Ασφαλιστικό: Οι 10 διατάξεις που εντάσσονται στο νομοσχέδιο - Ποιοι είναι οι κερδισμένοι

Πέρα από τους βασικούς άξονες του ασφαλιστικού νομοσχεδίου για τη νέα ρύθμιση οφειλών προς τα ταμεία και τη δεκαετή παραγραφή, προβλέπεται και η ένταξη 10 διατάξεων με παροχές προς συνταξιούχους, εργαζόμενους και ευάλωτες ομάδες, όπως ανακοίνωσε και ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ.

Κάποιες από τις διατάξεις αφορούν την επιταγή ακρίβειας σε συνταξιούχους και ευάλωτες ομάδες, την επιδότηση των εισφορών κατά 40% για πλήρη απασχόληση, την επέκταση της άδειας μητρότητας, την κατάργηση του 1% για τους δημοσίους υπαλλήλους και τη μάχιμη 5ετία των ένστολων.

Στο ίδιο σχέδιο νόμου εξετάζεται να προστεθεί και διάταξη η οποία θα προβλέπει δύο ταχύτητες για την πρόωρη συνταξιοδότηση των δημοσίων υπαλλήλων.

Αναλυτικά, οι νέες διατάξεις:

1. Από τώρα (π.χ. 12/9/2022) και έως τέλη του 2023 οι επιχειρήσεις με ποσοστό εργαζομένων άνω του 50% με μερική απασχόληση κερδίζουν έκπτωση 40% για 1 έτος από το πακέτο των ασφαλιστικών εισφορών για τον εν λόγω εργαζόμενο , αν μετατρέψουν τη σύμβασή του από μερική σε πλήρους απασχόλησης. Σύμφωνα με το υπουργείο οικονομικών το εν λόγω κίνητρο μπορεί να χρησιμοποιηθεί δυνητικά από περίπου 290.000 επιχειρήσεις, που απασχολούν 2,2 εκατ. εργαζόμενους.

Από το μέτρο εξαιρούνται οι εργαζόμενοι με συμβάσεις μερικής απασχόλησης που έχουν συναφθεί πριν τις 10 Σεπτεμβρίου (την ημέρα της εξαγγελίας, ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο εργοδότες να μετατρέψουν θέσεις πλήρους απασχόλησης σήμερα σε μερικής και στη συνέχεια να τους μετατρέψουν ξανά σε πλήρους απασχόλησης για να καρπωθούν την επιδότηση).

2. Η επιταγή ακρίβειας των 250 ευρώ θα καταβληθεί το Δεκέμβριο σε χαμηλοσυνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες, άτομα με αναπηρία και μακροχρόνια ανέργους. Επίσης οι δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος θα εισπράξουν μία ακόμη μηναία δόση και οι δικαιούχοι του επιδόματος παιδιών θα εισπράξουν μιάμιση δόση.

3. Στις ένοπλες δυνάμεις ,προβλέπεται η μισθολογική εξέλιξη των Εθελοντών Μακράς Διάρκειας και των Οπλιτών Βραχείας Ανακατάταξης. Επίσης επεκτείνεται η μάχιμη 5ετία και η νυχτερινή αποζημίωση ενώ θεσπίζεται πρόσθετη αμοιβή στα πληρώματα των πολεμικών πλοίων που βρίσκονται σε αποστολή.

4. Μονιμοποιείται η μείωση των 3 μονάδων των ασφαλιστικών εισφορών. Το μέτρο που αυξάνει το διαθέσιμο εισόδημα 2.200.000 εργαζομένων, μειώνοντας ταυτόχρονα και το μισθολογικό βάρος για τις επιχειρήσεις.

5. Εξισώνονται οι όροι για την συνταξιοδότηση των ασφαλισμένων ως συνάρτηση του ποσοστού αναπηρίας. Δηλαδή οι παλαιοί ασφαλισμένοι του πρώην ΟΑΕΕ θα μπορούν να συνταξιοδοτούνται με ποσοστό αναπηρίας 50% όπως και οι παλαιοί ασφαλισμένοι του πρώην ΙΚΑ

6. Επεκτείνεται κατά τρεις μήνες, από 6 σε 9, η άδεια μητρότητας ( με επίδομα επίδομα που καταβάλλεται από τον ΟΑΕΔ) και για τις εργαζόμενες του ιδιωτικού τομέα.

7. Καταργείται η κράτηση 1% από τους μισθούς του δημοσίου, που πηγαίνει στο Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων με αποτέλεσμα να αυξηθεί κατά τι το καθαρό εισόδημα των υπαλλήλων.

8. Προβλέπονται ενιαίοι όροι για την αίτηση διαδοχικής σύνταξης μεταξύ του ΕΦΚΑ και των φορέων εκτός αυτού, όπως είναι η ΤτΕΕΛΛ , ο ΕΔΟΕΑΠ, τα 4 ταμεία υποχρεωτικής επαγγελματικής ασφάλισης και τα ταμεία αλληλοβοήθειας. Δηλαδή θα ορίζεται ότι για την υποβολή της αίτησης, θα πρέπει να υπάρχουν 1000 ένσημα στον τελευταίο φορέα, εκ των οποίων τα 500 στα 2 τελευταία χρόνια αντί 1500 και 600 αντίστοιχα.

9. Επίσης θα προβλέπεται η υποχρέωση υποβολής ηλεκτρονικής Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ) από τους ξεναγούς, οι οποίοι έως σήμερα, ως ελεύθεροι επαγγελματίες – αυτοαπασχολούμενοι δεν υπάγονταν σε αυτή τη διαδικασία.

10. Oρια ηλικίας στο δημόσιο: Αν και εφόσον η διάταξη ενταχθεί στο ασφαλιστικό,θα προβλέπει τη συνταξιοδότηση σε δύο ταχύτητες των υποψηφίων συνταξιούχων του δημοσίου των οποίων η σύνταξη έχει « παγώσει » στο ΓΛΚ μετά τη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ), σύμφωνα με την οποία οι δημόσιοι υπάλληλοι δε μπορούν να βγουν με μειωμένη σύνταξη πριν από την ηλικία των 62 ετών.

Ειδικότερα οι υπάλληλοι που θεμελίωσαν φέτος δικαίωμα συνταξιοδότησης μπορούν να αποχωρήσουν έως το τέλος του χρόνου πριν από το 62ο έτος ηλικίας, με μειωμένη σύνταξη. Από το 2023 και εφεξής καταργείται αυτό το δικαίωμα.

Δεκαετής παραγραφή απαιτήσεων του ΕΦΚΑ

Η νέα ρύθμιση θα ορίζει τη 10ετία ως χρονικό όριο παραγραφής των απαιτήσεων του ΕΦΚΑ ( από 20 χρόνια που είναι σήμερα στα περισσότερα πρώην ταμεία) κυρίως για την περίοδο 2006 – 2011 με 2012. Δηλαδή από τη στιγμή που ένα χρέος παράγεται και έως ότου ο ΕΦΚΑ βγάλει πράξη βεβαίωσης της οφειλής αυτής παρέλθει διάστημα μεγαλύτερο των 10 ετών, ο επιπλέον της 10ετίας χρόνος παραγράφεται.

Επομένως, θα πρέπει να έχει παρέλθει 10ετία πριν την βεβαίωση της οφειλής ή στη συνέχεια μέχρι την ενεργοποίηση των αναγκαστικών μέτρων. Η 10ετία παραγραφής ξαναρχίζει και μετρά μετά από κάθε διακοπτική κίνηση της Διοίκησης (βεβαίωση, αναγκαστικά μέτρα κλπ).

Η διάταξη έρχεται σε συνέχεια απόφασης του ΣτΕ, που έκρινε πως ο κανόνας της 20ετούς παραγραφής, όπως όριζε ο νόμος Κατρούγκαλου, είναι αντισυνταγματικός. Μάλιστα, από το 2027 και εφεξής, εξετάζεται, η παραγραφή να προκύπτει μετά την 5ετία.

Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι

Κέρδος θα είναι η παραγραφή για τους ελεύθερους επαγγελματίες που θέλουν να περιοριστεί η οφειλή τους. Την ίδια ώρα όμως θα μειωθεί και ο χρόνος ασφάλισής τους με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις να μη συγκεντρώνουν τον απαραίτητο χρόνο ασφάλισης για τη συνταξιοδότησή τους. Ετσι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες που θέλουν να συνταξιοδοτηθούν στα 62 με 40ετία θα είναι δύσκολο να συμπληρώσουν τον απαιτούμενο χρόνο, αν διαγράψουν 10 χρόνια ασφάλισης.

Αντίθετα όσοι θέλουν να συνταξιοδοτηθούν στα 67 που ο απαιτούμενος ελάχιστος χρόνος ασφάλισης για συνταξιοδότηση είναι 15 έως 20 έτη μπορούν σε σημαντικό βαθμό να αξιοποιήσουν τη νέα νομοθετική ρύθμιση.

Ρύθμιση οφειλών σε 24 δόσεις

Με στόχο την εναρμόνιση των όσων ισχύουν στο ΚΕΑΟ με αυτά που εφαρμόζονται από την ΑΑΔΕ, στο νομοσχέδιο θα υπάρχει επίσης διάταξη με την οποία οι 12 δόσεις της πάγιας ρύθμισης οφειλών θα γίνονται 24.

Εκτός από τις 24 δόσεις θα προβλέπονται και 48 δόσεις μόνο στην περίπτωση που η οφειλή -πρόστιμο καταλογίστηκε από τη διοίκηση μετά από καταγγελία η επιτόπιο έλεγχο.

Ο διπλασιασμός των δόσεων θα ωφελήσει α) περίπου 95.000 οφειλέτες, οι οποίοι, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΑΟ στο α’ τρίμηνο του 2022, ήταν ενταγμένοι στις 12 δόσεις καθώς θα τους μειώσει το ποσό της μηνιαίας δόσης. β) περίπου 90.000 οι οποίοι έχασαν την πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων το α΄τρίμηνο του 2022.

Με την ευνοϊκότερη ρύθμιση των 24 δόσεων η μηνιαία δόση του θα μειωθεί στα 414 ευρώ. Βεβαίως στην ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν και οι υπόλοιποι «αρρύθμιστοι» οφειλέτες των ταμείων.