Ανοδικά κινείται η τιμή του φυσικού αερίου

Στη σκιά του νέου αδιεξόδου που σφράγισε τα αποτελέσµατα του τελευταίου συµβουλίου υπουργών Ενέργειας, τo Ευρωπαϊκό ∆ίκτυο ∆ιαχειριστών Συστηµάτων Φυσικού Αερίου (ENTSOG) στην ετήσια έκθεσή του για την ασφάλεια εφοδιασµού τον χειµώνα του 2022-2023 προειδοποιεί ότι σε περίπτωση ενός κρύου χειµώνα, ακόµη κι αν οι ρωσικές ροές αερίου δεν σταµατήσουν πλήρως, αλλά περιοριστούν στο 7%, όλες οι χώρες της Ευρώπης θα είναι εκτεθειµένες σε περικοπές φορτίων πέραν της προγραµµατισµένης µείωσης της ζήτησης κατά 15%.

Η Ελλάδα, µαζί µε τη Γαλλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία είναι οι µοναδικές χώρες, σύµφωνα µε το ENTSOG, που θα µπορούσαν να αποφύγουν τις αναγκαστικές περικοπές φυσικού αερίου, ακόµη και στο σενάριο της πλήρους διακοπής ρωσικού αερίου και ενός κρύου χειµώνα , λόγω της πρόσβασης σε πρόσθετες αγορές LNG.

Στον αντίποδα βρίσκονται οι χώρες της Βαλτικής και η Φινλανδία οι οποίες στο σενάριο ενός κρύου χειµώνα χωρίς ρωσικό αέριο θα χρειαστεί να προχωρήσουν σε περικοπές της τάξης του 13%, ενώ οι περισσότερες από τις βόρειες και ανατολικές χώρες είναι εκτεθειµένες στο 6% σε περικοπές ζήτησης, ποσοστό που στην Ιταλία περιορίζεται στο 2%.

Η ανάλυση και τα συµπεράσµατα της έκθεσης ερµηνεύουν σε µεγάλο βαθµό τις διαφορετικές προσεγγίσεις στο ζήτηµα της αντιµετώπισης της ενεργειακής κρίσης στο εσωτερικό της Ε.Ε. και τη δυσκολία µιας κοινής και αποτελεσµατικής απόφασης.

Το ENTSOG στο Winter Supply Outlook αξιολογεί την ικανότητα του ευρωπαϊκού συστήµατος φυσικού αερίου να αντεπεξέλθει µε κανονικές ή κρύες συνθήκες χειµώνα και καταστάσεις υψηλής ζήτησης.

Η ανάλυση διερευνά την πιθανή εξέλιξη των αναγκών εφοδιασµού και των αποθεµάτων στις υπόγειες αποθήκες της Ευρώπης κατά τη διάρκεια του χειµώνα στο σενάριο πλήρους διακοπής του ρωσικού αερίου. Εξετάζει πώς θα επηρεαστεί ο εφοδιασµός της Ευρώπης σε αέριο, επισηµαίνοντας ότι το υψηλότερο από το συνηθισµένο επίπεδο αποθήκευσης στην Ε.Ε. (89% την 1η Οκτωβρίου 2022) συµβάλλει σηµαντικά στην ασφάλεια εφοδιασµού µε φυσικό αέριο. Σε περίπτωση ενός ήπιου χειµώνα και µε δεδοµένο ότι θα επιτευχθεί η µείωση της ζήτησης φυσικού αερίου κατά 15%, καµία χώρα δεν εκτίθεται σε περικοπές φορτίων.

Στα επόµενα ωστόσο σενάρια που εξετάζει, ενός ψυχρού χειµώνα και υψηλής ζήτησης, συµπεραίνει ότι µε εξαίρεση την Ελλάδα, τη Γαλλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία οι υπόλοιπες χώρες, άλλες λιγότερο και άλλες περισσότερο, θα χρειαστεί να προχωρήσουν σε περικοπές φορτίων, ο µετριασµός των οποίων θα εξαρτηθεί από τη συνεργασία των κρατών-µελών και τις δυνατότητες πρόσθετης παροχής LNG.

Σηµαντική απόσυρση αποθήκευσης στις αρχές της χειµερινής περιόδου θα έχει ως αποτέλεσµα χαµηλά επίπεδα αποθήκευσης στο τέλος της σεζόν, γεγονός που θα µείωνε την ευελιξία και θα αύξανε τον κίνδυνο περικοπών σε περίπτωση κρύου καιρού, αναφέρει η έκθεση. Τα ποσοστά των περικοπών αυξάνονται σηµαντικά στο σενάριο του κρύου χειµώνα και της µείωσης των αποθεµάτων µια ηµέρα αιχµής που το ENTSOG την τοποθετεί τυχαία την 1η Φεβρουαρίου, προς τα τέλη της χειµερινής σεζόν.

Με τα αποθέµατα στο 40% των αποθηκών οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες θα χρειαστεί να πάνε σε περικοπές της τάξης του 12% και µε τα αποθέµατα στο 20% οι περικοπές αυξάνονται στο 17% σε όλες τις χώρες εκτός από την Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία. Το ENTSOG επισηµαίνει στην έκθεσή του την ανάγκη συνεργασίας των κρατών-µελών αλλά και τις αδυναµίες στήριξης των χωρών του βορρά από τις χώρες του νότου που διαθέτουν LNG λόγω συµφόρησης των δικτύων.

Επισηµαίνει επίσης ότι θα πρέπει να συνεχιστεί η µέγιστη δυνατή έγχυση φυσικού αερίου σε όλες τις ευρωπαϊκές αποθήκες, καθώς είναι κρίσιµη η ετοιµότητα για τον χειµώνα 2023-2024. Χωρίς προετοιµασία για τον χειµώνα 2023-2024, η κατάσταση θα µπορούσε να επιδεινωθεί. Οι αποθήκες θα εξαντληθούν τον Απρίλιο του 2023 και οι εγκαταστάσεις που βρίσκονται στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη θα καλύπτουν λιγότερο από 15% την 1η Οκτωβρίου 2023, αφήνοντας την Ε.Ε. πιο εκτεθειµένη σε κινδύνους εφοδιασµού, αναφέρει χαρακτηριστικά.