«Ναυάγιο» στη Σύνοδο των υπ. Ενέργειας: Συμφώνησαν ότι διαφωνούν για το πλαφόν στο φυσικό αέριο

Όπως ανακοίνωσε ο Τσέχος υπουργός Ενέργειας J. Sikela έγινε μια γενική συζήτηση για να προσδιοριστούν τα βασικά στοιχεία της πρότασης της Κομισιόν για το φυσικό αέριο κατά τη σημερινή συνεδρίαση.

Ο υπουργοί διαφώνησαν για το πλαφόν στο αέριο και το μηχανισμό που θα ελέγξει τις τιμές του TTF, με τη Γερμανία και τους συν αυτώ να εκφράζουν επιφυλάξεις για το συγκεκριμένο σχέδιο, υποστηρίζοντας πως δεν πρέπει να τεθούν σε κίνδυνο οι προμήθειες.

Στο μόνο που συμφώνησαν οι υπουργοί, είναι να εστιάσουν στις κοινές προμήθειες αερίου και στη δημιουργία ενός «δυναμικού διαδρόμου» για τις τιμές του αερίου που θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα των βίαιων μεταβολών στις τιμές.
Παράλληλα, όπως είπε κάποιοι υπουργοί ζήτησαν μέτρα για να στηριχθεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας.

Και καθώς οι διαφορές παραμένουν, θα πραγματοποιηθεί έκτακτη σύνοδος των υπουργών Ενέργειας στις 24 Νοεμβρίου ώστε να συζητηθεί εκ νέου το θέμα.
Κ. Σκρεκάς: Ζητάμε άμεση Άμεση εξειδίκευση των μέτρων

Κατά την παρέμβαση του στο Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας, ο κ. Κώστας Σκρέκας υπογράμμισε την ανάγκη να εξειδικευθούν, εντός των επόμενων ημερών, από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα μέτρα που περιλαμβάνονται στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Πράγας.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας τόνισε ότι η Ελλάδα στηρίζει τον μηχανισμό των κοινών αγορών, μέσω της πλατφόρμας ενιαίας αγοράς φυσικού αερίου, ενώ εξέφρασε τη συμφωνία του με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αναθέσει στον Σύνδεσμο των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της Ε.Ε. (ACER) τον καθορισμό ενός εναλλακτικού δείκτη τιμών για τις εισαγωγές LNG.

Ο κ. Σκρέκας, παίρνοντας πρώτος τον λόγο κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου, ανέφερε: «Οι μεγάλες μειώσεις που παρατηρούνται στις τιμές του φυσικού αερίου και το TTF οφείλονται στο ότι οι αγορές προεξοφλούν το γεγονός ότι η Ευρώπη θα αναλάβει δράση και θα επιβάλλει πλαφόν. Τώρα είναι η ώρα να προχωρήσουμε σε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, καθώς έχει εξασφαλιστεί σε μεγάλο βαθμό η επάρκεια εφοδιασμού της Ε.Ε., χάρη στην ταχύτατη πλήρωση των αποθηκών φυσικού αερίου που έχουν ξεπεράσει κατά μέσο όρο το 90%. Κρίνουμε, επίσης, ως πολύ θετικό το μέτρο της επιβολής ‘‘κόφτη’’ που θα περιορίσει την ενδοημερησία μεταβλητότητα των τιμών στο TTF, περιορίζοντας έτσι τον κίνδυνο κερδοσκοπίας».

Τέλος, συμφωνήθηκε η κοινή θέση του Συμβουλίου για την αναθεώρηση της πρότασης για την Ενεργειακή Απόδοση των κτιρίων (EPBD), ως μέρος της δέσμης μέτρων «Fit for 55», που θέτει το φιλόδοξο όραμα για την απαλλαγή του κτιριακού αποθέματος από τις εκπομπές CO2 έως το 2050.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη θέση του Συμβουλίου, δεδομένου ότι αναγνωρίζει τις εθνικές ιδιαιτερότητες και παρέχει στα κράτη μέλη την απαραίτητη ευελιξία για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του κτιριακού τους αποθέματος. Επίσης, αναφέρθηκε στην πολιτική που εφαρμόζει η Ελλάδα για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων της, με την υλοποίηση προγραμμάτων όπως το «Εξοικονομώ – Επιχειρώ», για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, το «Εξοικονομώ 2021» για τα νοικοκυριά και το «Ηλέκτρα», για τον Δημόσιο Τομέα.

Άνισα αποτελέσματα από το ιβηρικό μοντέλο για το πλαφόν - Ετοιμάζει πρόταση η Κομισιόν

Πολύ άνισα αποτελέσματα θα είχε μεταξύ των κρατών-μελών, η επέκταση του λεγόμενου Ιβηρικού μοντέλου σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, για να πέσουν οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με ένα έγγραφο εργασίας (non paper) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκε στη δημοσιότητα.

Το έγγραφο αυτό της Επιτροπής υπενθυμίζει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 20ής Οκτωβρίου κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει επειγόντως συγκεκριμένες αποφάσεις για μια σειρά βημάτων που σχετίζονται με την αγορά ενέργειας. Αυτό περιλαμβάνει ένα προσωρινό πλαίσιο της ΕΕ για το ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης μιας ανάλυσης κόστους-οφέλους.

Στην ανάλυση κόστους-οφέλους για μια πιθανή πανευρωπαϊκή εισαγωγή του μηχανισμού επιδοτήσεων που εφαρμόζονται στην Ισπανία και την Πορτογαλία, η Επιτροπή, μεταξύ άλλων επισημαίνει τα εξής:

«Μία από τις πιο σημαντικές επιλογές σχεδιασμού για έναν ευρωπαϊκό μηχανισμό είναι το επίπεδο της επιδότησης. Αρκετά κράτη μέλη έχουν προτείνει ένα επίπεδο επιδότησης που είναι σημαντικά υψηλότερο από αυτό που εφαρμόζεται στην Ιβηρική Χερσόνησο και το οποίο θα περιόριζε την τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στο ισοδύναμο μιας τιμής TTF 100-120 EUR/MWh.»

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι είναι πολύ σημαντικό «να οριστεί η επιδοτούμενη τιμή στόχος αρκετά υψηλά, έτσι ώστε η ενέργεια με αέριο να μην γίνεται πιο ελκυστική (δηλαδή φθηνότερη) από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από άλλες τεχνολογίες». Ωστόσο, ακόμα και με το υψηλό ανώτατο όριο 100-120 EUR/MWh, «η ζήτηση φυσικού αερίου εκτιμάται ότι θα αυξηθεί μεταξύ 5-9 bcm, κυρίως λόγω των εξαγωγών εκτός ΕΕ». Σημειώνεται επίσης, ότι είναι δύσκολο να προβλεφθεί η ακριβής ποσότητα επιπλέον κατανάλωσης φυσικού αερίου που δημιουργείται από το μέτρο και «η συνολική αύξηση μπορεί να είναι υψηλότερη».

Η Επιτροπή τονίζει, στη συνέχεια ότι: «Η αποτελεσματικότητα του μέτρου τόσο όσον αφορά τη μείωση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας όσο και την αποφυγή της πρόσθετης κατανάλωσης φυσικού αερίου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον βαθμό στον οποίο μπορούν να αποφευχθούν οι αυξημένες ροές επιδοτούμενης ηλεκτρικής ενέργειας προς τρίτες χώρες». Η Επιτροπή εξηγεί ότι υπάρχει ο κίνδυνος να εκτιναχθούν στα ύψη οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας, που επιδοτείται από τους ευρωπαίους, εκτός της ΕΕ (π.χ. Ηνωμένο Βασίλειο, Ελβετία κτλ.) «Τέτοιες εξαγωγές θα μείωναν τα καθαρά οικονομικά οφέλη του μέτρου, καθώς οι επιδοτήσεις που καταβάλλονται στην ΕΕ θα μείωναν ουσιαστικά τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για καταναλωτές εκτός ΕΕ», τονίζει η Επιτροπή.

Τέλος, το κόστος των επιδοτήσεων θα ποικίλλει πολύ, σύμφωνα με την Επιτροπή: « Τα κράτη μέλη που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με αέριο στο ηλεκτρικό τους σύστημα θα αντιμετωπίσουν το υψηλότερο κόστος για τις απαραίτητες επιδοτήσεις. Αυτό θα συνέβαινε για παράδειγμα στη Γερμανία, στις Κάτω Χώρες και στην Ιταλία. Τα κράτη μέλη που είναι καθαροί εισαγωγείς ηλεκτρικής ενέργειας με αέριο θα επωφεληθούν από την ηλεκτρική ενέργεια που επιδοτείται από άλλα κράτη μέλη. Ο μεγαλύτερος καθαρός δικαιούχος εκτιμάται ότι θα είναι η Γαλλία».

Εναλλακτικά, η Επιτροπή τονίζει ότι προετοιμάζει «μια πιο μακροπρόθεσμη και πιο διαρθρωτική μέθοδο για τον μετριασμό των επιπτώσεων των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας», η οποία «θα μπορεί να εφαρμοστεί γρήγορα». Η μέθοδος αυτή εστιάζει στην αμοιβή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και άλλων Τεχνολογιών με βάση το πραγματικό κόστος παραγωγής τους. «Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και άλλοι τύποι ηλεκτροπαραγωγών υποδομών (π.χ. πυρηνικά) θα αμείβονται βάσει συμβάσεων για τη διαφορά, ανεξάρτητα από την οριακή τιμή. Η τιμή αυτών των συμβάσεων θα καθορίζεται συνήθως με διαγωνισμό και θα είναι άμεση συνάρτηση του πραγματικού κόστους παραγωγής των σχετικών τεχνολογιών. Αυτή η στροφή σε μια αμοιβή που βασίζεται σε συμβάσεις για διαφορά μπορεί να εφαρμοστεί πολύ γρήγορα και εύκολα για νέα δυναμικότητα που εισέρχεται στην αγορά», τονίζει η Επιτροπή.