρευνας δείχνουν ότι το ελληνικό καταναλωτικό κοινό είναι ανήσυχο τόσο για το παρόν, αλλά και για το μέλλον, κάτι που επηρεάζει πλέον τις καταναλωτικές του συνήθειες.